نماز مسافر در چه شرایطی کامل است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام خدادادی امشب در آیین بیان احکام شرعی آستان مقدس حضرت معصومه(س) که در شبستان بزرگ امام خمینی(ره) برگزار شد به تشریح احکام نماز مسافر پرداخت و گفت: نظر تمام مراجع اعظام تقلید برای مسافر بر اساس آن قاعده کلی است که«در سفر باید نماز چهار رکعتی را با شرایطی که ذکر خواهد شد قصر یعنی دو رکعت خواند»؛ بر اساس این معیار هشت شرط اساسی در تشخیص تکلیف در نماز مسافر نقش محوری دارند.
کارشناس مسائل فقهی آستان مقدس حضرت معصومه(س) با اشاره به اینکه در تشخیص شرایط موجود مکلف باید بداند که«سفر او به مقدار مسافت شرعی باشد یعنی رفتن یا برگشتن و یا رفت‌وبرگشت او روی‌هم هشت فرسخ باشد مشروط به اینکه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد» اظهار داشت: دومین شرط از شرایط قصر خواندن نماز بر اساس فتوای مراجع تقلید این است که«مکلف از اول مسافرت قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد؛ بنابراین اگر از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را نداشته و یا قصد پیمودن کمتر از آن را داشته باشد و بعد از رسیدن به مقصد تصمیم بگیرد به‌جایی برود که فاصله‌ی آن با مکان اول کمتر از مسافت شرعی است، ولی از منزل تا آنجا به‌اندازه‌ی مسافت شرعی است، باید نمازش را تمام بخواند.»
سخنران آستان مقدس حضرت معصومه(س) با بیان اینکه اگر مسافر در بین راه از قصد خود مبنی بر پیمودن مسافت شرعی برنگردد باید به مواردی به‌عنوان مفاد شرط سوم توجه کند، گفت: مراجع تقلید فرموده‌اند«اگر مکلف در بین راه پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود حکم سفر بعد از آن بر او جاری نمی‌شود؛ هرچند نمازهایی که قبل از عدول از قصد خود به‌صورت شکسته خوانده صحیح است.»
وی ادامه داد: شرط چهارم در قصر خواندن نماز از سوی مکلف در منظر شرع مقدس عبارت است از اینکه«مکلف قصد قطع سفر در اثنای پیمودن مسافت شرعی با عبور از وطن خود یا جایی که می‌خواهد ده روز یا بیشتر در آنجا بماند نداشته باشد.»
حجت‌الاسلام خدادادی با بیان اینکه اگر مکلف سفر از نظر شرعی برای او جایز باشد، گفت: شرایط پنجمی قید محوری از نگاه مراجع تقلید عبارت است از«اگر سفر او معصیت و حرام باشد اعم از اینکه خود سفر حرام باشد مانند فرار از جنگ یا هدف از سفر کار حرامی باشد مانند سفر برای راهزنی حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.»
کارشناس مسائل فقهی آستان مقدس حضرت معصومه(س) با اشاره به ششمین شرط از شرایط نماز مسافر گفت: اگر مسافر خانه‌به‌دوش نیست مانند بعضی از صحرانشینان که محل زندگی ثابتی ندارند بلکه در بیابان‌ها گردش می‌کنند و هر جا آب‌وعلف و چراگاه پیدا کنند محل سکونت آن‌ها است نماز او باید به قصر ادا شود.
حجت‌الاسلام خدادادی با بیان اینکه مراجع تقلید نسبت به مکلفانی که مسافرت را شغل خود قرار نداده باشد قصر نماز را لازم دانسته‌اند گفت: در هشتمین شرط از شرایط نماز مسافر به‌صراحت آمده است که«اگر مکلف به حد ترخص برسد و منظور از حد ترخص مکانی است که در آنجا اذان شهر شنیده نمی‌شود و دیوارهای شهر هم دیده نمی‌شود باید نماز را به قصر ادا کند».
کارشناس مسائل فقهی آستان مقدس حضرت معصومه(س) با اشاره به اینکه اگر مکلف قصد 10 روز در مسافرت خود کرده باشد از منظر شرع مقدس نماز او کامل است، اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند«هرگاه مسافری بخواهد حداقل 10 روز پشت سر هم در محلی بماند یا بداند که اجباراً این مدت را در آنجا توقف خواهد کرد باید نماز را تمام بخواند و این را در اصطلاح فقهی «قصد اقامه» می‌گویند؛ اما اگر قصد اقامت کمتر از 10 روز را داشته باشد حکم سایر مسافرین را خواهد داشت؛ بنابراین سربازان یا نیروهای کادری که در استخدام ارتش یا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند اگر قصد اقامت 10 روز یا بیشتر را در مکانی دارند و یا می‌دانند هرچند به‌طور اجباری 10 روز یا بیشتر در آنجا خواهند ماند، واجب است که نماز خود را تمام بخوانند.»/837/پ202/ی