تکرار/ آیت الله فقیهی در گفت وگوی تفصیلی با رسا:
آیت الله جنتی خود را فدای انقلاب می کند/ شورای نگهبان با هیچ کس تعارف ندارد/ اگر نظارت به صورت استصوابی نباشد نظارت محقق نمی شود
خبرگزاری رسا ـ عضو جامعه مدرسین با تاکید بر این که در کلمه نظارت معنای استصواب وجود دارد، گفت: این که بگوییم مجری اطلاع رسانی کند و شورای نگهبان این اطلاعات را دریافت کند معنای نظارت نیست در نتیجه نظارت استصوابی شورای نگهبان جای بحث ندارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جمهوری اسلامی ایران را می توان به درستی کشور انتخابات ها نام نهاد؛ برگزاری به طور میانگین یک انتخابات در سال از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در جمهوری اسلامی ایران تاکنون، مؤید این نکته است.
با نظارت جامع و دقیق شورای نگهبان و دیگر نهادها نظام اسلامی به خوبی از آرای مردم در طول این سال ها صیانت شده است که روی کار آمدن دولت ها، مجلس ها و رییس جمهورهای غیر هم فکر و غیر همسو با جریان حاکم بر مدیریت کشور مؤید بارز این نکته است.
با این وجود هر موقع پای انتخابات در میان است، عده ای در داخل با طرح دغدغه های واهی و دروغین در صدد تردید آفرینی و تشکیک در سلامت انتخابات هستند. اوج این هجمه ها نیز متوجه شورای نگهبان قانون اساسی است؛ هجمه هایی که البته هیچ گاه دلیل قانع کننده ای برای آن مطرح نشده و نمی شود.
در همین راستا خبرگزاری رسا در مصاحبه با علما، فضلا و اساتید برجسته حوزه علمیه قم به تبیین جایگاه، نقش، عملکرد و وظایف شورای نگهبان و تشریح چرایی هجمه ها به این نهاد انقلابی پرداخته است.
با توجه به این که امسال دو انتخابات مهم مجلس دهم و مجلس خبرگان رهبری را پیش رو داریم بر آن شدیم تا در موضوعاتی همچون فلسفه وجودی شورای نگهبان، نوع نظارت این شورا، تبیین نظرات حضرت امام و رهبر انقلاب درباره شورای نگهبان و اهداف هجمه هایی که به این شورا می شود با آیت الله محسن فقیهی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به گفت وگو بنشینیم.
این استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه معتقد است مطرح کردن این که شورای نگهبان را یک نفر اداره می کند و استبداد در این نهاد حاکم است تهمتی بزرگ به شمار می رود که قابل پیگیری است چون هر کدام از اعضای شورا استقلال رأی و نظر دارند.
آیت الله فقیهی، آیت الله جنتی را شخصیتی دانست که خود را در مسیر اسلام و نظام جمهوری اسلامی فدا می کند و با کسی در آنچه که شورای نگهبان تشخیص داده تعارف ندارد و حقیقت را به صورت صریح بیان می کند.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر این باور است که در کلمه نظارت معنای استصواب وجود دارد، بنابراین این که بگوییم مجری اطلاع رسانی کند و شورای نگهبان این اطلاعات را دریافت کند معنای نظارت نیست در نتیجه نظارت استصوابی شورای نگهبان جای بحث ندارد.
مشروح گفت وگوی سرویس سیاسی خبرگزاری رسا با آیت الله فقیهی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که در منزل این استاد برجسته برگزار شد، تقدیم خوانندگان می شود.
رسا ـ امسال سال انتخابات است و دو انتخابات مهم مجلس دهم و مجلس خبرگان را پیش رو داریم، معمولا در سال های انتخابات نگاه ها متوجه شورای نگهبان می شود؛ از همین رو فلسفه وجودی شورای نگهبان در نظام اسلامی و وظایف و کارکردهای این نهاد مقدس را تبیین بفرمایید.
نهاد شورای نگهبان همان گونه که از اسم این نهاد معلوم است نگهبان اسلام است، اسلامی که پیامبر مکرم اسلام آورده اند را شورای نگهبان باید پیاده کند؛ مجلس شورای اسلامی که قوانین را تصویب می کند باید قوانینش مطابق با اسلام باشد و تشخیص اسلامی بودن قوانین مجلس و مطابق قانون اساسی بودن قوانین بر عهده شورای نگهبان است.
