دغدغه هایی که رنگ واقعیت دارند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، راه اندازی پویش حمایت از مبلغان دینی؛ این خبری است که در فضای مجازی پخش می شود و ذهن ها را به خود مشغول می کند.
تبلیغ و سختی های آن یکی از موضوعاتی است که طی سالهای اخیر بخشی از بحث های حوزوی را به خود اختصاص داده است و حمایت از مبلغان از مواردی است که صحبت های فراوانی پیرامون آن وجود دارد.
به کار بردن واژه حمایت از مبلغان دینی داخل و خارج کشور، آنقدر جذابیت دارد که ذهن ها را درگیر خود کند و از سویی بارقه های امید را در ذهن و قلب مبلغانی که به قصد قربت و بدون هیچ چشمداشت مادی سالیان متمادی سختی تبلیغ را به جان خریده اند تا با مردم از موضوعات مختلف دینی سخن بگویند، روشن کند.
جلب حمایت علما، مسؤولان و نویسندگان از مبلغان، ایجاد مشارکت همگانی و همفکری برای حل مشکلات تبلیغی و اطلاع رسانی و انتشار هدفمند فعالیت مجاهدان عرصه تبلیغ دین؛ اینها اهداف پویشی هستند که با نام حمایت از مبلغان دینی شکل گرفته است.
کمی که به مباحث مطرح شده در این پویش مجازی توجه می کنیم با دغدغه هایی مواجه می شویم که بسیاری از آنها از دل تجربیات چندین ساله سر برآورده اند و گاهی چون زخمی کهنه بر پیکره تبلیغ و بر جان مبلغان خودنمایی می کند.
موضوعات مختلفی به ذهنم می رسد؛ از پشتیبانی محتوایی مبلغان تا حمایت مادی و معنوی از مبلغان؛ اما همه اینها موضوعاتی است که در ذهن جست و جوگرم وجود دارد و از جلوی دیدگانم رژه می روند.
تبلیغ و عناصر آن، سختی ها و مرارات های موجود، نقایص و کاستی ها و از سویی شیرینی و حلاوت لبخندی که بر چهره کودک معصومی که شاید اولین موضوع دینی خود را فراگرفته تمام این مرارت ها را از جان خسته مبلغ می زداید و مرهمی می شود بر زخم کهنه ای که بارها سر باز کرده اما همیشه مرهم اخلاص و از خودگذشتگی، این موضوعات را به باد فراموشی سپرده است.
مظلومیت مبلغان و مشکلات پابرجا
درگیر افکار خود هستم که پیامی رشته افکارم را پاره می کند؛ طلبه ای از مظلومیت روحانیت سخن می گوید و مطالبه ای دارد از تاریخ؛ «بگویید خرمشهر را یک روحانی بیست و چهار روز در مقابل ارتش صدام حفظ کرد . ولی از مظلومیت روحانیت همین بس که در این ایام نامی از ایشان شنیده نشد.»
گویا اولین تلنگر زده می شود و این مظلومیت تاریخی سبب گشودن پنجره ای از بحث در گروه می شود؛ بحثی که «معرفی الگوهای تبلیغ» نام می گیرد.
در گیر و دار بحث بر روی الگوهای تبلیغ هستیم که طلبه ای پیشنهاد می دهد که این پویش شکل حقیقی به خود بگیرد و فراتر از فضای مجازی، حلقه وصلی شود میان مبلغان و جهادگرانی که از جان مایه می گذراند تا معارف دینی در گوشه ذهن ها دچار غبار فراموشی نشود.
پیشنهادی که از جانب چندین نفر مورد توجه قرار می گیرد و تأیید چندباره ضمیمه آن می شود.
-همراهی با مردم؛ موضوعی که در حال فراموشی است
طلبه ای از دردی جانکاه سخن می گوید و معتقد است این مسأله به یک آسیب جدی در حوزه فرهنگ و نیز تبلیغ تبدیل شده است.
