اصول تمدن بر ولایت، شریعت و عدالت استوار است/ وحی و دین خاستگاه تمدن اسلامی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت­الاسلام رضا نرگسی، پژوهشگر حوزوی امشب در نشست ظرفیت های تمدن گذشته اسلامی که در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد، به رابطه فرهنگ و تمدن پرداخت و خاطرنشان کرد: تمدن حاصل فرهنگ متعالی است؛ فرهنگ متعالی یعنی فرهنگی است که فقط به ضروریت های زندگی بسنده نمی کند.

وی با بیان این­که فرهنگ مسأله ای خاص و تمدن عام است، اظهار داشت: هر فرهنگی متعالی نیست، بلکه برخی خسیف هستند و هر قومی نمی تواند فرهنگ ساز باشد؛ خاستگاه تمدن اسلامی، وحی و دین است و مبانی تمدن بر توحید، اصول آن بر ولایت و شریعت و عدالت استوار بوده و اهدافش قرب به خدا، توسعه عبودیت و انسان­سازی پابرجا است.

پژوهشگر تصریح کرد: ظرفیت­های تاریخی تمدن اسلامی، استعدادهای جامعه و فرهنگ گذشته اسلامی بر تولید، رشد و شکوفایی آرمان­های عالی انسانی است.

حجت­الاسلام نرگسی به عوامل و زمینه­های ایجاد تمدن اشاره کرد و گفت: داشتن فرهنگ متعالی نسبی، همگامی با فطرت انسانی، وجود امنیت و آرامش، وجود همبستگی و تعاون اجتماعی، داشتن سعه صدر در تحمل فرهنگ های دیگر(کوچک‌تر)، محوریت عقل و علم و رفاه نسبی همراه با فشار اقتصادی و اجتماعی از عوال و زمینه های ایجاد تمدن به شمار می­روند.

وی اهتمام مسلمین در علم آموزی و علوم عقلی را از ظرفیت­های تاریخی تمدن گذشته اسلامی دانست و یادآور شد: شروع آن از متن دینی از جمله آیات و روایات، سیره ائمه اطهار(ع) در نوشتن حدیث رسول خدا علی رغم ممنوعیت آن، همگام بودن علم آموزی در اسلام بر خلاف ادیان دیگر، اقبال گسترده ایرانیان در ردوره های مختلف تمدنی به علم آموزشی و اسلامی کردن فلسفه از سوی فارابی و ابن سینا است.

پژوهشگر حوزوی با اشاره به یکی دیگر از ظرفیت­های تاریخی تمدن گذشته اسلامی خاطرنشان کرد: آزاداندیشی و دوری از تعصبات خشک از دیگر ظرفیت­ها به شمار می­رود که ریشه در دین دارد؛ مبارزه شدید اسلام با انواع تعصبات خصوصا تعصب قومی از نمونه های این نوع ظرفیت به شمار می­رود؛ معصوم(ع) فرمودند که هر کسی تعصب بورزد یا به نفع او تعصب ورزند، خود را از اسلام خارج کرده است؛ از زمان روی کار آمدن غزنویان، افول تمدن اسلامی آغاز شد.

حجت­الاسلام نرگسی اظهار داشت: ایجاد ظرفیت و سعه صدر در فرهنگ اصلی یکی دیگر از ظرفیت های تاریخی تمدن گذشته اسلامی است؛ همانطور که در تمدن گذشته اسلامی سعه صدر بوده، سعه صدر در تمدن جدید اسلامی لازم است.

وی درباره تفکر ضد تمدنی تصریح کرد: تفکر وهابیت و داعشی تفکر ضد تمدنی است و هیچ گاه نمی توانند تمدنی داشته باشند و افکار اینها نمی تواند جهانی شود.

این پژوهشگر حوزوی گفت: سفارش به قیدکردن علم به نوشتار، ادامه سنت نوشتن حدیث علی رغم ممنوعیت آن توسط اهل بیت(ع)، هجوم به درس امام باقر(ع) به خاطر آن که احادیث مکتوب داشتند و تأسیس کتابخانه­های عظیم در جهان اسلام را از نمونه­های ارج نهادن به تألیف کتاب به عنوان یکی دیگر از ظرفیت­های تاریخی تمدن گذشته اسلامی است./822/202/ب2