یعنی در حقیقت کار شورای نگهبان که از 6 نفر حقوقدان و 6 نفر از فقهای جامع الشرایط تشکیل شده، تشخیص این است که قوانینی که در کشور تصویب می شود و باید اجرا شود اولاً باید مطابق اسلام باشد و ثانیاً مطابق قانون اساسی که در مملکت تصویب شده باشد؛ بنابراین این دو جهت باید مراعات شود و عندالله مسؤول هستند که اگر خلاف این نظریه را ابراز کنند.
تمام انقلابی که به وسیله حضرت امام(ره) انجام شد برای این بود که قوانین اسلام در مملکت تصویب و اجرا شود، مرحله نخست مرحله تصویب قانون اسلامی و مرحله دوم مرحله اجرای قوانین به شمار می رود که به دست دولت صورت می گیرد، از همین رو مهم ترین مسأله ای که در نظام جمهوری اسلامی باید مورد توجه همه باشد و هر مسلمانی اعم از شیعه و سنی باید از آن حمایت کنند این است که احکام اسلامی باید تصویب شود؛ لذا در مجلس شورای اسلامی اهل تسنن و تشیع سعی دارند که احکام اسلامی را به تصویب برسانند.
در این رابطه مسأله تعارف و این که ما کوتاه بیاییم امکان ندارد چون مسأله اسلام است، اینگونه نیست که ما با رفاقت و جناح بازی و حزب بازی بخواهیم با شورای نگهبان برخورد داشته باشیم؛ چشم شورای نگهبان فقط باید به اسلام و احکام اسلامی باشد، از همین رو مقام معظم رهبری بالاترین شخصیت هایی که از جهات گوناگون علمی و تقوایی مورد تأییدشان هستند برای شورای نگهبان انتخاب می فرمایند.
شورای نگهبان از فقهای جامع الشرایط تشکیل شده که خود این فقها مجتهد و باتقوا هستند و در حوزه های علمیه تدریس دارند و سوابق این بزرگواران مشخص است، آیت الله جنتی 50 سال پیش در مدرسه حقانی تدریس داشتند؛ من خودم یادم هست که ایشان در آنجا تدریس می فرمودند، ایشان از جهات علمی، تقوایی و انقلابی شخصیت بزرگواری هستند.
آیت الله مؤمن همین گونه اند، ایشان از اساتید بزرگوار هستند، بنده خودم خدمت آیت الله مؤمن درس خواندم و تلمذ کردم؛ ایشان شخصیت بزرگوار و مجتهدی جامع الشرایط هستند؛ تقوا، علم و جهات انقلابی ایشان و سایر کسانی که در شورای نگهبان حضور دارند زبانزد است و این بزرگواران از نظر حوزه علمیه قم شناخته شده به علم و تقوا هستند.
فقهای شورای نگهبان تنها اسلام را در نظر می گیرند از همین رو مقام معظم رهبری شخصیت هایی را برای شورای نگهبان انتخاب فرمودند که افرادی بزرگواری هستند، حضرت آیت الله یزدی شخصیت بزرگواری است که سال های متمادی در حوزه علمیه قم تدریس درس خارج داشتند و از جهات علمی، انقلابی و تقوایی همگان ایشان را می شناسند.
شخصیت های این چنینی در حوزه علمیه وجود دارند که این ها در شورای نگهبان به عنوان نگهبان اسلام هستند، مقام معظم رهبری این شخصیت ها را انتخاب کردند که جناحی فکر نکنند و دنبال حزب و کسی نباشند که از حزب یا گروه خاصی طرفداری کنند، از همین رو این افراد فقط به اسلام و پیشبرد احکام اسلامی فکر می کنند.
شورای نگهبان وظیفه خود می داند که احکام اسلام را تصویب و امضا کند و در جهت اجرای این احکام اسلامی کوشا باشد، در رابطه با مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری هم این وظیفه مهم بر عهده شورای نگهبان قرار داده شده است که نظارت بر حسن اجرای انتخابات و صلاحیت های کاندیداهای مجلس دهم و خبرگان رهبری را انجام دهد.
سال های متمادی این کار انجام شده و چیز تازه ای نیست، همیشه در ایام انتخابات برخی مطالبی می گویند و بزرگواران نیز جواب می دهند؛ نباید به سخنان برخی در ایام انتخابات توجه شود، این مسأله همواره بوده است و نزدیک انتخابات برخی سخنانی را مطرح می کنند و عده ای نیز جواب می دهند؛ باید فرمایش مقام معظم رهبری که فرمودند همدلی و همزبانی حفظ باید شود را جامعه عمل پوشاند و این حرکت انجام شود.
