چند خبر کوتاه از حوزه علمیه خراسان
به گزارش خبرگزاری رسا در مشهد، حجت‌الاسلام والمسلمین مصباح عاملي مدیر حوزه علمیه خراسان در اجلاسیه سراسری اساتید اعزامی حوزه علمیه خراسان که در محل سالن اجتماعات مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد، وجود علم، تزكيه و حكمت را در تحقق حوزه انقلابي و پرورش انقلابي طلاب ضروري برشمرد و عنوان كرد: موضع‌گيريهاي درست سياسي و اجتماعي و اسوه بودن استاد در انقلابي‌گري، باعث الگو گرفتن طلبه از استاد و اثرگذاري هر چه بيشتر سخنان وي خواهد شد.
وي با تأكيد بررهنمودهاي رهبر معظم انقلاب در مورد ارتقای آگاهي‌هاي سياسي و اجتماعي طلاب، خاطر نشان کرد: نحله‌هاي به ظاهر انقلابي و گروه‌‌هاي سياسي معاند، پيش و بيش از همه اقشار حوزه علميه را هدف گرفته‌اند تا با تضعيف روحيه انقلابي طلاب، روحيه انقلابي جامعه را نيز مورد هجمه قرار دهند.
مدیر حوزه علمیه خراسان در ادامه به اهميت موضوعات اخلاقي اشاره كرد و اظهار داشت: آن‌چه در ارتقای اخلاقي طلاب حوزه علميه تأثيرگذار است و تا عمق روح مخاطب نفوذ مي‌كند، برگزاري كلاسهاي درس اخلاق نيست، بلكه اخلاق عملي مي‌باشد.
مدير حوزه علميه خراسان با نقل خاطراتي از رفتارهاي اخلاقي رهبر معظم انقلاب با شاگردانشان، خاطرنشان كرد: با وجود امكان فراموش شدن برخي خاطرات و فعاليتهاي اساتيد ولي اخلاق و نوع رفتار ايشان همواره در ذهن‌ها باقي است.
وي در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به وجود سليقه‌هاي مختلف در عرصه مسائل سياسي، ابراز كرد: بسياري از مسائل موجود در عرصه سياست، ريشه اخلاقي دارد و اگر افراد ابتدا خود را بسازند و سپس وارد عرصه مسائل سياسي شوند،شاهد بروز چنين مسائلي نخواهيم بود.
امتيازات علم و عالم
حجت‌الاسلام والمسلمین عاملي در ادامه با اشاره به آيه «يرفع الله الذين آمنوا منكم و الذين اوتوا العلم درجات»، دو امتياز مشترك اهل علم را تعليم و تربيت و احياگري برشمرد و ابراز كرد: همه توصيف‌ها و تجليل‌هايي كه از مقام معلم شده به علت كار تعليمي و تربيتي اوست كه جامعه مرده را زنده مي‌كند.
مدير حوزه علميه خراسان همچنين با نقل روايت «مَن تَعَلَّمَ للّه وعَمِلَ للّه وعَلَّمَ للّه، دُعِيَ في مَلَكوتِ السَّماواتِ عَظيما»، گفت: منظور از احياگري، هدايت يعني همان شغل معلّم خير است و خروجي كار حوزه و استاد نيز بايد احياگري باشد.
وي انسان گمراه و راه گم كرده را به انساني مرده تشبيه و بيان كرد: چنين فردي حيات مادي دارد اما حيات اصلي و معنوي خود را از دست داده كه در اين حالت معلم نيكوكار، با احياگري خود، حيات معنوي به او مي بخشد.
مدير حوزه علميه خراسان در ادامه به امتيازات ويژه اساتيد اعزامي اشاره و خاطرنشان كرد: حركت اساتيد اعزامي كاري جهادي است و ديگران چنين امتيازي ندارند؛ در واقع بايد گفت كه عنوان مجاهد و اين نشان افتخار را به هر كسي نمي‌دهند.
وي مهاجر بودن را دومين ويژگي اساتيد اعزامي برشمرد و تأكيد كرد: مهاجرت انبياء و اولياء الهي بزرگ‌ترين عامل سازنده بشريت در طول تاريخ بوده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین عاملي با بيان اينكه هجرت و جهاد در طول تاريخ عامل تغيير و تحول بوده و تاريخ را ساخته است، افزود: اگر قرار بود همه افراد در يك مكان بوده و مهاجرت نداشته باشند، اتفاقي نمي‌افتاد و تاريخ راكد و ساكن مي‌ماند.
