با وجود برخی لغزش ها مجلس نهم عملکرد خوبی داشته است

مجلس شورای اسلامی از ارکان اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران است و وظیفه آن قانون گذاری است. مجلس همواره یکی از ارکان تأثیر گذار در جهت دهی به پیشبرد و پیشرفت اهداف کشور و رسیدن نظام اسلامی به قله های آرمانی خود بوده است.

سالروز شهادت شهید آیت الله سید حسن مدرس در تقویم به نام روز مجلس شورای اسلامی پیوند خورده است و دلیل این موضوع نیز اقدامات وی در مجلس در دوران مشروطه بوده است.

نوشتار زیر حاصل گفت‌وگو با آیت الله محسن حیدری از اعضای مجلس خبرگان رهبری و از اساتید برجسته حوزه علمیه، به مناسبت روز مجلس در خصوص ویژگی های مجلس اسلامی و راه کارهای نزدیکی به معیارهای یک مجلس اسلامی است.

رسا ـ چه خصوصیاتی در شهید مدرس بود که روز شهادت ایشان همزمان با روز مجلس شد؟

شهید مدرس نمونه ای از نماینده مردم، در حکومت طاغوت بود. ویژگی های بسیاری در او بود که سبب تمایز وی با دیگر نمایندگان شده بود.

بصیرت، تعهد، فقاهت، کارآمدی و شجاعت شهید مدرس او را به انسانی تبدیل کرد که در زمان نیاز مملکت به نماینده ای جسور، توانست در برابر حکومت ظلم آن زمان بایستد. شهید مدرس توانست با برخورد قاطع با رضاخان و اطرافیان ظالم او که تحت امر دشمنان اسلام بودند ابهت نظام سلطه را بشکند.

مجلس جمهوری اسلامی باید مصالح کشور و ملت را محاسبه کند و به دنبال آن برود. در زمانی که جهت گیری های بسیاری علیه شهید مدرس شده بود او ایستاد و حرف خودش را زد و این شکست ناپذیری خصوصیت یک نماینده‌ خوب در مجلس است. این خصوصیت که هیچ عامل تهدید و فریب‌ در او اثر نمى‌کرد از بهترین خصوصیات او بود.

رسا ـ ویژگی نمایندگان مجلس شورای اسلامی چیست؟

نماینده مجلس در جمهوری اسلامی باید الگو و معیار برای مردم باشد و افزون بر شناسایی درد و رنج مردم همیشه به دنبال رفع مشکلات آنها باشد.

یک نماینده مجلس باید نسبت به اسلام، مکتب و مذهب تشیع و اصل ولایت فقیه و حقوق مردم تعهد داشته باشد و در زمینه ها و مشکلات نظام از جمله موارد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارای تخصص باشد؛ به گونه ای که بتواند راه برون رفت از مشکلات را در مواقع نیاز ترسیم کند.

رکن مهم و اصلی یک نماینده در مجلس شورای اسلامی شجاعت به معنای واقعی کلمه است. این بدین معناست که او نسبت به اظهار نظرهای خود به گونه ای نباشد که حقیقت را فدای مصلحت های شخصی و زودگذر کند؛ بلکه باید قدرت ایستادگی در مقابل انحراف ها و اجحاف های موجود چه در جامعه و چه از خارج را داشته باشد.

داشتن دغدغه دینی از دیگر ویژگی های نمایندگان مجلس باید باشد. این دغدغه نه به معنای داشتن ظاهر یا ادعاهای زبانی، بلکه به معنای تلاش برای نزدیک تر کردن روش تفکر و مبانی دینی به نگرش های روشنفکرانه یا متحجرانه است که مانند سایه ای همه ویژگی های کاندیدها را تحت پوشش قرار می دهد.

نمونه بارز نماینده مجلس شهید آیت الله سید حسن مدرس بود که با ویژگی های یک نماینده مجلس توانست تا پای جان در مقابل منحرفان و ظالمان ایستادگی کرده و در نهایت به درجه شهادت نائل شود.

رسا ـ با توجه به ویژگی های ذکر شده به نظر حضرتعالی آیا در مجلس نهم از ابتدای کار تا به حال کمبودی احساس شده است؟

در مجلس کنونی شخصیت هایی وجود دارد که بخش عمده ای از شرایط ذکر شده را دارا هستند. اما افرادی نیز وجود دارند که از این شرایط بهره کافی نبرده اند و این ویژگی ها در آنها دارای شدت و ضعف است.