اگر کسی انتقادی دارد باید با بیان لطیف و ظریف انتقاد خود را مطرح کند و عده ای نیز باید جواب انتقادها را بدهند اما این مسائل نباید سبب اختلاف و دو دستگی در جامعه شود.
رسا ـ دستاوردهای شورای نگهبان در طول سال های پیروزی انقلاب اسلامی چه بوده است؛ مشخصا بفرمایید اگر نظارت های شورای نگهبان در این سال ها نبود چه اتفاقی می افتاد؟
مسلم است که مسأله شورای نگهبان که در قانون اساسی ذکر شده فلسفه ای دارد، فلسفه شورای نگهبان برای حفظ اسلام است و حفظ اسلام با دو چیز انجام می گیرد، یکی مسأله تصویب قوانین و دیگری مسأله اجرای قوانین است که هر دو از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ این دو مسأله باید با یکدیگر هماهنگ باشند و الا اگر قوانین اسلامی تصویب شود اما اجرایی نشود ارزشی پیدا نمی کند.
برای اجرای قوانین اسلام لازم است افرادی که در رأس امور قرار می گیرند هم در مجلس، هم در دولت و جاهای دیگر باید مورد ارزیابی قرار گیرند و صلاحیت آن ها مورد تأیید باشد، چون از همین مجلس وزرا انتخاب می شود؛ بسیاری از وزرا قبلا در مجلس بودند و از مجلس برای وزیر شدن رفتند، حتی اکثر رؤسای جمهور ابتدا در مجلس بودند و سپس رییس جمهور شدند؛ بنابراین مجلس پایه اجرایی هم دارد و غیر از این که تصویب قوانین می کند از این مجلس رؤسای جمهور و وزرا نیز خارج می شوند.
مسأله شورای نگهبان برای مجلس گامی برای ترقی این افراد است، افراد وارد مجلس می شوند کم کم بروز و ظهور پیدا می کنند و گاهی وزیر و رییس جمهور شده و مقامات کشوری و اجرایی مملکت را همین افراد به دست می گیرند؛ از همین رو شورای نگهبان در دو جهت تصویب قوانین و اجرا در حال فعالیت و نظارت کردن است، شورای نگهبان در اجرا دخالت ندارد اما همین که صلاحیت افراد را در مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی تأیید می کنند، این افراد کسانی هستند که آینده کشور را تشکیل می دهند و مناصب را به دست می گیرند.
بنابراین صلاحیت داشتن افراد از اهمیت بالایی برخوردار است، ممکن است که وکیل مجلس در آینده وزیر یا رییس جمهور شود از همین رو صلاحیت این افراد باید مورد توجه دقیق قرار گیرد؛ شورای نگهبان باید بینی و بین الله تمام جهات را با دقت موردتوجه قرار دهد و عمیق شود.
مسلم است که شورای نگهبان تنها به گزارش ها توجه نمی کند، شورای نگهبان با دقت صلاحیت ها را بررسی کرده و گزارش های رسیده را ملاک اظهار نظر قرار نمی دهد، بنابراین تا کنون که نظام اسلامی و ولایت فقیه حفظ شده می توان گفت از زحمات همین شورای نگهبان بوده است.
دست مقام معظم رهبری همین شورای نگهبان است، این شخصیت ها هستند که مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی را تأیید می کنند، درست است که ما می گوییم مقام معظم رهبری این انقلاب را حفظ کرده اما به یک معنا شورای نگهبان بود که قوانین را تصویب و برخی را برای خدمت تأیید صلاحیت کرد.
کسانی صلاحیت شان رد می شود که یا مورد تأیید نبودند یا مشکوک بودند چون دو حالت وجود دارد ممکن است که شورای نگهبان بداند فلان شخص در جریان فتنه بودند و سبب آشوب شده و به مملکت خیانت کردند خب این افراد باید به صورت طبیعی رد شوند.
اما برخی افراد مشکوک هستند یعنی شورای نگهبان در باره برخی افراد هرچه تحقیق می کند به نتیجه ای نمی رسد و نمی تواند تصمیم گیری کند، به عنوان مثال درباره فردی سؤال می شود که آیا از فلان فرد بدی دیده اید می گویند نه اما اگر از آن ها سؤال شود که آیا حاضرید میلیاردها پول خود را بدون هیچ سندی در اختیار همان فرد قرار دهید پاسخ منفی می دهند.
این حکومت، نظام و ولایت فقیه قرار است که در اختیار افراد قرار گیرد، باید توجه داشت که شخصی که وارد مجلس می شود می تواند با یک رأی خود تصویب یا رد یک قانون را انجام دهد؛ ممکن است که با رأی یک نفر یک قانون تصویب شود یا یک قانون تصویب نشود، بنابراین انتظار از شورای نگهبان این است که کاملا با دقت بررسی کند.