وي ويژگي ديگر اساتيد اعزامي را تشابه كاري شان با پيامبران الهي در تعليم و تزكيه و حكمت دانست و عنوان كرد: علم بدون اخلاق، دانش بي‌ثمري است كه تغييري در رفتار ايجاد نمي‌كندو علم و تزكيه بدون وجود حكمت، علمي سطحي و زودگذر است.
معلّم؛ مشعل‌دار و احياگر انسانيت
عضو شوراي عالي حوزه علميه خراسان معلم را زندگي‌ساز و مشعل‌دار انسان‌ها دانست و در تعريف علم و معلم ابراز كرد: علم،نور و زندگي به معناي واقعي است و تعليم دهنده آن منوّر، مشعل‌دار، احياگر و زندگي‌ساز مي باشد.
وي به تعريف حكمت پرداخت و با اشاره به روايت «رحم الله امرا عمل عملاً فاحكمه»، گفت: حكمت مي‌بايست با تفكر و پشتوانه استدلالي همراه باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین عاملي تزكيه را عامل پالايش و از بين بردن عوامل مخرب و بازدارنده و نيز سازنده و حيات دهنده عنوان كرد و يادآور شد: اگر تعليم، تزكيه و حكمت در كنار يكديگر قرار بگيرند، معلمي به معناي جامع،كامل و همه جانبه محقق خواهد شد.
مدير حوزه علميه خراسان در ادامه دو معجزه قوي و تاريخ‌ساز پيامبر را قرآن و اخلاق دانست و گفت: قرآن تأكيد دارد كه علي‌رغم وجود قرآن، اگر پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) اخلاق حسنه نداشت، مردم از اطراف وي پراكنده مي‌شدند و بر اين مبنا كلاس درس اساتيد ما بايد بوي علم، حكمت و خلق پيامبري داشته باشد.
وي همچنين در مورد اهميت روش صحيح در تدريس ابراز داشت: كلاس درس خوب، زنده، پرنشاط و فعّال كلاسي است كه طلبه‌محور و شاگردپرور باشد و به ذهن طلبه تلنگر بزند و اين مهم با روش تدريس صحيح محقق مي‌شود.
بايسته‌هاي اخلاقي، علمي و رفتاري اساتيد حوزه
حجت‌الاسلام والمسلمین عاملي در پايان سخنان خود به بررسي بايسته‌هاي اخلاقي، علمي و رفتاري اساتيد حوزه علميه پرداخت و با تأكيد بر به‌روز بودن اساتيد حوزه علميه و تسلّط و آگاهي ايشان بر مسائل روز و همچنين نقش فعال استاد در پيگيري روند تحصيلي طلاب، عنوان كرد: نظارت بر روند تحصيل و فراگيري علوم توسط طلبه بر عهده استاد است و آنان نبايد منتظر فعاليت مديران و نظارت ايشان بر طلبه ها باشند، بلكه نظارت اصلي توسط استاد انجام مي شود.
ايجاد انگيزه در طلاب، دور كردن ذهنيت مدرك‌گرايي از طلاب، تأكيد بر پيش مطالعه قبل از حضور در كلاس، جذب طلاب و ايجاد روحيه نشاط در ايشان براي حضور در كلاس، ايجاد فضاي آزاد براي طرح پرسش و پاسخ توسط طلاب و كارگاهي برگزار كردن كلاس‌ها، شناخت نقاط ضعف و قوت طلاب و ارائه تذكر به ايشان و مباحثه همراه با نظارت، از ديگر بايسته‌هاي مطرح شده از سوي آيت‌الله عاملي در مورد اساتيد حوزه علميه بود.
عضو شوراي عالي حوزه علميه خراسان، اجتهاد و فقاهت را محور و هدف اصلي حوزه علميه ابراز و تصريح كرد: اساتيد بايد تفكرِ همراه با استدلال و روحيه اجتهاد و فقاهت را از همان سال‌هاي ابتدايي تحصيل در وجود طلبه ايجاد كنند.
