فرآیند جهاد گرایی در وهابیت تکفیری

خبرگزاری رسا ـ نشست عیار4 با موضوع "بررسی فرآیند جهاد گرایی در وهابیت تکفیری" در محل مؤسسه آموزشی پژوهشی فرق و ادیان برگزار شد.

نشست عیار4 با موضوع "بررسی فرآیند جهاد گرایی در وهابیت تکفیری" در محل مؤسسه آموزشی پژوهشی فرق و ادیان برگزار شد.

به گزارش معاونت پژوهشی این مؤسسه، در این نشست که با حضور جمعی از پژوهشگران و علاقه مندان این مباحث برگزار می شد، دکتر یعقوب توکلی،استاد دانشگاه، نظریه پرداز و مؤلف برجسته تاریخ و کلام، با اشاره به این که آغاز شکل گیری تفکر سلفی گری به اندیشه های امام محمد غزالی و پس از وی به ابن تیمیه باز می گردد، به تشریح روی کرد فقهی عالمان اهل سنت در مواجهه با حاکم جائر تا زمان ابن تیمیه پرداخت و ابن تیمیه را اولین فردی دانست که در میان عالمان سنی، فتوا به جواز مبارزه با حاکم جائر داده است.

به گفته دکتر توکلی، این فتوا را ابن تیمیه در جواب اهالی شهر ماردین و در نفی قانون "یاسا" که ترکیبی از قوانین آئین های شمنیزم، مسیحیت، زرتشتی و اسلام بود با این استدلال که این قوانین کفر آمیز است، صادر کرد که البته پس از وی دیگر کسی از عالمان مذاهب اربعه اهل سنت بدان قائل نشدند.

وی افزود که پس از سقوط دولت عثمانی و ظهور اسلام سیاسی، افرادی چون حسن البناء، سید قطب، شکری مصطفی، عبدالسلام فرج، عبدالأعلی مودودی و دیگر گروه‌ ها، فتوای ابن تیمیه در مجموعة الفتاوای وی را مستند شرعی خود برای مبارزه قرار دادند.

این محقق تاریخ و کلام سپس به تشریح چگونگی گرایش طیف هایی از مسلمین به سوی وهابی گری و گرایشات ضد شیعی پرداخت و این مسئله را متأثر از عقاید ضد شیعی ابن تیمیه دانست که در عصر جدید، به دلیل فتوای جواز مبارزه با جائر، مرجع فکری این افراد شده بود.

وی در ادامه افزود بر خلاف گرایش سیاسی شیعی که آن را عموما فقها و عالمان حوزوی رهبری کرده اند، رهبری جریان های سیاسی اهل سنت بیشتر با روشنفکرانی چون اقبال لاهوری، حسن البناء، برهان الدین ربانی، صبغت الله مجددی، سید قطب و... بوده است که البته این مسئله در حال تغییر است و امروزه روحانیت متمایل به وهابیت تکفیری در صحنه رهبری جریانات مبارز وارد شده است.

دکتر توکلی سپس به تأثیر سه ماجرای ترور سادات در مصر، اشغال افغانستان و به ویژه غائله "جُهیمان العُتیبی" در سعودی بر تغییر معادلات منطقه پرداخت و افزود: پس از ماجرای جهیمان که در طی آن مسجد الحرام به اشغال وی در آمد و نیروهای نظامی سعودی از مبارزه عاجز شدند و دولت عربستان به ناچار با توسل به سربازان فرانسوی این غائله را مهار کرد، سعودی ها به ضعف اعتقادی در میان نیروهای نظامی خود و عدم فداکاری ایشان پی بردند و این در حالی بود که در همین زمان، یک حکومت شیعی مقتدر در ایران تشکیل شد که نیروهای آن به راحتی برای دفاع از آن، جان خود را فدا می کردند و این خطر بزرگی برای سعودی ها به حساب می آمد؛ برای همین سعودی ها کوشیدند تا این نیروی فداکار را در خارج از مرزهای خود تربیت کنند و برای این کار، ضمن بهره برداری از فضای پیش آمده در جهان اسلام و عطش جهاد و مبارزه مسلحانه، افغانستان و پاکستان را به عنوان پایگاه تربیت نیرو در نظر گرفتند و نیروهای بسیاری را از مصر، الجزایر، عربستان، کشورهای خلیج و... بدان جا سوق دادند که به ظهور پدیده افغان العرب انجامید. این در حالی بود که ما نیز متاسفانه به آن ها نگاه مثبت داشتیم و حتی پس از شکل گیری گروه طالبان، دستگاه دیپلماسی ما از آن تجلیل نمود! ولی پس از آنکه آنها جناب عبدالعلی مزاری را به طرز فجیعی به شهادت رساندند، تازه متوجه اشتباه خود شدیم.

