مناظره ای با عنوان «فرهنگ و دین دولتی» و «بهشت و جهنم زوری» در اصفهان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، محمدهادی همایون، استاد دانشگاه امام صادق (ع) عصر امروز در مناظره علمی با صادق زیبا کلام در تالار ادب اصفهان پیرامون فرهنگ و دین دولتی و بهشت و جهنم زوری اظهار داشت: فرهنگ دچار مظلومیت شده است، هر کسی از فرهنگ توقع دارد که مشکلاتش حل شود، به عبارت دیگر در همه حوزه ها انتظار از فرهنگ بسیار است، این‌که فرهنگ نوکری حوزه های مختلف را انجام دهد، باب شده است.

همایون با اشاره به این‌که باید فرهنگی که دولت در آن دخالت کند و بر عهده دولت است را شناخت، بیان کرد: در قرون پانزدهم تا هفدهم میلادی اتفاقات عجیبی در اروپا افتاد که به نام فرهنگ و تمدن بود، هنوز هم مرز مشخصی برای این دو مسأله وجود ندارد و تعاریف بسیار زیادی برای فرهنگ وجود دارد که موجب شده نتوانیم برای تعریف فرهنگ و ارائه شناخت دقیق از فرهنگ و تمدن بر روی مفهوم مشخصی توافق کنیم.

استاد دانشگاه امام صادق در ادامه خاطرنشان کرد: آنچه که از فرهنگ برداشت می‌کنم؛ این است که برای تشبیه ظواهر عالم مادی و دنیا با عالم آخرت و رساندن این نازل به آن حقیقت ابدی بر اساس آنچه دین به ما می‌آموزد، می‌تواند تعریفی باشد از فرهنگ، باید در درجه اول مشخص شود که متصدی و بانی فرهنگ چه کسی است و تعریف این دولتی که قرار است متصدی فرهنگ باشد، چیست؟ و به چه صورت باید در فرهنگ ورود پیدا کند.

مبانی فقهی همان مهندسی فرهنگی هستند

وی پیرامون ادعای زیبا کلام راجع به عدم وجود مصداق برای فرهنگ‌سازی بیان کرد: استفاده از آژانس در برخی کلان شهرها، استفاده از پیامک و نمونه های بسیاری دیگر از جمله مصادیق فرهنگ سازی است، انبیای الهی برای تربیت بشریت مبعوث شده بودند، اشکال این است که تعریف ما از فرهنگ سازی بیشتر تکیه بر واژه دارد و متأثر از غرب است.

معاون وزیر ارشاد دولت نهم با اشاره به نظر زیبا کلام پیرامون نبود نمونه دینی و شرعی فرهنگ سازی و تمدن سازی تصریح کرد: فقه در حقیقت همان فرهنگ سازی است، نباید درگیر واژه ها و تعاریف سطحی باشیم، فرهنگ پرداخت صدقه می‌تواند فقر را ریشه کن کند و مسائل شرعی بسیاری می‌تواند شاهد بر این باشد که فرهنگ سازی و مدیریت فرهنگی در مبانی دینی وجود دارد.

وی راجع به مقوله افزایش جمعیت خاطرنشان کرد: علت برنامه ریزی برای این مقوله تقابل بین مذاهب نبوده و نخواهد بود، غرب در مدیریت فرهنگی شکست خورد و امکان مهندسی فرهنگی را دیگر نداشت، ولی باید دقت داشت که این تجربه غرب بود و اولین تجربه بشر نبود، تجربه غرب بسیار پس از تجربیاتی مانند حضرت نوح بود، حضرت نوح پس از طوفان حکومت تشکیل داد و تمام حکومت‌هایی که پس از آن شکل گرفته است نتیجه تمدن سازی حضرت نوح بوده و در زمان حضرت سلیمان این تمدن به اوج رسیده است.

سابقه مهندسی فرهنگ پیش از شکل گیری تمدن غرب است

همایون با اشاره به داستان تعبیر خواب پادشاه مصر از سوی حضرت یوسف و احضار تخت بلقیس در زمان حضرت سلیمان گفت: تمدن سازی از سال ها قبل از غرب به وجود آمد و انبیا اولین تمدن سازان و مهندسین فرهنگی بودند و نباید به خاطر شکست غرب در مهندسی فرهنگی ما نیز تسلیم شویم.

وی ادامه داد: باید از انبیای الهی الگو برداری کنیم، در دوران انقلاب اسلامی و زمان جنگ مکتب انسان‌سازی در کشور حاکم شد، فضای حاکم بر آن دوران در عقاید و فرهنگ ملت تأثیر بسیاری می‌گذاشت.

وی جنگ تحمیلی را یک مکتب انسان ساز دانست و تصریح کرد: مسائل مختلفی در زمینه فرهنگ مؤثر هستند، ولی بسیاری از این موضوعات فرهنگ تلقی نمی‌شود درحالی که این مسائل فرهنگ هستند و باید به آنها توجه داشت، براساس این‌که انسان عملی را انجام دهد نفس او تحت تأثیر قرار می گیرد و این موضوع می‌تواند یک جامعه را به سمت و سویی خاص ببرد و این موضوع یک نوع فرهنگ است.

این استاد دانشگاه امام صادق در ادامه خاطر نشان کرد: در سال 42 شاهد بودیم امام خمینی(ره) در حال فرهنگ سازی و مهندسی فرهنگی بودند و آثار آن در سال 57 مشخص شد، مهندسی فرهنگی در حقیقت یک علم است که باید با مبانی دینی و باطنی همراه شود.

وی افزود: غرب به دلیل معرفت شناسی ضعیف و عدم اعتقاد به باطن نتوانست در این زمینه موفق شود، ولی ما با توجه به اعتقاد به عمق در مفاهیم و باطن گرایی می‌توانیم که به این موفقیت دست پیدا کنیم، ولی لازمه آن ساخت لایه های سطحی است تا به عمق و باطن برسیم./1304/پ202/ب3