برگزاری همایش از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی و با همکاری 21 مرکز/ حکیم طهرانی احیاگر حکمت بود

به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، نشست خبری همایش ملی حکیم طهرانی(نکوداشت مقام علمی آقا علی زنوزی معروف به حکیم طهرانی یا حکیم مؤسس) ظهر امروز در مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد.

در این نشست خبری حجت‌الاسلام حسن معلمی دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی، حجت‌الاسلام محمد رضاپور دبیر علمی، حسن عبدی دبیر کمیته علمی و محمدباقر خراسانی دبیر اجرایی همایش ملی حکیم طهرانی به ایراد سخن پرداختند.

سخنران نخست این نشست حجت‌الاسلام حسن معلمی، دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی بود که ضمن تشریح تاریخچه و دلایل تأسیس این مجمع بر استفاده متقابل مجمع از ظرفیت‌های حوزه و دانشگاه نیز خبر داد.

وی اظهار کرد: در سال 82 تعدادی از اساتید و فضلای علوم عقلی حوزه‌ علمیه قم محضر رهبر معظم انقلاب رسیدند. ایشان ضمن استقبال خوب، مجالی را باز کردند تا افراد دیدگاه‌های خود را نسبت به نقاط قوت و ضعف حکمت بیان کنند.

دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی عنوان کرد: در این دیدار اساتید نکات فراوانی را بیان کردند و همچنین پیشنهاد شد در قم انجمن و مجمعی درباره حکمت تشکیل شود. رهبر انقلاب نیز نسبت به این موضوع تأکید کردند. پس از طی مراحل خاص و با همکاری حجج‌الاسلام جوادی، سبحانی، قمی، پارسانیا و غیره در نهایت مجمع عالی حکمت اسلامی در اواخر سال 84 تحت اشراف و نظارت عالی حضرات آیات جوادی آملی، سبحانی و مصباح یزدی تأسیس شد.

وی تصریح کرد: در حال حاضر نیز 10 نفر به عنوان اعضای هیأت مدیره مجمع به عنوان حلقه واصل میان حضرات‌ آیات جوادی آملی، سبحانی و مصباح یزدی با مجمع عالی حکمت اسلامی هستند که این افراد مورد تأیید این بزرگواران هستند.

حجت‌الاسلام معلمی،‌ حضرات آیات جوادی آملی، سبحانی و مصباح یزدی را هیأت عالی نظارت و آیات احمد بهشتی، سید محمد غروی و حجج‌الاسلام والمسلمین علیرضا اعرافی، حمید پارسانیا، مرتضی جوادی آملی، علی زمانی قمشه‌ای، علی ربانی گلپایگانی، غلامرضا فیاض، محسن قمی و حسن معلمی را هیأت مؤسس مجمع عالی حکمت اسلامی برشمرد.

وی تأکید کرد: از نخست تصمیم این بود که مجمع در عرض مؤسسات و مجامع علمی نباشد، بلکه یک ستاد باشد. تعبیر مقام معظم رهبری این بود که یک باشگاه فکری ایجاد کنید. به همین دلیل مجمع کاری را از نخست شروع نمی‌کند؛ بلکه نظارت بر کارهای علمی مؤسسات دیگر را انجام می‌دهد.

دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی همچنین زمینه سازی برای تعمیق و توسعه علوم عقلی در حوزه‌های علمیه و سایر مراکز پژوهشی و آموزشی، پرورش نیروهای انسانی مناسب و به کارگیری آن‌ها، ایجاد زمینه‌های مناسب برای تضارب آرا و گفت‌وگوهای علمی در علوم مورد نظر و تلاش در جهت هدایت و ساماندهی امور آموزشی و پژوهشی علوم عقلی را از جمله اهداف مجمع عالی حکمت اسلامی عنوان کرد.

وی یادآور شد: در هنگام آغاز کار مجمع عالی حکمت اسلامی، اعضای آن بیش از 60 نفر بودند که در حال حاضر بیش از 150 نفر هستند.

حجت‌الاسلام معلمی برگزاری مناظره با حضور دانشگاهیان و حوزویان را یکی از کارهای مجمع عالی حکمت اسلامی دانست و گفت: درصدی از اعضای مجمع را اساتید دانشگاه تشکیل می‌دهند که حتی می‌توانند از اعضای پیوسته باشند. تاکنون نیز چنین موضوعی بوده و این افراد نظرات خود را ارائه داده‌اند؛ ولی چون اصل مجمع حوزوی است، اکثریت روحانی هستند.

