مسجد تاریخی ارومیه چشم انتظار اعتبار
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در ارومیه، مسجد جامع ارومیه یکی از یک هزار و 461 اثر تاریخی و کهن استان آذربایجان غربی است که در لیست آثار ملی با شماره 243 به ثبت رسیده و چشم بیننده و گردشگر علاقه‌مند به ریشه های تاریخی ایران را به خود خیره می کند.
این مسجد تاریخی که در قرن هفتم هجری قمری و دوره ایلخانیان بنا شده، در گذر زمان تکمیل و به شکل امروزی خود رسیده است. دو قسمت شبستان و گنبدخانه چهلستون آن در کنار محراب منحصر به فرد آن، زیبایی بی بدیلی به این بنا داده که کاملا با اسلوب اسلامی ـ ایرانی ساخته و طبق نظر کارشناسان، ساخت بنای گنبدخانه متصل به شبستان بعدها صورت گرفته است. اما حجره های موجود در اطراف صحن مسجد را مربوط به اوایل دوره زندیه در سال 1184 هجری قمری می دانند.
این مسجد زیبای کهن که در ضلع جنوبی بازار ارومیه واقع شده، حیاطی به شکل مستطیل دارد و با دو در به راسته سنگ فروشان و بازار قدیم راه دارد که البته درب های این راهها در حال حاضر بسته هستند.
حجرهای قدیمی اطراف صحن مسجد مربوط به اوایل دوره زندیه است و طبق دست نوشته موجود، زمان احداث آن سال 1184 قمری است.محراب این اثر تاریخی و با شکوه فراوان از نظر گچبری یکی از زیباترین آثار هنر معماری است. شبستان این مسجد شش طاق نما دارد. اطراف این طاق نماها به وسیله اندود گچ کادر بندی شده است.
در محلی که ساقه مدور گنبد شروع می‌شود، بقایای کتیبه‌ای از جنس گچ به رنگ سفید بر زمینه مشکی دیده می‌شود، که در حاشیه عریضی نوشته شده است. بالای محراب نفیس گچبری شده مسجد، در یک کادر نسبتا عریض، کتیبه کوفی بسیار با ارزشی به صورت برجسته در دو حاشیه باریک که با نقوش گل و بوته ظریفی تزیین شده است، وجود دارد.
با وجود این همه زیبایی در معماری و ساخت مسجد جامع ارومیه، این بنای تاریخی مذهبی از مرداد ماه سال گذشته به علت عدم بودجه و تکمیل بازسازی از بازدید گردشگران و علاقه مندان به میراث تاریخی مذهبی محروم مانده است.
از زمانی که قول اختصاص 10 میلیارد ریال برای مرمت مساجد تاریخی استان داده شد تا زمان تحقق آن، حدود 3 ماه طول کشید و در این میان؛ «کاظم غنی زاده» مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان نیز در خبری که در خروجی پرتال این اداره کل قرار گرفت، گفته بود: « ادامه‌یافتن کار بازسازی و مرمت مساجد سطح استان با تصویب و تخصیص به موقع بودجه درخواستی عملی خواهد شد و در غیر این صورت کارهای مربوطه به آثار تاریخی حوزه دینی به آهستگی پیش می‌رود.»
در نهایت 26 مرداد ماه سال گذشته خبری روی خروجی پرتال همین اداره کل مبنی بر توقف بازدید گردشگران و همشهریان از مسجد تاریخی جامع ارومیه منتشر شد و به نقل از «خسرو فری»، معاون وقت میراث فرهنگی عنوان شد که «هر گونه بازدید و ورود به کارگاه تا اطلاع ثانوی مقدور نمی باشد.»
مرمت بنای مسجد جامع ارومیه به اذعان مسؤولان وقت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همزمان با هفت مسجد تاریخی دیگر در استان با اتکا به بودجه 10 میلیارد ریالی آغاز شد. خادمان میراث فرهنگی استان تنها تا پایان شهریور فرصت داشتند که این اعتبار را برای مرمت این آثار تاریخی و دینی خرج کنند، اما بنا به گفته یک منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود، با پایان مهلتی که قانون برای صرف این اعتبار در نظر گرفته بود، بقیه اعتبار به تهران برگشت خورد و مراحل پایانی این مرمت ناتمام ماند.
وقتی بعد از گذشت نزدیک به یک سال از شروع مرمت این مسجد تاریخی به سراغ معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان رفتیم، وی گفت: مسجد جامع دارای دو قسمت شبستان و گنبدخانه بوده که در حال حاضر قسمت گنبدخانه برای بازدید عموم باز است؛ ولی قسمت شبستان فعلا بسته مانده است.
وی ایجاد کانال های تاسیساتی در گنبدخانه شبستان را که در حاضر روباز و منتظر اعتبار هستند دلیل بسته بودن این قسمت از مسجد تاریخی جامع ارومیه عنوان کرد و ادامه داد: اگر اعتبارات مورد نیاز به دست ما برسد، می توانیم گنبدخانه و شبستان را در اسرع وقت برای بازدید عموم آماده کنیم.
رستم نژاد با بیان اینکه 80 درصد از کارهای تاسیساتی بنا انجام شده و پوشش کانال ها و خرید لوازم تاسیساتی و تکمیل موتور خانه باقی مانده است، خاطرنشان کرد: اعتباری بالغ بر 400 میلیون تومان برای تکمیل کارهای تاسیساتی نظیر موتورخانه و سیستم انتقال رطوبت لازم است و امیدواریم با همت مسئولان استانی این مهم محقق شود./936/ت301/س