می گوید:« روحانیت و بچه حزب اللهی ها باید دوست و رفیق و غمخوار مردم باشند ... متاسفانه گاهی تبلیغ فقط به نماز جماعت و سخنرانی و ... گاهی هم یکی دو اردوی تفریحی مذهبی و کلاس و ... مختص شده آن هم فقط در جاهایی که مسجد و پایگاه بسیجش فعال باشد.... مردم بسیار نجیب هستند حتی این هایی که وضع حجاب خوبی ندارند ... خواهشی دارم ... بنابر سیره نبوی بیایید قصد کنیم با مردم فقط رفاقت کنیم بی نقد، بی آن که به ظواهرشان ایرادی کنیم و با ادب و اخلاق مان مانند حضرت رسول(ص) مردم را به دین دعوت کنیم... وضع دین و فرهنگ واقعا رو به زوال جدی است... با مردم دوست باشیم و به آن ها احترام بگذاریم ... البته کار غلطشان را تایید نکنیم اما کارهای خوبشان را تحسین کنیم»
این سخنان برخاسته از تجربیات تبلیغی یک روحانی است؛ کسی که خود در متن تبلیغ است و نقاط ضعف را درک می کند.
طلبه ای دیگر این بحث را اینگونه ادامه می دهد« جامعه اسلامی مان امروز تشنه دانستن چراهای دین است. باید در پاسخ به شبهات، جوانان را یاری کرد. بهترین موقع نیز امروز است که خیل دوستان عزیز و شریف طلبه در این اطلاع رسانی در خاکریز اول قرار دارند را یاری نمود. به نظر می رسد که دوستان طلبه در مرحله ی اول شبهاتی را که با آن ها روبرو می شوند را در اختیار دوستان قرار دهند تا بتوان ضمن تهیه پاسخ مناسب منابع دست اول برای پویندگان راه حقیقت تهیه و در اختیار قرار گیرد.»
پاسخگویی به شبهات نسل جوان که انصافاً یکی از موضوعات مهم در جامعه محسوب می شود و تهیه خوراک تبلیغاتی از موضوعاتی است که اهمیتش غیرقابل انکار است؛ گویا اکثر جمعیت هزارنفره مبلغانی که از سراسر کشور در این پویش گرد هم آمده اند این نظر را تأیید می کنند و بر آن صحه می گذارند.
اشتراک شبهات مطرح شده و تلاش برای پاسخگویی به آنها، راهکاری است که برای این موضوع توسط یکی از مبلغان بیان می شود.
تبلیغ بین الملل و تلخی هایی که حس می شود
بیان خاطره ای از تبلیغ بین الملل، فضای گروه را عوض می کند و نگاه ها را به سمت کاستی ها و نقایص تبلیغ جلب می کند.
طلبه ای خاطره ای در گروه قرار می دهد و می گوید:« معمولا آنچه در ذهن افراد از فعالیت تبلیغی در کشورهای دیگر هست، مسافرت و آشنایی با فضاهای جدید است اما در این میان شرایط و وضعیت هایی هم وجود دارد که سختی های این مسیر را نشان می دهد.
دیروز با یکی از دوستانم که در یکی از کشورها فعالیت دارد صحبت می کردم می گفت صاحبخانه به در خانه مان آمده تا کرایه خانه را بگیرد اما من فقط سه دلار بیشتر نداشتم...
اگر این موضوع را برای کسی تعریف کنی اولین چیزی که می پرسد این است که مگر نهادهای ایرانی کمک نمی کنند که در جواب آنها باید گفت ......
من کسانی را سراغ دارم که در برخی کشورها دو سه هفته حتی پول خرید یک عدد نان را نداشته اند ...شاید برای شما قابل تصور نباشد که شما را برای سخنرانی در یک کنفرانس مهم دعوت کنند اما پول کرایه ماشین نداشته باشی و مجبور باشی چند ساعت پیاده بروی برای این که بتوانی به عنوان یک شیعه از سنگر دین دفاع کنی...اینها طعم واقعی تبلیغ دین در عرصه بین الملل است... طعم واقعی»
آری! اینها واقعیاتی از سختی های زندگی مبلغانی است که درد فقر و مشکلات را به جان می خرند اما از خط مقدم دفاع از آموزه های دینی و مکتب تشیع دست بر نمی دارند و چه برکتی دارد این تبلیغ و چه سعادتمند است مبلغی که اینگونه با خدا معامله می کند تا مدافع دین الهی شود.
