یادگیری احکام اختصاص به طلاب ندارد
به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب«نسیم هدایت، رهنمودهای بزرگان به طلاب جوان» تدوین شده از سوی علی وافی، دربردارنده چهل پرسش و پاسخ درباره آداب و رموز طلبگی و صد‌ها نکته آموزنده درباره شیوه طلبگی است.
با توجه به اهمیت طرح این مباحث برای طلاب به ویژه طلاب جوان و تازه‌وارد به حوزه‌های علمیه، خبرگزاری رسا اقدام به انتشار بخشی از محتوای این کتاب کرده است.
در بخشی از این کتاب، حضرت آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی به این پرسش که «آشنایی با احکام و معارف اسلامی و انس با قرآن و حدیث را چه‌قدر لازم و مؤثر می‌دانید و برای این منظور چه روش‌هایی را پیشنهاد می‌فرمایید؟» این‌گونه پاسخ داده است:
آشنایی با احکام چیزی است که برای هر مسلمانی لازم است. یادگیری احکام ساده توضیح المسائل، آن‌هایی که مورد احتیاج روزمره است مثل مسائل نماز، روزه، خمس، وظیفه هر مسلمانی است و اختصاص به طلبه ندارد.
بنابراین خوب است برای کسانی که طلبه می‌شوند، ـ اگر در دوره دبیرستانشان یا جاهای دیگر، این احکام را درست یاد نگرفته‌اند ـ یک دوره مقدماتی گذاشته بشود که با این مسائل آشنا شوند، مسائل واجبشان را یاد بگیرند، حرام و حلال و مکروه و مستحب را بشناسند. چون خیلی جالب نیست که یک طلبه و محصل دروس دینی، مثلا حمد و سوره‌اش درست نباشد و بعد از مدت‌ها بفهمد که حمد و سوره‌اش را غلط خوانده و باید همه نمازهایش را اعاده کند، یا بعد از مدتی متوجه شود که غسلش اشتباه بوده است و امثال این چیزها که روزمره مورد حاجت است، این‌ها را جتما باید به عنوان مقدمه در دورس طلبگی گنجانید و احیانا اگر دوره مقدماتی نداشته باشد، به صورت درس‌های جنبی دوره ابتدایی، آن را اعمال کرد.
الان هم گویا در حوزه همین کار را می‌کنند. از همان سال‌های اول، درس‌های جنبی، مثل رساله و احکام تجوید و روخوانی قرآن و ... داریم. اما بالاتر از این‌ها، که آشنایی بیشتر با قرآن با حدیث باشد، مقداری جنبه درسی دارد و مقداری مربوط به مطالعه و انس با قرآن و حدیث است. آنچه مربوط به تدریس می‌شود باید در برنامه درسی گنجانید که تا حدودی هم رعایت شده است. ولی آن‌ها برای انس با قرآن و حدیث کافی نیست، طلبه‌ها باید برنامه‌هایی برای اوقات تعطیلی شان داشته باشند.
سه ماه تابستان، حوزه تعطیل است، تعطیلات دیگری هم هست، مثل محرم و صفر و ماه رمضان و علاوه بر آن در اعتیاد و وفیات هم فرصت و فراغت بیشتری پیش می آید.
اساتید باید برای این‌ها هم برنامه‌هایی متناسب با سطح معلومات افراد، پیشنهاد کنند: شما در این مدت فلان کتاب تاریخ را مطالعه کنید، فلان کتاب اخلاقی را مطالعه کنید، از فلان کتاب خلاصه برداری کنید و ... می‌توان در کنار این برنامه‌ها، عوامل تقویت کننده‌ای مثل جایزه و پاداش و تحسین و تشویقی قرار داد که بیشتر ایجاد انگیزه کند. اگر این امکان هم نباشد، می‌شود این سؤال را در ذهن‌شان ایجاد کرده که «وقتی به شهر خود و نزد اقوام خویش برمی‌گردید اگر بپرسند در این مدت چه کرده‌اید و چه آموخته‌اید، چه پاسخی دارید؟» اگر چه هیچ پاداشی هم در کار نباشد، خود این پرسش عاملی است که این کار را جدی بگیرند و در تعطیلات و اوقات فراغت، به این‌گونه مطالعات بپردازند.
پس یک چیزهایی است که به عنوان درسی باید بخوانیم، یعنی حتما باید استاد آن را آموزش دهد و باید در برنامه درسی گنجانید. اما چیزهایی است که بدون نیاز به تدریس استاد و با مطالعه حل می‌شود.
مثل مطالعه تاریخ، مطالعه احادیث اخلاقی، سیره پیغمبر اکرم(ص)، و ائمه اطهار(ع) که چندان احتیاج به کلاس و استاد و تدریس ندارد و خوب است خود طلبه، از استاد بخواهد یا اساتید عنایت بیشتری داشته باشند و توصیه کنند که در ایام تعطیل چه مطالعاتی داشته باشد و برای این‌که جدی بگیرد و در یاد هم بماند، بگویند از کتاب‌ها خلاصه برداری کند.
شایان ذکر است، علاقه‌مندان به تهیه این کتاب می‌توانند به انتشارات شفق به نشانی قم ـ خیابان شهدا ـ کوچه 22 مراجعه کنند یا با شماره 7741028 پیش شماره 0251 تماس بگیرند./997/پ202/پ