حال ممکن است برخی صلاحیت ها رد یا تأیید شود اما در قبال برخی افراد ممکن است که تردید وجود داشته باشد، در مواقع حساس زمانی که انسان مشکوک می شود و با شک نمی تواند کسی را وارد این عرصه حساس کند؛ نمی شود گفته شود ان شاء الله فلانی انسان خوبی است آن را به مجلس راه دهیم و صلاحیت آن را تأیید کنیم، شورای نگهبان باید تحقیق کامل انجام دهد که افراد را تأیید یا رد کند اما موارد مشکوک نیز پیدا می شود.
اگر رساله مراجع تقلید را بررسی کنیم می بینیم که در بسیاری از موارد علما فتوا می دهند و می فرمایند حرام و واجب است اما در برخی از موارد نیز دستور به احتیاط داده اند، آیا می توان گفت که این بزرگواران تحقیق نکردند و آیات و روایات را ندیدند، مسلما این گونه نیست بلکه ایشان ادله را مورد بررسی قرار دادند اما به نتیجه ای نرسیدند و دستور به احتیاط دادند از همین رو از عبارت هایی همانند«محل اشکال»، «محل تأمل» و احتیاط دیده می شود؛ بنابراین تحقیق کامل صورت گرفته اما پس از آن برای مجتهدان تردید صورت گرفته است.
شورای نگهبان نیز در چنین موقعیتی قرار دارد یعنی افراد را تا بررسی کرده و تا جایی که برایش امکان داشته باشد تحقیق می کند، اگر به نتیجه رسید مثبت رسید تأیید می کند و اگر نتیجه منفی باشد رد می کند، ممکن است که در این روند مواردی باشد که محل تأمل و محل اشکال باشد و احتیاط این است که شخص مورد نظر برای گرفتن مسؤولیت تأیید نباشد.
البته اعتقاد بنده این است که این کارها باید با احترام انجام و شخصیت افراد حفظ شود، نباید به گونه ای باشد که اگر افراد رد شدند دیگران نسبت به آن ها تغییر رفتار داشته باشند و بگویند که فلانی آدم بدی است؛ شورای نگهبان می تواند اطلاعیه ای بدهد که ما شخصیت های بزرگواری داریم اما صلاحیت آن ها برای ما اثبات نشده است.
رد صلاحیت ها نباید سبب کدورت شود، به سبب رد صلاحیت افراد نباید در خانه و شهر خود منکوب شوند و مورد اهانت قرار گیرند؛ رد شورای نگهبان نباید سبب منکوب شدن افراد شود چون رد شورای نگهبان دوحالت دارد گاهی واقعا ثابت نشده و نمی توان گفت که فلانی آدم خوبی نیست در این گونه موارد احتیاط جاری می شود، البته هرچه شورای محترم نگهبان دقت بفرمایند که افراد تأیید را رد شوند بهتر است.
گاهی چاره ای غیر عمل کردن به احتیاط برای مجتهد و کسی که تحقیق می کند وجود ندارد، اگر در خانواده ای بخواهد ازدواجی صورت گیردگاهی تحقیقات انجام می شود و نتیجه مثبت است در این جا استخاره ندارد گاهی نیز انسان به نتیجه منفی می رسد و ازدواج را رد می کند اما گاهی انسان تردید پیدا می کند، تردید در زمانی است که انسان به نتیجه نمی رسد و در این زمان انسان دچار مشکل می شود و نمی داند چه باید انجام دهد؛باید سعی شود که تحقیقات به گونه ای باشد که حالت احتیاط پدید نیاید اما گاهی نیز این مسأله اتفاق می افتد.
رسا ـ این روزها افرادی که جایگاه برجسته ای در نظام دارند مسائلی را مطرح می کنند و می گویند چیزی به نام عدم احراز صلاحیت نداریم، این نوع برخوردها ناشی از چیست و این افراد از مطرح کردن چنین مسائلی چه اهدافی را دنبال می کنند.
من اصولا به همه خوشبین هستم، یعنی فکر می کنم که همه دنبال اصلاح هستند و نظر سوئی ندارند، همه می خواهند مملکت اصلاح شود و به ترقی مملکت ایمان و اعتقاد دارند و هیچ نظر سوئی در کار نیست اما انسان ها سلایق مختلفی دارند و سلیقه های گوناگون سبب گفتارهای مختلف می شود؛ این گفتارها تا زمانی که جنبه اهانت نداشته باشد باید مورد تحلیل و تحقیق قرار گیرد.