نشست هم‌انديشي استعدادهاي برتر سطح مقدمات حوزه علميه خراسان برگزار شد
حجت‌الاسلام محمدحسن باقريه، در نشست هم‌انديشي استعدادهاي برتر سطح مقدمات حوزه علميه خراسان، با بيان اين مطلب، عنوان كرد: كسي روش پژوهش و تحقيق و تقريرنويسي را به علامه طباطبائي(ره) و علامه مطهري(ره) آموزش نداد و اين افراد به علت احساس مسئوليتي كه داشتند به دنبال تحقيق و پژوهش رفتند و حتي خودشان روش هايي را ابداع كردند.
وي در اين نشست با اشاره به نقش معلمان، استادان و مديران مدارس علميه در تربيت طلاب و آماده‌سازي ايشان براي مواجهه با موضوعات و چالش‌هاي روز، عنوان كرد: استعدادهاي برتر افرادي هستند كه حداقل با انگيزه درس مي‌خوانند و يكي از اين انگيزه‌ها اداي دِين به جامعه است
حجت الاسلام باقريه با بيان اينكه انسان‌ها بدون قانون به جايي نمي‌رسند، تأكيد كرد: قانون براي تسهيل امور ايجاد مي‌شود و اگر اين امر، در روند پيشرفت نخبگان و استعدادهاي برتر مانع شود، مردود است
وي افزايش مدارس علميه و طلاب علوم حوزوي را يكي از دلايل وضع قوانين و آئين‌نامه‌ها بيان و اظهار داشت: استعدادهاي برتر حوزه بايد توانمندي‌ها و ظرفيت‌هاي خود را بشناسند و بدون اتلاف وقت به آن سمت حركت كنند
حجت‌الاسلام باقريه سطح مقدمات را اصلي‌ترين سطح حوزه علميه دانست و گفت: اگر شالوده و اساس كار را درست كنيم، بسياري از مسائل جانبي حل خواهد شد
وي، نسبت به نقش انگيزه در موفقيت طلاب حوزه علميه تأكيد كرد و يادآور شد: انگيزه اوليه براي ثبت‌نام در حوزه و انگيزه مستمر براي طي طريق و ادامه اين مسير لازم است
حجت‌الاسلام باقريه در پايان سخنان خود، «استاد»، «متن» و «طلبه» را سه ضلع اصلي فراگيري علوم ديني برشمرد و يادآور شد: استعدادهاي برتر به عنوان اساتيد آينده حوزه علميه نبايد به تدريس صرف اكتفا كنند
حاضران در اين نشست نسبت به برخي مسائل حوزوي مطالبي ايراد و پيشنهادهايي ارائه كردند.
تشكيل شوراي راهبردي مركز مشاوره حوزه
نخستين نشست هم انديشي اساتيد مشاور مركز مشاوره حوزه علميه خراسان با حضور معاون فرهنگي تبليغي و مسئول مركز مشاوره اين حوزه برگزار شد
حجت الاسلام فردوسي پور، معاون فرهنگي تبليغي در اين جلسه با بيان اينكه مركز مشاوره حوزه بايد به عنوان يك قطب مشاوره اي در بين مردم قرار گيرد و با شناسايي آسيب ها در رفع آنها برآيد، تبيين كرد: لازمه حركت تحولي در اين مركز، تشكيل شوراي راهبردي و انتخاب اعضا براي آن و سياست گذاري برنامه ها و فرآيندها به صورت مدون است
وي، پايش و جذب مشاوران و تبليغ نوين در فضاي مجازي را از ضرورتهاي اجرايي مركز مشاوره حوزه علميه خراسان در راستاي تحول عنوان كرد
بر اساس اين گزارش، برگزاري جلسات منظم ماهانه، ايجاد كارگروه پژوهشي، توليد بروشورهاي هدفمند و سلسله وار، بهره گيري از نظرات ديگر اساتيد و نخبگان پژوهشي، نياز سنجي پژوهشي، دسته بندي مراجعه كنندگان، ايجاد صداي مشاور و مشاوره هاي گروهي از پيشنهادات قابل بررسي ارائه شده در اين جلسه بود
همچنين، ارزشيابي و اعطا گواهينامه سلامت به طلاب جديدالورود و پايش سلامت روان ديگر طلاب، ايجاد واحد مددكاري، برگزاري همايش هاي اختصاصي، ايجاد شوراي راهبردي روانشناسي، انجام مشاوره براي عموم مردم با در نظر گرفتن تعرفه، آسيب شتاسي فعاليتهاي مركز مشاوره و طلاب و نيز ايجاد مدير فني در مركز مشاوره از پيشنهادات ارائه شده در اين نشست بود./303/859/ب1