اما سؤالی که در این بین وجود دارد این است که هرچند این مجاهدان عرصه تبلیغ بی هیچ چشمداشت و بعضی مواقع بدون توجه به حداقل های رفاهی و مادی عازم شهرها و کشورهای مختلف می شوند، اما آیا مبلغان داخلی و خارجی نیاز به حمایت دارند یا نه؟
این سؤالها همچون خوره ای به جانم افتاده است اما سؤالی که یکی از طلبه ها می پرسد، ذهنم را به خود مشغول می کند.
«بسیاری از مناطق کشور ما روحانی ندارند و مردم بدیهی ترین و ابتدایی ترین احکام را هم نمی دانند و این درحالی است که در برخی مناطق چندین روحانی حضور دارند، برای این مشکل چه کاری باید انجام داد؟»
در ذهن خود دنبال پاسخ می گردم که قبل از من طلبه ای می گوید:« خود طلاب به عنوان خط مقدم تبلیغ شاید با برنامه ریزی و کار جهادی بخشی از مناطق را شناسایی کنند اما آیا هیچ نهاد متولی تبلیغ نقشه ی تبلیغی کشور را در اختیار دارد آیا معلوم است چه مناطقی از کشور تاکنون توسط چه کسانی برنامه تبلیغی داشته اند، آیا گزارشات مبلغین از مناطق گوناگون جمع آوری تحلیل و برنامه ریزی می شود؟ با این وضع تبلیغ که یک عده طلبه با انگیزه های گوناگون در مناطق مختلف کار سلیقه ای انجام بدهند اوضاع تغییری نخواهد کرد. حداکثر افراد با قابلیت های فردی خودشان موثر هستند که با توجه به نیاز امروز چندان به نظر نمی آید .
واقعا چرخه تبلیغ امروز در ایران ما معیوب است. برای تحول شگرف در امر تبلیغ نیازمند حمایت علمی، مالی و فرهنگی به صورت همه جانبه هستیم. من خود بسیار شاهد بوده ام که مجموعه های موثر تبلیغی فقط و فقط بخاطر مشکلات مالی تعطیل شده اند و زحمات شبانه روزی طلاب در آن واحد از بین رفته است.»
نقشه جامع تبلیغ؛ موضوعی که در این مطلب به آن اشاره شد شاید بتواند فصل نوینی در تبلیغ دینی بگشاید و با تقسیم بندی مناطق مختلف، تبلیغ را هدفمند و با اثر بیشتری دنبال کند.
بحث ها حالت جدی تری به خود می گیرد؛ یکی از مدیران گروه می گوید:« اینجا محل حضور مسؤولان و دست اندرکاران امر تبلیغ است؛ بی شک انتشار تصاویر و خدمات ارزشمند مبلغان در توجه مسؤولان بی تأثیر نیست»
و این موضوع سرآغازی می شود بر ارسال خاطرات و عکس هایی از تجربیات مبلغانی که طی این سالها به روش های گوناگون به تبلیغ مشغول بوده اند اما شاید هیچگاه راهی به رسانه نیافته و عکسشان توسط شخص دیگری دیده نشده و یا دفترچه خاطرات مکتوب و یا شفاهی شان توسط خبرنگاری ورق نخورده است.
گزارش پویش حمایت از مبلغان، پایانی خواهد بود بر نادیده گرفتن تجربیات تبلیغی و خاطراتی که شاید زمینه نگارش دایرة المعارف خاطرات تبلیغی را فراهم کند و آغازی است بر رسانه ای شدن فعالیت هایی که شاید تا کنون در گوشه ذهن ها و در قاب تصاویر گم و فراموش شده اند. /872/ز۵۰۴/ج