گاهی یک آقای بزرگواری سخنی می گوید دیگران نیز باید توجه کنند و اگر جوابی دارند با احترام و باعزت پاسخ دهند، این سخنان نباید حمل شود بر این که این افراد نظر خاصی دارند و دنبال مسائلی هستند تا جمهوری اسلامی را زمین بزنند و با ولایت فقیه مخالفت کنند، ما نباید این سخنان را حمل بر این معانی کنیم.
صحبت هایی که می شود کاملا قابل جواب است و علما و بزرگان نیز جواب می دهند تا کم کم مسأله برای مردم و خود آن افراد روشن شود، اخیرا دیدم همان شخصیت بزرگواری که این مطالب را فرموده بود که اصل بر برائت است و صلاحیت ها باید تأیید یا رد شود و این گونه نباشد که عدم احراز صلاحیت داشته باشیم خودشان گفتند که این مسأله در غالب موارد است.
سعی باید بر این باشد که مسأله شفاف و روشن بیان شود، باید دلیل رد صلاحیت ها به خود افراد گفته شود؛ موارد مشکوکی که احراز صلاحیت نمی شود باید به حداقل برسد، کسانی که درباره عدم احراز صلاحیت سخن می گویند مقصودشان این است که این مسأله به حداقل برسد نه این که بخواهند منکر شوند.
منکر شدن این مسأله معنا ندارد بالاخره مواردی وجود دارد که انسان نمی تواند به نتیجه برسد و یقین پیدا کند که صلاحیت رد یا تأیید نشود، در موارد مشکوک باید گفت که صلاحیت احراز نشده است؛ اگر ایمان، التزام به ولایت فقیه و التزام عملی به اسلام مشخص نشود باید گفت که صلاحیت احراز نشده است.
نمی توان گفت که فلان شخص آدم خوبی نیست بلکه صفات او برای ما احراز نشده است، افرادی که درباره عدم احراز صلاحیت سخن گفته اند قصد رد کردن آن را نداشتند بلکه اگر مقصودشان این باشد که شورای نگهبان باید فرصت بیشتری بگذارد و فرصت را محدود نکند تا تحقیقات را کامل کنند تا صلاحیت افراد حتی المقدور تأیید را رد شود، درست است اما اگر بخواهند بگویند که با ان شاءالله گفتن باید افراد را به انتخابات راه داد سخنی غیر منطقی است.
رسا ـ در مسأله نظارت بر انتخابات همه بر این نکته واقفند که امر نظارت در غالب نظام های بین المللی امری پذیرفته شده است، برخی از منتقدان می گویند که با اصل نظارت مشکلی ندارند اما نوع نظارت نباید استصوابی باشد، نظر حضرتعالی در این باره چیست و اصولا چرا باید نظارت شورای نگهبان استصوابی باشد.
در کلمه نظارت معنای استصواب وجود دارد، به این معنا که زمانی که گفته می شود فلانی ناظر است یعنی نظارت و بررسی می کند و نظر نهایی را همان فرد ناظر می دهد، از همین رو در معماری ساختمان یک مهندس ناظر وجود دارد که به معمار می گوید فلان جا را اشتباه ساختی و باید آن را اصلاح کنی، ناظر به معنای این است که نظر نهایی را بیان کند.
اگر ناظر نتواند نظارت خود را انجام دهد یعنی فقط نگاه کند ولی تصمیم گیری نداشته باشد کالمیت می شود و مانند کسی است که اثر وجودی ندارد؛ بنابراین شورای نگهبان باید نگاه کند و به تناسب وظیفه ای که برایش تعیین شده باید نظر دهد و جنبه اجرایی داشته باشد، معنای نظارت این است و الا نظارتی که بدون دخالت باشد معنا ندارد.
نظارت استصوابی در معنای نظارت خوابیده است، این که گفته می شود شورای نگهبان فقط باید اطلاع داشته باشند خب این که شامل همه مردم می شود و اختصاص به شورا ندارد، این که بگوییم مجری اطلاع رسانی کند و شورای نگهبان این اطلاعات را دریافت کند معنای نظارت نیست؛ در این جهت همه مردم شریک هستند و همه اطلاع پیدا می کنند.
آنچه که برای شورای نگهبان وظیفه شرعی به شمار می رود این است که زمانی که نظارت کرد و آنچه را که صلاح تشخیص داد ابراز کند، از همین رو شورای نگهبان نباید تابع باشد که هرچه هر کس گفت چشم بگوید بلکه خودش باید دقت و بررسی کند و اگر به این نتیجه رسید که تأیید یا رد صلاحیت کند این کار را انجام می دهد.
