لباس روحانيت در دوران صفويه و در مدرسه علميه طالبيه تبريز طراحي شده است
عليرضا صمدي، استاد تاريخ دانشگاههاي تبريز، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري رسا در تبريز، كه به مناسبت هفته گردشگري صورت گرفت، به بيان جايگاه تاريخي و سياسي مدرسه علميه طالبيه تبريز پرداخت.
وي با بيان اينكه در مسجد جامع تبريز نخستينبار حاكميت و رسميت مذهب تشيع در ايران اعلام شد، گفت: مدرسه علميه طالبيه تبريز پس از اين موضوع به مكاني استراتژيك براي بيان احكام شرع مقدس تشيع تبديل شد.
اين استاد تاريخ دانشگاههاي تبريز افزود: با توجه به اينكه مذهب تشيع پس از شهادت ائمه اطهار در بُعد حاكميت عمومي و كلان ظاهر نشده بود و احكام و قوانين اجتماعي تشيع آنگونه كه بايد در جامعه مطرح نشد؛ بنابراين مراجعات فراواني جهت آموختن احكام شيعي صورت ميگرفت.
وي با بيان اينكه امكان ارتباط سريع با حوزه علميه نجف در آن شرايط و به علت دوري مسافت وجود نداشت، گفت: از طرفي ضرورت تبليغ مستمر تشيع به شدت احساس ميشد و تمامي اين عوامل تقويت مدرسه علوم اسلامي طالبيه را فراهم کرده بود.
اين استاد تاريخ دانشگاههاي تبريز بيان داشت: مدرسه علميه طالبيه و مسجد جامع تبريز نقشي بنيادين در استقرار تشيع در ايران دارد و بدون اغراق ميتوان گفت كه بيشترين احكام اجتماعي و سياسي تشيع در يك دوره مشخص زماني از اين مدرسه صادر شد.
وي تصريح كرد: حتي در برخي كتابهاي تاريخي آمده است كه لباس ويژه روحانيان شيعه نيز در همين مدرسه و مسجد طراحي شده است و باتوجه به محوريت تبريز در نخستين سالهاي حكومت صفويه كه با عنوان بزرگترين حامي حوزههاي علميه شيعي مطرح بودهاند، اين نوع پوشش در حوزههاي شيعي رواج يافته است.
استاد تاريخ دانشگاههاي تبريز با بيان اينكه مدرسه علميه طالبيه تبريز در سالهاي بعد توانست رونق خود را حفظ كند، ابراز داشت: هر چند با تغيير پايتخت صفويه تمركز سياسي بر اين حوزه كم رنگتر شد؛ اما با اين وجود طالبيه توانست در امر پرورش طلاب بسيار موفق عمل كند.
وي گفت: شايد بتوان اين مدرسه را از پيشگامان معرفي مراجع به جهان تشيع دانست؛ چون در روزگاري نه چندان دور دهها مرجع مسلم تقليد در اين مدرسه به تربيت عالمان و فقهاي بزرگ ميپرداختند و تحصيل در طالبه تبريز افتخاري بزرگ براي طلاب جوان به حساب ميآمد.
وي به مجاورت بازار تاريخي تبريز با مدرسه علميه طالبيه تبريز اشاره و اضافه كرد: بازاريان تبريز با عنوان قشري متدين و پايبند به احكام ديني در معاملات، مكرر به حوزه براي كسب تكليف مراجعه ميکردند و افزون بر آن وجوهات شرعي خود را به صورت مستقيم در اختيار عالمان ديني قرار ميدادند و پيوندي خاص ميان مردم و روحانيت وجود داشت.
عليرضا صمدي با اشاره به برگزاري جلسات درسي در حد خارج فقه در مسجد طالبيه تبريز افزود: هر چند اين اقدام در جهت بازگرداندن شكوه علمي به اين مدرسه بسيار مناسب و سنجيده است؛ اما به نظر ميرسد، قابليت توسعه اين مدرسه با توجه به پيشينه آن بايد بيش از اينها باشد.