مجلس نهم در برخی از موارد بسیار خوب وارد میدان شد، اما در برخی از موارد و مشکلات دچار خطا شده است و این اتفاق برای هر مجموعه ای قابل پیش بینی است؛ زیرا ممکن است در هر برهه ای از زمان به دلیل شرایط موجود، هر مجموعه ای دچار لغزش و خطا شود.

به عنوان نمونه بحث طرح سؤال از رئیس جمهور اگر چه حق طبیعی مجلس است اما در آن شرایط مناسب نبود و هر انسان بصیر و کسی که مصالح و منافع جامعه را تشخیص می دهد می فهمد که این واکنش مناسب و صحیحی نبوده است و در آخر دیدیم که این اقدام سبب ورود مقام معظم رهبری در این خصوص شد.

در مجلس نهم بسیاری از نمایندگان مخلص و مطیع اوامر ولایت هستند و دیدیم که به سرعت، پس از واکنش مقام معظم رهبری مجلس نیز موضع خود را تصحیح کرده و طرح سؤال از رئیس جمهور را از دستور کار خود خارج کرد. اگر بخواهیم فعالیت آنها را تا به امروز جمع بندی کنیم مواضع خوبی را همواره اتخاذ کرده اند و البته در بعضی موارد نیز دچار اشتباه شده اند.

به طور یقین تا به امروز خدمات خوبی انجام شده و ما هرگز منکر خدمات خوب آنها نمی شویم؛ اما مطلقا موضع گیری های آنان صحیح نبوده است و برای آنها دعای خیر می کنیم تا روز به روز عملکردشان نسبت به گذشته بهتر شود.

رسا ـ با توجه به نقش قوه مقننه در پیشبرد اهداف سایر قوا تعامل مجلس با دیگر قوای نظام به خصوص قوای مجریه باید چگونه باشد؟

قوه مقننه در عین تلاش جهت انجام وظایف قانونی در بحث نظارت و قانون گذاری، باید قدرت تشخیص شرایط را داشته باشد و اقدامات خود را با دیگر قوا در جهت برون رفت از مشکلات پایه ریزی کند. این تعاملات باید به گونه ای باشد که مشکلات موجود همراه با تذکرات لازم حل شود.

نباید قوه مقننه اقداماتی را با هدف مچ گیری و تضعیف سایر قوا انجام دهد تا مجموعه ای از همدلی و نظارت دلسوزانه حاکم بر جامعه باشد؛ چرا که این نظارت دلسوزانه عامل برون رفت کشور از بسیاری از مشکلات اقتصادی و فرهنگی و تسریع در روند پیشرفت کشور را به همراه دارد.

مجلس، مکانی برای بررسی مسائل مهم و کلان کشوری است و داشتن سطح نگرش پایین ممکن است به آینده کشور آسیب برساند. مولفه هایی برای نمایندگان ضروری است که بسترساز تحولات اساسی در کشور باشند. انجام چند کار جزئی به نوعی فرصت سوزی به حساب می آید.

مجلس باید در شرایط حساس و در مواقعی که مشکلی اساسی در جامعه مطرح می شود با همکاری قوه مجریه به فکر حل و فصل آن باشد؛ چرا که هم صدا شدن با دشمن در این مواقع افزون بر این که مشکل را حل نمی کند، سبب افزایش مشکلات نیز خواهد شد.

رسا ـ عملکرد مجلس نهم با توجه به اصولگرا بودنش نسبت به عملکرد مجلس های قبلی(اصلاحات) را چگونه ارزیابی می کنید؟

عملکرد مجلس نهم و به طور کلی مجلس اصولگرا با مجلس اصلاحات قابل مقایسه نیست و به نوعی مجلس در دوران اصلاحات مجلس افسادات بود.

گوش برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دوران اصلاحات وامدار نظام و مصالح ملت نبود؛ بلکه آنها در پی مصالح حزبی و سیاسی خودشان بودند و  بسیاری از اقدامات آنها در راستای اهداف دشمن حرکت می کرد و از این رو عملکرد اصولگرا با اصلاحات قابل مقایسه نیست.

رسا ـ توصیه شما برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی با توجه به شرایط حساس جامعه در برهه کنونی چیست؟  

تنش ها و اختلافات بسیاری که امروز در سطح جامعه مشاهده می شود ناشی از کوتاه بینی و غرق شدن در مصالح منطقه ای، حزبی و باندی و عدم توجه به مصالح کلی نظام و مردم است.

نصیحت دلسوزانه ای که بنده نسبت به این عزیزان دارم این است که باید مصالح نظام را بر مصالح فردی و جناحی و منطقه ای ترجیح دهند. امیدواریم که نمایندگان مجلس شورای اسلامی با مصلحت اندیشی دچار غفلت نشوند.

/9464/403/ر