نظارت استصوابی شورای نگهبان جای بحث ندارد، ممکن است کسی مباحثه کند و بگوید اگر موردی رد شد باید کسی باشد تا دفاع کند بله این حرف درستی است اگر کسی خواست می تواند دفاع کند و ممکن است که نظر شورای نگهبان بازگردد و اشکالی ندارد اما این که نظر شورای نگهبان استصوابی و نهایی است اصلا جای بحث ندارد.
اگر نظارت به صورت استصوابی نباشد نظارت محقق نمی شود، در هرکاری زمانی که ناظر قرار می دهند برای این است که نظر نهایی را بدهد؛ بنابراین کسانی که می گویند شورای نگهبان ناظر است می توانند نظر سوئی نداشته باشند، شورای نگهبان ناظر استصوابی است و پس از تحقیق نظر نهایی را می دهد اما ممکن است که مباحثه ای واقع شود و کسی هم اعتراض کند و دلایل خود را ذکر کند؛ حال شورای نگهبان آن دلایل را بررسی می کند و ممکن است آن را تأیید را رد کند.
رسا ـ علت هجمه های بسیار به آیت الله جنتی به عنوان دبیر شورای نگهبان چیست و بفرمایید آیا این مسأله که می گویند آیت الله جنتی یک تنه شورای نگهبان را اداره می کند صحت دارد؛ برخی با مطرح کردن چنین سخنانی شورای نگهبان را نهادی مستبد معرفی می کنند نظر حضرتعالی در این باره چیست.
این اشکال که یک نفر شورای نگهبان را اداره می کند تهمتی بزرگ است، اگر کسی چنین سخنانی گفته تهمت بزرگی زده و قابل پیگیری است چون شورای نگهبان از افرادی تشکیل شده که از شخصیت های بزرگواری هستند و هر کدام از آن ها استقلال دارند و ممکن است نظرات مخالفی نیز وجود داشته باشد.
حقوقدانان و فقهای شورای نگهبان هرکدام دارای شخصیت مستقلی هستند و نظرات خاصی دارند، بنده که شخصیت آیت الله مؤمن را بیشتر می شناسم ایشان شخصیتی نیست که زیر بار حرف احدی برود یعنی کسی نمی تواند در ایشان نفوذ پیدا کند؛ اگر آیت الله مؤمن مسأله ای را تشخیص دهد ولو مخالف آیت الله جنتی باشد با قدرت و صلابت ابراز می کند.
همه اعضای شورای نگهبان شخصیت های والایی هستند و استقلال فکری دارند، هر کدام از فقهای این شورا مجتهد جامع الشرایط هستند و تمام اعضای شورای نگهبان استقلال کامل دارند؛ این که بگویند یک نفر شورای نگهبان را اداره می کند نادرست بوده و تهمتی بزرگ و قابل پیگیری است چون با این سخن در واقع به همه اعضای شورای نگهبان توهین شده است.
آیت الله جنتی شخصیت شناخته شده ای هستند و از ابتدای انقلاب تا کنون تلاش های بسیاری را انجام داده اند، مهم ترین چیزی که در شخصیت یک انسان متبلور است ایمان و تقوای آن شخص و نه گفتن به شمار می رود، قدرت نه گفتن بسیار مهم بوده و استفاده از آن بسیار سخت است؛ معمولا برای انسان مشکل است که نه بگوید.
این شخصیت بزرگوار(آیت الله جنتی) خود را فدا می کند، بنده واقعا از این شخصیت بزرگوار تجلیل می کنم چون این قدرت را دارد؛ بسیاری از افراد ممکن است در بیان خود مقداری ملاحظه بکنند و تعارف کنند اما آیت الله جنتی با کسی تعارف ندارد و آنچه را که تشخیص داده و حقیقت دارد بیان می کند که این مسأله از امتیازات همه اعضای شورای نگهبان است.
همه اعضای شورای نگهبان به ویژه حضرت آیت الله جنتی قدرت نه گفتن را دارند، ایشان واقعا از این جهت امتیاز خاصی دارد؛ نباید تصور شود که نه گفتن آسان است اگر کسی به شخصیت های بزرگ مملکتی نه بگوید خب همه دشمن می شوند و با آن شخص برخورد می کنند و هرجایی بتوانند ضربه می زنند.
