مهارت رفتارهای دینی با جوانان
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دوران نوجوانی که در واقع پی ریزی‌اش از کودکیست، دوران گذر ثبات کودکی به مرحله پر از تلاطم و دگرگونی جسمی و روحی جوانی است.
از این‌رو بر آن شدیم تا مطالبی در خصوص فراگیری فرهنگ دین برای قشر جوانان که به قلم نصرت الله جمالی در کتاب «اخلاق تبلیغی» درج شده است را در ذیل نقل کنیم.
دوران نوجوانی که در واقع پی ریزی‌اش از کودکیست، دوران گذر ثبات کودکی به مرحله جوانی در حال دگرگونی جسمی و روحی است. در این دوره از ثبات، گریزان؛ و دگرگونی و تحول، فوران و غلیان دارد.
جوانان دارای روحیه‌ای حساس و زودرنج هستند و به اقتضای دوران بلوغ و تغییرات حالت‌های کودکی به دوران ثبات نسبی عمر، مرحله جوانی می‌رسند و چون دم دمی مزاج هستند، باید برخورد با آنان طوری باشد که غرور جوانی آنان را نشکنیم و حتی با حالت‌هایی که آنان برای رفتار تند، ریشخند دیگران و ... دارند از در کرامت وارد شویم.
با زبان نیز آنان را نیازاریم و با کیاست و بردباری تمام، در تربیت و جذب آنان بکوشیم. از وسایل دفعی و حذفی در برخورد با آنان به طور جد باید پرهیز کرد که نه تنها کارساز نیست بلکه دشمن آفرین است و همچون شمشیری است که با تیز کردنش خودزنی می‌کنی یا همچون اسلحه‌ای است که بر فرق خویش نشانه گرفته‌ای. به فرمایش سعدی:
چو کردی با کلوخ انداز پیکار/ به نادانی سر خود را شکستی
همین مقدار در این باره کفایت می‌کند و مبلغان محترم هر کدام در این باره استاد و صاحب نظر هستند.
چون بحث تبلیغ با جوانان مطرح گردید و «حال و هوای» جوانی نیز برای مبلغ در همراهی آنان بعید به نظر نمی‌رسد، نکاتی در اینجا لازم به یادآوری است، توجه مبلغ به این که در امر تبلیغ، برای هر قشری به ویژه جوانان، هیچ کس را محرم خود نداند و فرض کند مخاطبان او افرادی هستند که در صدد عیب جویی و گرفتن اشکال و ایراد در تمام زمینه‌ها از اویند و هیچ نقطه ضعفی در هیچ جریان و زمینه‌ای، از خود نزد آنان باقی نگذارند. مثلا خود را در قفس قرار داده و فرض کند: دیگران ببر و شیر و پلنگند و می‌خواهند او را طعمه خود نمایند.
پیامبر اکرم(ص) مثال جالبی در این باره دارند که ذکر ان بر لطافت طبع انسان می‌افزاید.
«یا اباذر! ... ان المؤمن لیری کانه صخرة یخاف ان تقع علیه ...: مؤمن گناه خود چون سنگی بالای سر خود می‌بیند که هر لحظه ممکن است بر فرقش افتد ...»
از زبان خود بترسد که نکند با زبانش بلا بر خود نازل کند و دیگران را دشمن خود نماید.
«یا علی من خاف الناس لسانه فهو من اهل النار: هر که مردم از زبانش ترسیده باشند، اهل دوزخ است.»
نظامی در اقبالنامه گوید:
سخن گفتن نرم فرزانگی است ؛ درشتی نمودن ز دیوانگی است
«یا اباذر ... ان شر الناس منزلة عندالله یوم القیامة، عالم لا ینتفع بعلمه و من طلب علما لیصرف به وجوه الناس الیه لم یجد ریح الحنة... من ابتغی العلم لیخدع به الناس لم یجد ریح الجنة ... : بدترین مردم در قیامت عالمی است که از علمش بهره نگیرد و هر که علم را برای جلب نظر و خاطر مردم، طلب کند و ... یا هر که علم را برای فریب مردم تحصیل کند، بوی بهشت را استشمام نخواهد کرد.»
از حضرت امیر مؤمنان نیز روایتی است که: «هر کس نفس خود را محاسبه کند سود برده و هر کس از آن غفلت ورزید، ضرر کرده است؛ هر کس بترسد در امنیت قرار گرفته و هر کس عبرت گیرد، بینا شده و هر کس بینا شد، فهمیده است و هر کس فهمید، آگاه شده است.»
لذا مواظب خود بودن، برای یک مبلغ از جهتی، اساسی ترین امور است که مبلغ بتواند بر مخاطبان خود، اثرگذار باشد. از طرف دیگر قادر باشد ذره‌ای سوژه به دست دیگران ندهد تا از مسیر شیطان به کوبیدن و حذف او پردازند، تا نتواند به وظیفه خدایی خود عمل نماید و دگر دیسی وجود او به جای عامل تبلیغ، ضد تبلیغ شود.
نکته دیگری لازم به یادآوری است: خیلی از حرکات و سکنات یک مبلغ برای دیگران قابل هضم نیست؛ باید در این باره نهایت دقت از طرف مبلغ صورت گیرد که چالشی بر ضد خود ایجاد نکند. در یک کلمه: «غیر خود را محرم خود نداند»./997/ت303/س