آغاز تفسیر سوره نبأ با استادی آیت الله امین
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله سید محمد امین در درس هفتگی تفسیر سوره نبأ که در قم برگزار شد با بیان این که سوره نبأ دارای اسامی مختلفی است، گفت: سوره نبأ به معصرات و تساؤل نیز نام گذاری شده است و وجه تسیمه سوره به اسامی بیان شده به کار رفتن این الفاظ در سوره است.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم ادامه داد: پیامبراکرم(ص) در زمینه فضیلت قرائت سوره نبأ فرموده است اگر کسی این سوره را قرائت کند خداوند در فردای قیامت او را از آب گوارای بهشت سیراب خواهد کرد همچنین امام صادق(ع) فرموده است اگر شخصی هر روز این سوره را قرائت کند سال بر او نمی گذرد مگر این که توفیق زیارت خانه خدا نصیب او شود.
وی با اشاره به واژه «عم» بیان داشت: واژه عم مخفف از عن و ما استفهامیه است زیرا در زبان عرب هرگاه حرف جر بر سر مای استفهامیه وارد شود الف ساقط می شود مانند من و ما که مِمَ می شود و معنای آن این است که از چه چیزی سؤال می کنند؛ در زمینه یتسائلون و تسائل نیز دو احتمال وجود دارد؛ یک احتمال پرسش مردم از یکدیگر و احتمال دیگر نیز به معنای پرشس پیاپی و مداوم مردم از پیامبراکرم(ص) است.
آیت الله امین ادامه داد: سیاق آیات دلالت دارند که مراد از افراد پرسشگر، مشرکان و منکران وقوع قیامت و نبوت پیامبراکرم(ص) هستند؛ خداوند در آیات بعد مورد سؤال را حادثه بزرگ و خبر بزرگ معرفی می کند که با توجه به آیات دیگر این سوره مشخص می شود مراد از خبر بزرگ موردی غیر از وقوع قیامت نیست.
وی ادامه داد:می توان خبر بزرگ را به امور دیگری مانند نبوت همچنین نزول قرآن کریم تطبیق داد زیرا رسیدن وحی به پیامبراکرم(ص) و نزول قرآن کریم به واسطه یک فرد امی خبری بزرگ و مورد تعجب مردم است؛ اما با توجه به آیات دیگر این سوره که در مقام اثبات قیامت است می توان به خوبی استفاده کرد که مراد از خبر بزرگ قیامت است.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که خبر بزرگ که مورد سؤال مشرکان است یک امر اختلافی در میان آنها است، اظهارداشت: این اختلاف میان مشرکان در اصل انکار نیست به عبارت دیگر همه مشرکان منکر نبوت و وقوع قیامت بوده اند اما در نحوه وقوع قیامت و کیفیت انکار، با یکدیگر اختلاف داشته اند.
وی ادامه داد: انکار برخی مشرکان از باب امتناع فعلی است به معنای این که بدن انسان بعد از مرگ متلاشی و به ذرات ریز تبدیل می شود به گونه ای که قابلیت تبدیل مجدد به انسان را ندارد؛ منشأ انکار برخی نیز امتناع فاعلی است به معنای این که در صورت فرض قابلیت تجمیع ذرات پس از متلاشی شدن بدن، چه کسی می خواهد چنین کاری را انجام دهد؛ در قرآن کریم هر دو وجه ذکر شده و به هردو نیز پاسخ داده است.
آیت الله امین با اشاره به آیات 4 و 5 سوره نبأ ابراز داشت: مراد از کلا سیعلمون این است که منکران قیامت به زودی دریافت خواهند کرد وقوع قیامت حقیقت دارد و ثم کلا سیعلمون نیز دلالت بر همین معنی ندارد؛ برخی نیز بیان کرده اند کلا سیعلمون دوم تأکید است؛ برخی نیز بیان کرده اند متعلقات آنها متفاوت است بلکه متعلق کلاسیعلمون نخست مشرکان هستند که منکران سرانجام قیامت را حس کرده و جزای خود را خواهند دید اما کلا سیعلمون دوم مربوط به اهل ایمان است که به زودی پاداش ایمان خود را دریافت خواهند کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: براساس ظهور آیات نبأعظیم قیامت است اما بر اساس روایات و تأویل همان گونه که امام صادق(ع) فرموده مراد از نبأ عظیم ولایت است؛ شیخ صدوق(ره) در روایتی از امام رضا(ع) نقل می کند که پیامبراکرم(ص) در خطاب به امام علی(ع) فرمود تو نبأ عظیم هستی و امام علی(ع) در خطبه وسیله نهج البلاغه خود را نبأ عظیم معرفی می کند همچنین در دعایی که پس از نماز عید فطر وارد شده به این معنا اشاره شده است./1324/پ202/س