وی در ادامه به مکانیزم تربیت نیروهای انتحاری تکفیری اشاره کرد و افزود:

دستگاه اطلاعاتی سعودی در مناطق فقیر نشین پاکستان و افغانستان مدارس دینی زیادی را تأسیس کرد و با سوء استفاده از روحیه پاک و وظیفه گرای طلبه ها در ابتدای تحصیل، مدارس را در حقیقت به پادگان های نظامی تبدیل کردند. آنها از یکسو این طلاب را با حس تکلیف و جهاد گرایی پرورش می دادند و از سوی دیگر اجازه تحصیلات عمیق علمی را به ایشان نداده و پس از دو یا سه سال فراگرفتن قرآن، آن هم با تأکید بر آیات جهاد، ایشان را به میدان های درگیری اعزام می کنند. این افراد به خاطر حضور در چنین فضایی، نگاهی بسیار قدسی به استادان و بزرگان خود داشته و طبیعی است که حاضر به انجام هر گونه عملی هستند.

دکتر یعقوب توکلی ادامه داد:

افرادی چون بن لادن، ملاعمر، ایمن الظواهری و به طور کلی القاعده وقتی که دیدند در همه جهان اسلام، شیعیان پرچمدار مبارزه با آمریکا هستند و در جریان جنگ با شوروی، آمریکا آنها را فریب داده و به جنگ نیابتی واداشته است، ماجرای یازده سپتامبر را طراحی کردند که پیشتر نیز افرادی چون شیخ عمر عبدالرحمن قصد اجرای آن را داشتند، ولی بازداشت شده و هنوز هم در زندان به سر می برند.

وی افزود: شیوه عملیات انتحاری توسط نیروهایی که شستشوی مغزی شده اند، سلاحی دست آنها داد که بتوانند در هر جایی عملیات کنند.

توکلی، ماجرای سقوط رژیم بعث در عراق و قدرت گرفتن دولت شیعی، را دلیل افزایش انفجارها و عملیات انتحاری در عراق دانست که در جهت مقابله با شکل گیری هلال شیعی صورت می گیرد.

ایشان با ابراز تأسف از اینکه حکومت سعودی از پتانسیل موجود در منطقه به نفع خود بهره برد ولی ما از ظرفیت گروه های علوی بهره نبردیم و اساسا نه آنها را شناختیم و نه با ایشان ارتباطی برقرار کردیم، حجم طلابی که عربستان از سراسر دنیا جذب کرد، با حجمی که ما جذب کرده ایم را غیر قابل مقایسه خواند و جریان تربیت نیروهای تکفیری انتحاری در مدارس تحت حمایت و مدیریت سعودی را رو به تزاید و خطرناک دانست.

در ادامه این نشست نیز، پرسش هایی از سوی حاضران در رابطه با مطالب ارائه شده مطرح شد که دکتر توکلی به آنها پاسخ داد.

لازم به یادآوری است که نشست عیار 5 به عنوان آخرین نشست عیار در سال 1392، با موضوع "انگیزه شناسی جامعه غرب در مطالعات زرتشت پژوهی در دو سده اخیر"با ارائه استاد سید مجتبی آقائی، پژوهشگر و مؤلف برجسته ادیان باستانی ایران برگزار خواهد شد.

زمان این نشست پنجشنبه 8 اسفندماه، ساعت 30/9 صبح بوده که در محل مؤسسه آموزشی پژوهشی فرق و ادیان برگزار می شود.

علاقه مندان می توانند برای اطلاعات بیشتر، همه روزه از ساعت 9 الی 14 با شماره تلفن 02532912929 تماس حاصل نمایند.

975/503/ر

گزارش خطا

ارسال نظرات