شناخت خداوند برترین اصل در مباحث اخلاقی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جوادی آملی در مباحث اخلاقی شناخت خدا را اصل می داند و تاکید می کند انجام واجبات و محرمات فقط برداشت توشه است.
آنچه که می خوانید بخشی از سخنان این مرجع تقلید است:
حديث نوراني از آن حضرت نقل شده است كه فرمود: «إنّ الوصولَ إلي الله عزّ و جلّ سفرٌ لا يُدركُ الاّ بِامْتطاءِ الليل» يعني اين راه طولاني، بدون راحله و مركب، دشوار است مهم‌ترين مركب اين راه نماز شب است. «امتطاء» أخذ المطية است «امتطيء» يعني أخذ المطيه فرمود: «إنّ الوصولَ إلي الله عزّ و جلّ سفرٌ لا يُدركُ الاّ بِامْتطاءِ الليل» كسي كه اهل نماز شب نيست پياده مي‌رود ولي به زحمت به مقصد مي‌رسد ولي سواره رفتن آسان‌تر به مقصد مي‌رسند «إنّ الوصولَ إلي الله عزّ و جلّ سفرٌ لا يُدركُ الاّ بِامْتطاءِ الليل».
خب راه كه مشخص است همراهان مشخص‌اند توشه مشخص است راحله مشخص است اين حرفها در خيلي از كتاب ها هست شما به كتاب هاي اخلاقي كه مراجعه مي‌كنيد غالب اين كتاب هاي اخلاقي اين حرف ها را دارند اما مطلبي كه بعضي از مشايخ ما(رضوان الله عليهم) فرمودند اين است كه ما هم در سخنرانيمان هم در گفتارمان سعي مي‌كنيم باتقوا باشيم مردم را به تقوا دعوت كنيم اين باتقوا بودن مردم را به تقوا دعوت كردن يعني سرگرم تهيه زاد بودن اين ما را از آن اصل باز مي‌دارد.
شما اگر خواستيد مشهد مشرّف بشويد چقدر زاد و توشه تهيه مي‌كنيد بالأخره يك كارتن غذا براي شما و خانواده‌تان بس است ديگر، ديگر يك كاميون غذا كه نمي‌بريد كه اگر يك كاميون غذا برديد بخشي را خودتان مصرف مي‌كنيد بخشي را به ساير زائران مي‌دهيد و ثواب مي‌بريد اگر كسي در تمام مدّت عمر به فكر تقوا باشد يعني واجب ها را انجام مي‌دهد محرّمات را ترك مي‌كند نوافل را مي‌خواند كارهاي خير را انجام مي‌دهد مستحبّات انجام مي‌دهد صدقه انجام مي‌دهد فقرا را مواظب است همه اينها تقواست انجام واجبات و مستحبّات، ترك محرّمات و مكروهات اين را اگر شما به يك عالم بزرگوار اخلاقي ارائه كنيد مي‌گويد اين شخص عمرش را صرف تهيه زاد كرده اما خدا چه كسي است اين خدا كه با ما هميشه هست به ما از ما نزديك‌تر است چرا او را نمي‌بينيم اينها هدف است هدف يعني اينها خب شما مكرّر زاد تهيه كن بهشت مي‌برند فرق شما و ديگران اين است كه اگر به ديگران ده‌تا غرف مبنيه بدهند به شما صدتا مي‌دهند به ديگران ده‌تا نهر بدهند به شما صدتا نهر مي‌دهند شما مي‌شويد جزء ﴿فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ﴾.
اما شما را راه بدهند ﴿فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ﴾ نيست براي اينكه شما در زاد و توشه كار كرديد در راه كار كرديد در راحله كار كرديد آن مقصد را نشناختيد مفهومي از خدا در ذهن همه ماست خب اين چه كسي است كه به ما از همه است حتي به ما از خود ما نزديك‌تر است ما خبر نداريم نمي‌بينيم خب چرا چشم باطن پيدا نكرديم كه او را ببينيم اين است كه به ما گفتند ببين! اين بيان نوراني قرآن كريم كه در سورهٴ حج فرمود: ﴿لاَ تَعْمَي الأبْصَار وَلكِن تَعْمَي الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُور﴾ همين است ديگر يعني بعضي چشم باطنشان باز نيست خب به اين اعماي باطن شما ده‌تا غرفه مي‌دهيد ده‌تا باغ مي‌دهيد لذّت مي‌برد اين بخش پاياني سورهٴ مباركهٴ قمر ﴿إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ﴾ اين براي لذايذ جسماني است جسم ما بدن ما لذايذ خودش را پيدا مي‌كنند اما ﴿فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ﴾نيست عنداللّهي نيست.
اخلاق براي اين است كه ما زاد و توشه تهيه كنيم اما بالاتر از اخلاق هم هست اخلاق براي چيز ديگر است اخلاق براي آن است كه بر اساس ﴿لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ ٭ لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ﴾ هم‌اكنون كه اينجا نشستيد جهنم را ببينيد ما الآن داريم گپ مي‌زنيم گپ يعني حرف، آن كسي كه دليل نقلي يا دليل عقلي مي‌آورد كه بهشت هست جهنم هست اين سخنش حق است ممّا لا ريب فيه است اما اين را آنهايي كه به مقصد رسيدند مي‌گويند اين گپ است.
خود هنر دان ديدن آتش عيان٭٭٭ ني گپ دلّ علي النار الدخان
مكرّر زاد، زاد، زاد! گفتند قدري هم عقل, قدري هم معرفت. درباره اباذر(رضوان الله عليه) ائمه چه فرمودند «كان أكثر عبادة أبي‌ذر التفكّر» خب اين چه كسي است كه با من است و من او را نمي‌بينم چنين آدمي روح و ريحان پيدا مي‌كند آن وقت هيچ هراسي ندارد وقتي وجود مبارك پيامبر(ص) گفتند كه دارند مي‌آيند دم غار فرمود: ﴿لاَتَحْزَنْ إِنَّ اللّهَ مَعَنَا﴾ خب خدا با همه است ﴿هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ﴾ چرا ما مي‌ترسيم از فقر مي‌ترسيم از مرض مي‌ترسيم از تهاجم مي‌ترسيم او كه با ماست و همه كاره اوست و براي او ﴿جُنُودُ السَّماوَاتِ والْأَرْضِ﴾ است./1324/ت۳۰۳/ی