طلبکار نبودن از خدا از راههای تواضع در برابر خالق هستی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجتالاسلام عزیزالله حیدری، کارشناس معارف قرآن و حدیث، در برنامه ارمغان که از رادیو معارف پخش میشد، به ارائه بحث تواضع در برابر خدا پرداخت و گفت: امام حسن مجتبی (ع) میفرماید «سزاوار نیست کسی که عظمت خدا را شناخت، در برابر او بزرگنمایی کند» کسانی که جلال، عظمت و بزرگی خدا را فهمیدند باید در مقابل او ذلیل و خوار باشند.
وی ابراز داشت: در روایتی دیگر امام علی (ع) میفرماید «انسان کسی است که یک پشه او را آزار میدهد، یک جرعه آب راه گلویش را بگیرد خفه میشود و یک مقدار عرق بر بدنش بنشیند بدبو میشود، آن وقت چگونه است که خود را بزرگ میبیند» انسان با این همه ضعف که دارد گاهی خود را بزرگ میبیند و نسبت به دیگران مغرور و متکبر است، اگر کسی کوچکی انسان و بزرگی خدا را مشاهده کرد در برابر خدا فروتن میشود.
این کارشناس حوزوی بیان داشت: تواضع در برابر خدا را باید از امیرالمؤمنین (ع) بیاموزیم، در مناجات امام علی (ع) است که «خدایا تو عالم واقعی هستی، من چه علمی دارم در برابر تو، آیا رحم میکند به جاهل مگر عالم، خدایا تو ثروتمند و دارایی من فقیرم آیا غیر از غنی کسی به فقیر کمک و رحم میکند» امام علی (ع) خود را در برابر خدا فقیر و جاهل میداند، چون عظمت خدا را درک کرده خود را در برابر او کوچک میبیند.
وی ادامه داد: در دعای ابو حمزه ثمالی امام سجاد (ع) میفرماید «خدایا در مقابل تو من کیام و چیام؟» این قدر ائمه ما در مقابل خداوند خشوع و تواضع داشتند، چون درک آنها از عظمت خدا با درک ما فرق دارد، اگر ما کنار یک کوه بلند بایستیم آن وقت کوچکی خود در مقابل کوه را درک میکنیم، حالا باید تأمل کرد که این کوه در مقابل آفریده های خدا و بخشیده های او بسیار کوچک است نسبت به این عالم و جهان هیچ نیست.
حجتالاسلام حیدری اظهار داشت: یکی از راههای تواضع در برابر خدا افتخار کردن به داشتن چنین خدایی است، امام علی (ع) در مناجات خود میگوید «برای من این افتخار بس که تو خدای من باشی، برای من این عزت بس که بنده تو باشم» این نسبت بین انسان و خدا است و اثر اجتماعی با دیگران دارد، انسانی که در برابر خدا تواضع داشته باشد خود را در مقابل دیگران و مردم هم بزرگ نمیبیند و تکبر ندارد.
وی ادامه داد: اگر عبادت، عبودیت بین انسان و رب بود، احساس فروتنی بیشتر میشود، هم در برابر خداوند و هم در برابر بندگان خدا، امام سجاد (ع) میفرماید «با انسانها که برخورد میکنی از سه حالت خارج نیست، یا از تو بزرگترند، که بگو بیشتر از من عبادت کردهاند، یا کوچکترند، بگو کمتر از من گناه کردهاند، یا مساوی تو هستند، بگو نمیدانم، شاید بهتر از من بوده باشند» یعنی هرگز خود را بزرگتر از دیگران نبین.
این کارشناس معارف قرآن ابراز داشت: یکی دیگر از راههای تواضع در برابر خدا این است که هرگز به خدا سوءظن نداشته باشیم و از او طلبکار نباشیم، به خدا اعتراض نکنیم، چرا بچه من پسر نیست، چرا من مریضم او سالم است، باید در برابر خدا راضی به رضای او باشیم، امام علی (ع) میفرماید «تاج فروتنی را بر سر نهید و تکبر را زیر پا گذارید، حلقه های زنجیر خود بزرگ بینی را از گردن باز کنید و تواضع را بین خود و شیطان سنگر قرار دهید».
وی افزود: فرق حضرت سلیمان با قارون این بود که حضرت سلیمان میگفت ثروتِ خدا، این از فضل و بخشش خداوند است، قارون میگفت ثروتِ من، این مال من است، امام صادق (ع) به عنوان بصری فرمود «در مقابل خدا خودت را مالک چیزی ندان، تو مالک نیستی» یعنی هر چه داریم از خدا داریم، ما فقیر محض هستیم و در مقابل خدا چیزی برای قد علم کردن نداریم.
حجتالاسلام حیدری در پایان اظهار داشت: درِ علم، معرفت و حکمت به روی متکبر بسته میشود، دلش طوری میشود که این مطالب را درک نمیکند، مستکبر نمیتواند حقایق را ادراک کند، ذهنش کور میشود و به تعبیر قرآن، بر ذهنش مهر زده میشود، یعنی نه چیزی داخل آن میشود و نه چیزی از آن خارج میشود. /9194/پ202/ع