همه در حکومت امیرمؤمنان ملزم به رعایت عدالت و تقوا در مسائل اقتصادی بودند

حجت‌الاسلام محمدباقر علم‌الهدی مدیر آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، درباره سبک زندگی امیرمومنان امام علی(ع) در زمینه امور اقتصادی، گفت: در بخش اقتصادی ایجاد روح امید در بین مردم و توده‌های میلیونی آن زمان با گماشتن مسؤولان پاک‌دست بر راس امور از جمله اقدامات امیرمومنان علی(ع) بود.

وی افزود: وقتی مردم ببینند که مسؤولان آنها پاکدست هستند و نسبت به مسائل اقتصادی و اداره آن مراعات لازم را دارند آنها هرگز گرفتار چشم و هم‌چشمی نمی‌شوند و به خود اجازه نمی‌دهند که به حققو دیگران تعدی و تجاوز داشته باشند.

مدیر آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) با بیان اینکه مردم، تجار و بازرگانان زمانی گرفتار کج‌دستی می‌شوند که ببیند حکام و قانونگذاران آنها دچار کج دستی، سرقت و دزدی شدند، عنوان کرد: حضرت امیرمومنان علی(ع) همواره به استانداران خود توصیه می‌کردند که رسیدگی بر کار و عوامل استان را زیر نظر قرار دهید.

حجت‌الاسلام علم الهدی افزود: در حکومت امیرمومنان علی(ع) کسی در مسائل اقتصادی دارای مصونیت رفتاری نیست همه مردم در آن حکومت ملزم به رعایت عدالت و تقوا در مسائل اقتصادی بودند، کسی حق نداشت برای منافع خود به بیت‌المال مسلمانان تعدی و تجاوز داشته باشد.

وی افزود: حتی زمانیکه امیرمومنان علی(ع) روزی گردنبدی عاریه مضمونه را بر گردن دختر خود حضرت زینب(ع) دیدند ناراحت شده و فرمودند اگر آن را عاریه مضمونه نگرفته بودی هر آینه تحت عنوان سرقت دستور می دادم بر تو حد جاری کنند، حضرت حتی به فرزندان و خویشان خود نیز اجازه تعدی نسبت به بیت المال را نمی‌دادند.

مدیر آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) بیان داشت: در مضمون یکی از نامه‌های حضرت است که ایشان به استانداران، حاکمان و والیان خود نوشتند که به من گزارش رسیده برخی حاکمان به بیت‌المال مسلمانان چنگ‌اندازی داشتند حضرت می‌فرمایند: شما با این رفتار خود سبب خشم خدا شدید چراکه امانت خدا را تباه کردید، به این وسیله حضرت حاکمان خود را محکوم کرده و فرمودند که شما دیگر لیاقت این منصب در حکومت اسلامی را ندارید آنچه از بیت المال مسلمین نزد شما است را پس داده و خود هم از کوفه برگردید.

حجت‌الاسلام علم الهدی با بیان اینکه بیت المال مسلمانان به خود آنها تعلق دارد، اظهار داشت: اگر حاکم بخواهد از بیت المال استفاده کند باید در حد پایین‌تر از متوسط مردم بهره‌برداری کند که در مردم و رعیت طمع برای چنگ اندازی به بیت المال زیاد نشود به همین سبب امیرمومنان علی(ع) هرگز امتیاز ویژه‌ای برای خود، برادران و فرزندان خویش سهمی بیش از مردم نسبت به بیت المال قائل نبودند، در واقع بین خود و سایر مسلمانان تفاوتی قائل نبودند آنچه از بیت المال مسلمانان به عنوان شهروند به دست امیرمومنان علی(ع) می‌رسید همچون بقیه 3 درهم بود.

وی با بیان اینکه ایشان از سهمیه بیت المال خود برای دیگران گذشت می کردند اما از سهم دیگران هرگز، گفت: ایشان در یکی از نامه‌ها که برای استانداران خود نوشتند فرمودند که نوک قلم‌های خود را نازک کرده و خطوط نوشتاری خود را نزدیک به هم قرار دهید و سخنان زیادی را در نامه‌های خود حذف کنید این موارد همه به خاطر رعایت حقوق مسلمانان و بیت المال آنان است، میانه روی را پیشه کرده و از زیاده روی پرهیز کنید که مسلمانان دچار ضرر نشوند.

مدیر آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) افزود: این موضوع بخشی از اقتصا مقاومتی است که مردم نسبت به آنچه دارند قانع بمانند ابتدا از مسؤولان حکام و دست اندرکاران مدیریت جامعه خود مطلب را طلب می کنند که مردم تکلیف خود را بیشتر بدانند.

حجت‌الاسلام علم الهدی ابراز کرد: از دیگر مواردی که در زندگی امیرمومنان علی(ع) بسیار اهمیت داشت بازپس‌گیری اموال از غاصبان و دزدان بیت المال بود.

وی افزود: زمانی که حضرت امیرمومنان علی(ع) به خلافت رسیدند بیت ا‌لمال مسلمانان از سوی خلفای سابق بسیار حیف و میل شده بود و عثمان به بذل و بخشش‌های بی حد و حساب خود دهان بسیاری از اصحاب پیامبر(ص) را بسته بود طوری که بیت‌المال مسلمانان را مهریه زنان خود قرار داده بودند.

مدیر آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) ادامه داد: زمانیکه حضرت مدیریت جامعه را به عهده گرفتند فرمودند اگر بیت المال تاراج شده و به یغما رفته را هر کجا پیدا کنم تلاش خواهم کرد که آن را به بیت‌المال برگردانم حتی اگر آن را کابین همسران خود قرار داده باشید یا با آن کنیزکانی خریده باشید.

حجت‌الاسلام علم الهدی در پایان خاطرنشان کرد: من بیت‌المال را برمی گردانم چراکه در اجرای عدالت برای مردم گشایش است هر کس عدالت برای او سخت باشد به طور قطع تحمل ستم برای او بسیار سخت‌تر خواهد بود این رفتار امیرمومنان(ع) در حوزه اقتصاد سبب می‌شود که جامعه در حالت پویایی و تلاش و کار قرار گیرد./301/807/ب1