اگر کسی همانند کوه در مقابل این افراد بایستد و نه بگوید و از تشخیص اسلام و شورای نگهبان دفاع کند بسیار شجاع است، در واقع آیت الله جنتی با بیان و دفاع کردن نظر شورای نگهبان بار را از دوش اعضای دیگر این شورا برداشته و کم می کند یعنی اگر کسی بخواهد اهانت یا بدگویی داشته باشد به ایشان نسبت می دهد و به اعضای دیگر چنین حملاتی نمی شود در حالی که همه اعضا با یکدیگر مساوی هستند و با هم تفاوتی ندارد.
آیت الله جنتی در واقع برای اسلام و نظام فداکاری و گذشت می کنند، وجود قدرت نه گفتن در ایشان کاشف از ایمان واقعی و شخصیت والای دبیر محترم شورای نگهبان است؛ ما در جامعه مدرسین که خدمت حضرت آیت الله یزدی هستیم گاهی می فرمایند من عمرم را کردم و عمرم تمام شده است این آخر عمری باید حقایق را بگوییم چرا نباید واقعیت ها نگوییم و تعارف کنیم بلکه باید واقعیت ها را گفت؛ ایشان نیز از این قدرت برخوردار هستند.
این افراد واقعا از شخصیت های به شمار می روند که از ایمان والایی برخوردار هستند، حضرت آیت الله یزدی واقعا از شخصیت های ممتاز است که در تاریخ زندگی اش از نظر علم، تقوا و قدرت ایستادگی در برابر تهاجم و نترسیدن از آن خود را نشان داده است؛ بسیاری از افراد انسان های با تقوایی هستند اما در برخورد با دیگران مقداری مراعات می کنند.
از اول انقلاب تا کنون آیت الله جنتی و آیت الله یزدی در راه اسلام در برابر تمام هجمه های ایستادگی کردند و همین مسأله رمز ماندگاری این بزرگواران شد، هیچکس به آیت الله یزدی به عنوان رییس جامعه مدرسین و رییس مجلس خبرگان نمی تواند بگوید در فلان مورد عمدا اشتباه کردی، ممکن است که هر کس در مواردی اشتباه داشته باشد اما کسی نیست که بگوید که ایشان عمدا اشتباه کرده است، اگر نقطه ضعفی در این بزرگواران وجود داشت تا کنون بارها در این فضای آزادی و وجود رسانه های متعدد و با دخالت دشمنان به این مسأله می پرداختند و بیان می کردند.
این شخصیت ها افراد نمونه ای هستند، احترام فوق العاده ای که برای شخصیت هایی همانند آیت الله جنتی، آیت الله یزدی و آیت الله مؤمن وجود دارند به این دلیل است که این شخصیت ها افزون بر علم، تقوا و انقلابی بودن قدرت نه گفتن نیز دارند و کاملا برخود مسلط هستند و تشخیص خود را بیان می کنند و این از افتخارات ما است.
رسا ـ حضرتعالی در فرمایشات خود به فتنه 88 اشاره کردید، بفرمایید که عملکر شورای نگهبان در این برهه حساس تاریخ انقلاب و کشور چگونه بوده است و اگر بخواهیم از فتنه هایی از قبیل فتنه 88 پیشگیری کنیم چه توصیه ای به این شورا و دیگر نهادها دارید.
شورای محترم نگهبان در دوره اخیر ریاست جمهوری در سال 92 خیلی خوب برخورد کرد، انصافا در سال 92 شورای نگهبان و رسانه ها خوب عمل کردند؛ کار خوب این بود که با تمام کاندیداها از قبل مصاحبه کردند و آن را ضبط کردند و در آن از افراد اقرار گرفتند که آیا شورای نگهبان و احیانا رد کردن آن را قبول دارید همه به صورت مثبت پاسخ دادند.
در جریان ریاست جمهوری گذشته هیچکس اعتراضی نکرد چون از قبل با آن ها مصاحبه شد و همه قبول کردند که طبق قانون باید رفتار شود و قانون این است که نظر شورای محترم است و هرچه بگوید افراد باید تسلیم باشند؛ از اکنون این حرکت را رسانه ها باید انجام دهند یعنی از افراد اعتراف بگیرند آنچه شورای نگهبان نظر دهد قبول دارند تا پس از آن اختلاف و مشکلی پدید نیاید.
در سال 88 کار شورای نگهبان درست انجام شد اما این حرکت که از کاندیداها اعتراف بگیرند صورت نگرفت، همه کاندیداها باید اعتراف کنند که ملتزم به نظر شورای نگهبان هستند و از آن تخلفی نمی کنند؛ در حقیقت جمهوری اسلامی یک استقلال و آزادی دارد که هرچه مسائل شفاف تر بررسی شود خیلی بهتر است.