وی ادامه داد: یکی از اهداف ما تعامل میان حوزه و دانشگاه است تا راه برای اساتید دانشگاه باز شده و آن‌ها نیز دیدگاه، نقد و نظر خود را ارائه دهند. حتی از اساتید دانشگاه افرادی را داشته‌ایم که پیش از آشنا شدن با مجمع، خیال می‌کردند حوزه نسبت به حکمت بی‌تفاوت است؛ ولی وقتی در این مناظره‌ها شرکت کردند، متوجه شدند که در حوزه کارهای بسیاری صورت گرفته است.

حجت‌الاسلام معلمی تفاهم میان حوزه و دانشگاه را از جمله اتفاقات مهم در زمینه حکمت بیان کرد و یادآور شد: وقتی گزارش کار محضر مقام معظم رهبری ارائه شد، ایشان پیشنهاد دادند: شما 20 تا 30 سال آینده گفتمان بین المللی فلسفه داشته باشید.

وی همچنین در پایان سخنان خود، مباحثی پیرامون رابطه قرآن با فلسفه اسلامی بیان کرد و خاطرنشان کرد: برخی‌ها می‌گویند چون فلسفه با عقل کار دارد، بنابراین ما فلسفه اسلامی نداریم؛ در حالی که قرآن کریم و سنت توانسته معانی و معارف بلندی را به فیلسوفان ما بدهد.

محمدباقر خراسانی به عنوان دبیر اجرایی همایش حکیم طهرانی و مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی نیز در ادامه این نشست درباره زمان برگزاری همایش اظهار کرد: همایش دی یا بهمن ماه سال جاری به مدت دو روز در شهرهای تهران و قم برگزار می‌شود. مراسم افتتاحیه در تهران و مراسم اختتامیه در قم خواهد بود.

وی همچنین اظهار کرد: تاکنون 13 پیش نشست در نقاط مختلف کشور برای همایش برگزار شده و تا زمان برگزاری همایش نیز در تلاش هستیم که پنج پیش نشست دیگر برگزار کنیم.

خراسانی همچنین از راه‌اندازی شعب مجمع عالی حکمت اسلامی در شهرهای مشهد، اصفهان و شیراز خبر داد و تصریح کرد: شعبه مشهد این مجمع مهرماه سال گذشته با 62 عضو پیوسته آغاز به کار کرد و شعبه اصفهان آن نیز مهرماه امسال با 35 عضو پیوسته افتتاح می‌شود.

مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی، ارایه خدمات آموزشی و پژوهشی، تشکیل نشست‌ها و همایش‌های علمی، شناسایی پژوهشگران علوم عقلی و اطلاع رسانی به آنان، همکاری با مراکز علمی داخل و خارج کشور، نشر کتب و نشریات علمی، تدوین متون آموزشی، ترغیب و تشویق پژوهشگران و بزرگداشت اساتید ممتاز، همکاری با نهادهایی اجرایی، علمی و پژوهشی و زمینه سازی برای حضور اعضای در مجامع علمی داخلی و بین‌المللی را از جمله وظایف مجمع عالی حکمت اسلامی برشمرد.

وی با یادآوری این نکته که مجمع عالی حکمت اسلامی تا سال 86 هیچ ساختمانی برای استقرار و انجام فعالیت نداشت، از اجرا و دستور کار قرار دادن بیش از 20 عنوان برنامه بر اساس اساسنامه این مجمع خبر داد و گفت: راه‌اندازی گروه‌های علمی معرفت شناسی، فلسفه‌های مضاف، فلسفه، کلام، عرفان، فلسفه علوم انسانی، فلسفه اخلاق، فلسفه دین، فلسفه حقوق و فلسفه سیاست با حضور 185 عضو پیوسته که شامل کارشناسان دانشگاهی و حوزوی با داشتن مدرک سطح چهار حوزوی و یا دکترای دانشگاهی و یا مشتهر به تدریس و تألیف در زمینه علوم عقلی می‌شود، از جمله برنامه‌های مجمع عالی حکمت اسلامی است.

مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی، برگزاری 47 نشست‌های علمی در قالب کرسی‌های نظریه پردازی و میزگرد، برگزاری کلاس‌های آموزشی در سه سطح کوتاه مدت، بلند مدت، آموزشی و پژوهشی، برگزاری گردهمایی سالانه اساتید علوم عقلی و تجلیل از مقام علمی پیشکسوتان حوزه حکمت اسلامی، راه‌اندازی نخستین کتابخانه تخصصی علوم عقلی اسلامی با 13 هزار و 500 عنوان در 17 هزار جلد با 4 هزار 500 عنوان عربی، راه‌اندازی واحد مشاوره علمی، برگزاری جلسات هم‌اندیشی مراکز و افراد فعال در عرصه آموزش فلسفه برای کودکان، انتشار فصلنامه تخصصی حکمت اسلامی که تاکنون سه شماره آن منتشر شده را از دیگر برنامه‌های مجمع عالی حکمت اسلامی برشمرد.

وی ادامه داد: انتشار خبرنامه حکمت اسلامی که تاکنون 36 شماره آن منتشر شده، تصدی بخش فلسفه اسلامی همایش روز جهانی فلسفه، اجرای طرح جایگاه شناسی حکمت اسلامی، برگزاری طرح علم دینی در طرح ضیافت اندیشه دانشگاه‌ها، انتشار 11 عنوان کتاب، انجام پروژه‌های تحقیقاتی، تولید 150 مورد محصولات صوتی و تصویری، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی به ویژه نمایشگاه قرآن، راه‌اندازی بخش بین‌الملل جهت ترویج و توسعه گفتمان اسلامی با بیش از 100 مقاله درباره فلسفه اسلامی، راه‌اندازی پایگاه اطلاع رسانی که در آینده زبان عربی و انگلیسی آن نیز آماده می‌شود، همکاری با مراکز مختلف علمی کشور در برگزاری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، راه‌اندازی بانک‌های اطلاعاتی همانند بانک اطلاعات مراکز علوم عقلی در 1954 مورد، بانک اطلاعات پایان‌نامه‌‌های علوم عقلی مراکز حوزوی و برنامه‌ریزی جهت برگزاری همایش حکیم طهرانی با مشارکت 21 مرکز علمی، فرهنگی، اجرایی، تشکیل کمیته‌های علمی، احیای آثار و اجرایی، تعیین محورهای فراخوان، ارسال فراخوان به اساتید، محققان و مراکز علمی کشور و برگزاری پیش نشست‌های علمی را از دیگر برنامه‌های این مجمع است.

سخنران دیگر این نشست حجت‌الاسلام محمد رضاپور، دبیر علمی همایش حکیم طهرانی بود که به ارائه گزارشی از اقدامات انجام گرفته کمیته احیای آثار آقا علی حکیم با محوریت بررسی آثار و اندیشه‌ها وی پرداخت. وی نخست گزارشی از زندگینامه مرحوم آقا علی مدرس(حکیم طهرانی) ارائه داد و در این باره اظهار کرد: مرحوم حکیم طهرانی متولد 1234 هجری قمری و متوفای 1307 هجری قمری است.

وی ادامه داد: مرحوم حکیم طهرانی فرزند ملاعبدالله زنوزی است که وی تلمیذ مرحوم آخوند ملاعلی نوری بوده است. وی نیز از جمله افرادی بوده که پس از ملاصدرا احیاگر حکمت بوده و در این زمینه 70 سال به تدریس پرداخته است.

حجت‌الاسلام رضاپور همچنین با بیان این‌که حکیم طهرانی حدود 40 سال در حوزه حکیمه طهران به تدریس مستمر مشغول بوده است، خاطرنشان کرد: به آقاعلی مدرسی، حکیم مؤسس نیز گفته می‌شود؛ چرا که خود شارع آثار ابتکاری است.

وی برگزاری مراسم بزرگداشت حکیم طهرانی را مصادف با 200مین سال تأسیس حوزه حکیمی طهران دانست و اظهار کرد: اگر امروز ما در قم شاهد روشنایی حکمت هستیم، به سبب تلاش‌های بوده که از سوی حکیم طهرانی و دیگر بزرگواران صورت گرفته است. بسیاری از متخصصان این امر که در قم نیز حضور دارند، دانش آموخته این حوزه هستند.

دبیر علمی همایش حکیم طهرانی تأسیس کمیته احیای آثار حکیم طهرانی را از جمله کارهای این همایش عنوان کرد و گفت: آثار حکیم تاکنون به صورت کیفی و کمی ناقص چاپ شده است؛ ولی تلاش شد تا آثار، تألیفات و نسخ وی کامل گردآوری شود.

