امام جمعه فریمان:
تبلیغ، نخستین مأموریت اجتماعی قرآن به پیامبر است
خبرگزاری رسا ـ حجت‌الاسلام طباطبایی گفت: همه حرکت‌های ریز قرآن، تبلیغی است و همان را به عینه می‌توانیم برای مردم مطرح کرده و تکمیل کنیم. اولین مأموریت اجتماعی پیامبر به نص قرآن، تبلیغ است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، میزگرد بحث علمی در خصوص تبلور معارف اسلام در ساحت تبلیغ به مناسبت پنجمین سالگرد آیت‌الله معرفت پنج‌شنبه 18 اسفند در مجتمع شهید هاشمی‌نژاد مشهد برگزار شد.
بر اساس این گزارش حجت‌الاسلام طباطبایی، امام جمعه فریمان و استاد حوزه و دانشگاه یکی از سخنرانان این میزگرد بود.
وی در ابتدا در خصوص شخصیت آیت‌الله معرفت که از استادان وی بوده است، گفت: نوآوری‌های ایشان در عرصه‌های علوم قرآنی و تفسیر قابل توجه بود. یکی از این نوآوری‌ها توجه به تاریخ قرآن در بخش تفسیر بود. در تاریخ قرآن معمولا از شأن نزول‌ها و از رجال تاریخ استفاده می‌کنند؛ اما چیزی که ایشان استفاده می‌کرد ارتباط قطعات مختلف پازل تاریخی و پیدا کردن حلقه مفقوده بود.
حجت‌الاسلام طباطبایی در بخش دیگری در خصوص تبلیغ قرآنی گفت: قرآن کتاب هدایت از نوع ایصال الی المطلوب نیست. قران کتاب هدایت است اما هدایتی که راه را نشان می‌دهد. ایصال الی المطلوب لازمه اراده تکوینی خداوند است که تخلف ناپذیر است؛ اما هدایت قرآن با اراده تشریعی است که تخلف پذیری دارد.
وی چیزی که باعث اشتباه در برداشت در خصوص هدایت قرآن می‌شود را این دانست که هدایت ارائه طریقی خداوند بسیار شبیه به هدایت ایصال الی المطلوب انسان‌ها است.
امام جمعه فریمان در پاسخ به این سؤال که راهکار قرآن کریم در خصوص بحران‌های فعلی جامعه ما مثل بی‌حجابی چیست، گفت: یکی از ویژگی‌های قرآن جامعیت آن است. در این خصوص چند نکته وجود دارد. اول تبیان بودن است که لازمه آن جهانی و جاودانگی بودن قرآن است. جامعیت لازمه ماندگاری همیشگی است زیرا باید قابلیت پاسخگویی در تمام زمان‌ها را داشته باشد.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: از حضرت صادق سؤال شد چرا در قرآن با گذشت این همه سال کهنگی دیده نمی‌شود؟ ایشان فرمودند: زیرا قرآن برای یک زمان و یک گروه خاص نیست. قرآن قانون اساسی دین اسلام است. در دین‌های دیگر هم قوانین اساسی مطرح شده است اما تنها آیینی که قانون آن برای همیشه است و نسخ نمی‌شود اسلام است که این خود نشانه جامعیت است. از نظر عقلی هم اگر بگوییم قرآن جامع نیست باید کوتاهی اسلام را بپذیریم که چنین نیست.
وی در خصوص سوال بعد که طریقه بهره‌وری از قرآن چگونه است، پاسخ داد: خود قرآن مبلغ بزرگی است. زیرا دوره نزول قرآن دوره انحطاط فکری بود. این که پیامبر توانست در زمانی که مردم ضعف و ناتوانی شدید فکری داشتند، آن‌ها را رشد دهد و به آقای تمدن‌ها تبدیل کند، مبلغ بودن قرآن را می‌رساند.
حجت‌الاسلام طباطبایی ادامه داد: بخش عمده‌ای از مباحث قرآن هم تبلیغی است. به عنوان مثال دعوت‌های قرآن همه تبلیغی است. بهره‌وری قرآنی در عرصه تبلیغ است. تمام حرکت‌های ریز قرآن تبلیغی است و همان را به عینه می‌توانیم برای مردم مطرح کرده و تکمیل کنیم. اولین مأموریت اجتماعی پیامبر به نص قرآن تبلیغ است. قرآن به پیامبر می‌گوید انذار کن. انذار کردن خود تبلیغ است. قرآن هم مبلغ بزرگی است و هم شیوه‌های بیان آن شیوه‌های تبلیغی است.
وی افزود: اگر اصول تبلیغ را در قرآن استخراج کنیم و بخواهیم ببینیم که قرآن از چه اصل و قاعده‌ای استفاده کرده است، دو اصل اساسی استخراج می‌شود. یعنی دو قاعده و دستورالعمل کلی که در زیر چتر آن دستورات فراوانی قرار می‌گیرد. اصل اول در تبلیغ قرآن این است که می‌خواهد باطن مردم را عوض کند.
حجت‌الاسلام طباطبایی تأکید کرد: تحول باطنی یعنی جامعه را اخلاقی کردن. زیرا اخلاق باطن انسان است. برخلاف احکام که اجرائیات است و پشتوانه آن اعتقادات است. هدف اصلی اخلاق است. توحید و واجبات هدف نیست بلکه برای این است که انسان را به سمت کمال رشد دهد. حرکت والای جامعه هم اخلاقی است و جامعه مهدوی هم جامعه اخلاقی خواهد بود.
وی در خصوص چگونگی ایجاد تحول باطنی گفت: در خصوص تحول باطنی چند نکته در قرآن وجود دارد. اولین نکته تحول فکری و قدرت تحلیل دادن است. باید کاری کنیم که جوانی که با ما مواجه می‌شود اگر به جوامع دیگر رفت در عقیده او تزلزل ایجاد نشود.
امام جمعه فریمان ادامه داد: نکته دوم افزون بر این تحول باطنی ایجاد بینشی جدید است. نکته‌ای که امروز در جامعه با عنوان بصیرت‌افزایی مطرح است و مورد توجه مقام معظم رهبری هم در این سال‌ها قرار گرفته است. از اولین جنگ نرم که شیطان علیه انسان راه انداخت تاکنون همه جنگ‌های نرم فتنه هستند.
وی اصل دوم استخراج شده از قرآن را مخاطب شناسی دانست و گفت: چون قرآن برای شنیدن و خواندن نازل شده است طوری سخن گفته است که درخور مخاطب باشد. نکته اول این است که قرآن مردم را آماده کرده است. 13 سال حضور مردم در مکه دوره آماده سازی بود و دوره حضور در مدینه دوره اجرائیات بود.
این استاد حوزه و دانشگاه در پایان گفت: نکته دوم در مخاطب‌شناسی، روش تغییر موقعیت است. قرآن در همه جا یکنوع حرف نمی‌زند. جملات معترضه و تغییر مکان فراوان در جذب مخاطب مؤثر است. یعنی استفاده از حرکت‌های تند و حرکت‌های نرم. گاهی امر به معروف به‌وسیله حضرت موسی و گاهی افراد عادی‌تر است./931/پ202/س
ارسال نظرات