با وجود این که شورای نگهبان در سال 88 کارش درست و صحیح بوده اما در سال 92 این کار را کامل کرد و با همه مصاحبه کرد و کاندیداها گفتند هرچه شورای نگهبان بگوید قبول داریم، هرکسی که می خواهد نماینده مجلس شده یا وارد خبرگان شود باید چنین اعترافی از او گرفته شود تا پس از آن برخی مصاحبه نکنند و بگویند که به من ظلم شده است.
رسانه ها و خبرگزاری ها باید فعالیت کنند و این کار را انجام دهند تا در آینده افراد شرکت کننده نتوانند ایرادی از انتخابات بگیرند، در سال 88 هیچ اشکالی در کار شورای نگهبان وجود نداشت و به صورت صحیح عمل کرد؛ پیشنهاد بنده این است کاری که در سال 92 برای ریاست جمهوری انجام شد در سال های دیگر نیز انجام دهند که این کار می تواند مؤثر باشد.
خبرگزاری ها باید فعالیت کرده و با تمام کسانی که می خواهند کاندیدا شوند مصاحبه کرده، ضبط کنند و به عنوان مدرک داشته باشند؛ این گونه مسائل سبب می شود که جو آرام تر شده و کسانی که رد می شوندکمتر بتوانند جو سازی کرده و مخالفت های خود را ابراز کنند.
هیچ جای کار شورای نگهبان مواجهه با اشکال نبوده اما اجرای چنین طرح هایی می تواند کار را تکمیل کند و سبب کم شدن اعتراضات، انتقادها و برخوردها می شود تا همدلی و همزبانی که مقام معظم رهبری فرمودند محقق شود.
رسا ـ ممنون از این که وقت شریف خود را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید، اگر نکته و سخن پایانی دارید بفرمایید.
آنچه که به نظر می رسد از همه مهم تر است این است که شخصیت بزرگواری همانند مقام معظم رهبری ناظر بر تمام جریانات مملکت هستند، ایشان هم مجتهد جامع الشرایط، مرجع تقلید، ولی فقیه و انسان با اطلاع از تمامی جریان های کشور هستند و تمام جریانات را رصد کرده و با دقت بررسی می کنند.
در تمام مسائل از جمله سیاسی و هسته ای ایشان به صورت کامل نظارت می کنند، انتقاد با احترام به گونه ای که شخصیت افراد را زیر سؤال نرود اشکالی ندارد اما باید توجه داشته باشند خود مقام معظم رهبری ناظر کلی بر تمام جریانات هستند؛ شورای نگهبان که وظیفه احراز صلاحیت ها را دارد به جای خود اما مقام معظم رهبری، علما، شخصیت های دینی و حوزه علمیه همه ناظر هستند یعنی هر شخصیتی که وظیفه شخصی تشخیص دهد اعلام می کند.
در حوزه مقدسه اساتید، علما و مراجع افراد با صلاحیت را تأیید و بیان می کنند و گاهی افرادی را نیز که صلاحیت ندارند بیان می کنند، این یک نظارت عمومی از مؤمنان، مراجع به ویژه مقام معظم رهبری در تمام جریانات وجود دارد که این سبب دلگرمی و اطمینان مردم خواهد بود.
ما نباید با انتقاد ها کاری کنیم که مردم مأیوس شوند البته انتقاد خوب است اما باید با احترام و رعایت شخصیت افراد باشد، اگر کسی می خواهد انتقاد کند نخست باید خوبی ها را بگوید سپس انتقاد داشته باشد؛ به عنوان مثال باید بگوییم برنامه هسته ای، تحول سلامت و کاهش تورم از سوی دولت خیلی خوب بود اما این انتقاد را نیز داریم که چرا فلان جمله را که سبب تنش شد بیان کردند در حالی که نیاز به گفتن آن نبود.
این گونه سخنان سبب ایجاد کدورت و بر هم خوردن همدلی می شود، پس نخست باید تعریف و سپس انتقاد کرد اما کسی که از ابتدا بگوید این ها مزدورند و این ها خائن هستند معنای انتقاد نیست؛ انتقاد باید کلام صحیح و با احترام باشد، این روش انتقاد است که ان شاء الله در جمهوری اسلامی جا بیفتد هم انتقاد ها زیاد شود و هم احترام ها افزایش پیدا کند تا سبب همدلی و همزبانی بین مردم جامعه شود؛ این همان معنای استقلال و آزادی است که رسانه ها باید تلاش کنند که این مسأله برای جامعه جا بیفتد./1323/گ401/ج
گفت وگو از محمد قمین و حسین عجمی
ارسال نظرات