وی اظهار کرد: پس از شناسایی نسخ خطی و سنگی آثار علی حکیم، حدود 53 نسخه آن گردآوری شد و جز تعلیقه اسفار، رسالة التوحید و بدایه حکیم تاکنون بقیه آثار تصحیح شده است. این سه نسخه نیز در حال تصحیح هستند و در آستانه برگزاری همایش نسخ تصحیح شده به زیور طبع آراسته می‌شود.

حجت‌الاسلام رضاپور تهیه نسخ خطی شناسایی شده از آثار آقاعلی، پیگیری نسخه آقای صدوقی سها، پیگیری نسخه تعلیقات اسفار شیخ حسین راضی حجازی و درخواست و پیگیری فایل تایپی مجموعه مصنفات آقا علی حکیم و پیگیری و جست‌وجوی رسالة الولایة را از دیگر اقدامات کمیته احیای آثار آقاعلی حکیم بیان کرد.

حسن عبدی، دبیر کمیته علمی همایش ملی حکیم طهرانی نیز به عنوان سخنران پایانی یادآور شد: همایش حکیم طهرانی نقش مهمی در فعال کردن تحقیقات فلسفی در کشور داشته است.

وی افزود: فعال کردن جامعه نخبگان و فرهیختگان حوزه و دانشگاه کشور از ابعاد مهم برگزاری این همایش است و نشانه آن برگزاری پیش نشست‌های متعدد در شهرهای تهران، شیراز، تبریز و غیره است.

دبیر کمیته علمی همایش ملی حکیم طهرانی همچنین از اعلام آمادگی دانشگاه قم، دانشگاه باقرالعلوم، پژوهشگاه حوزه دانشگاه و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برای برگزاری پیش نشست‌های دیگر برای همایش حکیم طهرانی خبر داد و اظهار کرد: پیش نشست اندیشه کلامی زنوزی با حضور حضرت آیت‌الله سبحانی در دانشگاه باقرالعلوم برگزار خواهد شد.

وی زمینه سازی برای تدوین مقالات علمی را از دیگر برکات برگزاری همایش حکیم طهرانی دانست و گفت: حدود 48 چکیده مقاله به دبیرخانه ارسال شده که از این تعداد تاکنون 40 مقاله دریافت شده است. همچنین تاکنون 28 مقاله تأیید و 8 مقاله پذیرفته نشده است. از 28 مقاله نیز 26 مقاله آماده چاپ شده است.

عبدی تأکید کرد: همچنین دبیرخانه تا 30 مهرماه آماده دریافت مقالات است و گروه ارزیابی مقالات ما فعال هستند. مقالات نیز در قابل علمی ـ پژوهشی منتشر می‌شود.

دبیر کمیته علمی همایش حکیم طهرانی شخصیت شناسی حکیم طهرانی، معرفی حوزه حکمی طهران، تحلیل آرا و اندیشه‌های حکیم طهرانی، مباحث تطبیقی و مقایسه‌ای و بررسی آثار مرحوم حکیم مؤسس را محورهای مقالات مجمع عالی حکمت اسلامی برشمرد.

عبدی پیش درآمد همایش، جریان شناسی حوزه‌ حکمی و فلسفی تهران، دیدگاه‌های حکیم طهران در باب مباحث حمل، اثبات معاد جسمانی، محورهای فراخوان، بررسی ابعاد زندگی علمی و فرهنگی حکیم طهرانی، حکمت در طهران، معرفی و برنامه‌های همایش ملی حکیم طهرانی، آقاعلی مدرس آغازگر فلسفه تطبیقی‌، مواجهه علمی آقاعلی مدرس با جریان فلسفی غرب، تعامل حوزه فلسفی خراسان و مکتب طهران و شخصیت شناسی مدرس زنوزی را موضوعات 13 پیش نشست برگزار شده درباره همایش ملی حکیم طهرانی برشمرد.

گفتنی است، نکوداشت مقام علمی آقاعلی مدرس زنوزی معروف به حکیم طهرانی و حکیم مؤسس دی یا بهمن ماه سال جاری به مدت دو روز در قم و تهران برگزار می‌شود. علاقه‌مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به پایگاه اطلاع رسانی همایش ملی حکیم طهرانی به نشانی «www.hakim-tehran.com» و یا پایگاه اطلاع رسانی مجمع عالی به نشانی «www.hekmateislami.com» و یا به دبیرخانه همایش ملی حکیم طهرانی به نشانی قم، دفتر مجمع عالی حکمت اسلامی مراجعه و یا با شماره 11 ـ 37757610 ـ 025 تماس بگیرند.

/993/502/ر