حکم طواف در سازه و سعی در مسعی جدید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین عباس زهیری، کارشناس احکام و مسائل شرعی در گردهمایی روحانیون کاروانهای عمره مفرده که پیش از ظهر امروز در مجتمع فرهنگی امام خمینی(ره) قم برگزار شد با اشاره به ساخت و سازهای جدید در مسجدالحرام، به بیان حکم طواف در سازه جدید و سعی در مسعی جدید پرداخت.

وی با بیان اینکه اخیرا در مسجدالحرام دو تحول ساختاری ایجاد شده که یکی درباره مسعی و دیگری در مطاف است، گفت: مطاف جدید در دو طبقه به صورت یک نیم طبقه و یک طبقه فوقانی احداث شده که طواف در نیم طبقه که کمتر از چهار متر ارتفاع دارد به اتفاق همه مراجع تقلید مجزی است.

این کارشناس احکام شرعی تصریح کرد: اما درباره نماز طواف از جمعی مراجع تقلید استفتاء شد که به سبیل احتیاط حضرات آیات سیستانی، صافی گلپایگانی، شبیری زنجانی و وحید خراسانی فرموده‌اند که به احتیاط واجب باید بیاید پایین و نماز طواف را بخواند.

وی گفت: طواف در طبقه بالا که همسان و همسطح با طبقه فوقانی است چند نظر است؛ با تحقیقی که از طرف بعثه و به دستور نماینده مقام معظم رهبری در ایام حج بررسی شده، دیوار کعبه چند سانتی از طبقه اول مسجد الحرام پایین‌تر و مسجدالحرام بالاتر است.

حجت الاسلام والمسلمین زهیری اظهار کرد: با توجه جبه این مسأله چند نظر وجود دارد که نظر نخست نظر حضرات آیات بهجت، مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، سبحانی، جوادی آملی، اردبیلی، هاشمی شاهرودی و مظاهری است که می‌فرمایند طواف از طبقه بالا مجزی است.

وی یادآور شد: البته فتوای اولی حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی آن است که باید بین مقام و کعبه باشد اما اگر هرج نوعی بود مانند ایام ازدحام آن زمان در بالا هم اشکالی ندارد.

این استاد حوزه علمیه قم گفت: نظر دوم برای مقام معظم رهبری، مرحوم حضرات آیات فاضل و تبریزی است که به احتیاط واجب باید در بالا خود او طواف کند بالمباشره و در مطاف هم بایستی نایب بگیرد، نماز را نایب در پایین انجام دهد و خود او هم اگر می‌تواند پایین بیاید، پایین و اگر نشد همان بالا انجام دهد.

وی با اشاره به نظر حضرات آیات سیستانی و صافی گلپایگانی در این زمینه اظهار کرد: با آن مقدمه که پشت بام طبقه اول بالاتر است واجب است نایب بگیرد و نماز آن را خود زائر در پایین بخواند و اگر نشد و هرجی بود همان نماز نایب کافی است.

حجت الاسلام زهیری افزود: البته فتوای این آقایان آن است که اگر یقین کنید که ولو به مقدار چند سانت دیوار کعبه بلندتر از طبقه اول است کافی است که خود او بالا انجام دهد و باید چنین کند و اگر یقین داری دیوار کعبه پایین‌تر است واجب است نایب بگیرد و اگر شک داشت باید بین هر دو جمع کند.

وی با بیان اینکه از نظر موضوع‌شناسی طبقه اول بالاتر است ولو به چند سانت لذا متعین باید نایب بگیرد و نماز را اگر خود او می‌تواند در پایین انجام دهد و اگر نشد نایب انجام دهد، گفت: حضرت آیت‌الله وحید خراسانی می‌فرمایند واجب است نایب بگیرد و اگر هرجی نیست خود او هم در بالا انجام دهد و اگر هرجی است لازم نیست.

این کارشناس مسائل فقهی درباره حکم فقهی سعی در مسعی جدید نیز گفت: سعی در مسعی جدید یعنی زیرزمین به نظر همه مراجع تقلید مجزی است تنها حضرت آیت‌الله وحید خراسانی فرموده‌اند که به احتیاط واجب کافی نیست و فرموده‌اند البته قابل رجوع هست.

وی ادامه داد: اما در طبقه همکف و در قسمت جدید چند نظر وجود دارد که نظر مقام معظم رهبری و حضرات آیات شبیری زنجانی، سبحانی، هاشمی شاهرودی، فیاض و جوادی از هرجای مسعی جدید در همکف مجزی است.

حجت الاسلام والمسلمین زهیری یادآور شد: نظر دوم برای مرحوم حضرت آیت‌الله بهجت و صافی گلپایگانی است که به احتیاط باید در مسعی قدیم برود و اگر در مسعی جدید مجبور شود نزدیک ترین جا به مسعی قدیم را برگزیند.

وی ابراز کرد: حضرت آیت‌الله وحید خراسانی در این زمینه می‌فرماید از مسعی جدید به عرض پنج متر جایی که ویلچری‌ها می‌روند آنجا و برگشتن که در مسعی قدیم از مروه به صفا است، اشکالی ندارد.

این استاد حوزه افزود: نظر حضرت آیت‌الله سیستانی آن است که چنانچه مقلد اطمینان پیدا کند به اینکه مسعی جدید بین صفا و مروه است ولو این اطمینان او برگرفته از فتوای مجتهدی که مستند به بینه‌ای که معارض ندارد باشد، این اطمینان برای او حجت و کافی است.

وی تصریح کرد: اما در طبقه سوم تنها سه نفر از آقایان سعی بین صفا و مروه را مجزی می‌دانند؛ حضرات آیات مکارم، بهجت، سبحانی و فیاض سعی را در طبقه فوقانی مجزی می‌دانند و بقیه آقایان مجزی نمی‌دانند./920/پ202/ی