راهپیمایی اربعین نظم معنوی در جامعه را به ارمغان می آورد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام حبیب الله بابایی، عضو هیأت علمی دفتر تبلیغات اسلامی قم صبح امروز در ادامه همایش ملی «از غدیر تا اربعین» که در محل بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی در حال برگزاری است، اربعین حسینی را مقدمه برقراری نظم معنوی در جامعه اسلامی دانست و اظهار کرد: نظم معنوی می تواند مقدمه ای باشد برای این که ما درباره نظم نوین در عصر ظهور بیندیشیم و برای تحقق و به وجود آمدن عصر ظهوری که چنین نظمی در آن وجود دارد، تلاش عینی کنیم که چنین نظمی تمهید شود.مدیر گروه تمدن دفتر تبلیغات اسلامی قم با اشاره به تحقق کامل نظم معنوی در عصر ظهور امام زمان(عج) افزود: گفته می شود دوره پس از ظهور یک دوره هزاران ساله است که انسان روی عدالت، نظم، اخلاق و ارزش های دینی را هزاران سال تجربه خواهد کرد و این پاسخی برای محققانی است که درباره کارنامه اسلام تردید می کنند و اسلام را در ایجاد یک نظام عادلانه مورد سؤال و عتاب قرار می دهند.

بررسی نظریات عمده نظم در جهان

وی در تشریح سخنان خود به مرور نظریات عمده نظم در جهان پرداخت و اظهار کرد: مقصود از نظم در جامعه شناسی امروز، نظم هابزی است یعنی نظم در جامعه ای که افراد آن نسبت به یکدیگر گرگ صفت هستند و این جامعه انسانی که هرگاه ممکن است به یکدیگر هجمه کنند با قانون مدیریت می شود. این نوع نظم معروف به نظم قراردادی است که انسان ها در سایه قوانین از تعدی به یکدیگر در امان می مانند.

حجت الاسلام بابایی ادامه داد: نوع دیگر نظم، بر اساس نظریات دورکین است که بر اساس ارزش های اخلاقی تنظیم می شود. یعنی ولو این که جامعه در موضوعاتی قانون نداشته باشد و یا یک جامعه دینی نباشد، می توان بر اساس ارزش های اخلاقی بین انسان ها نقطه اشتراک پیدا کرد.

تبیین تفاوت های نظم معنوی با نظریات نظم مدرن

مدیر گروه تمدن دفتر تبلیغات اسلامی قم در تبیین وجوه تفاوت نظم معنوی حاصل از پدیده هایی مانند اربعین، با نظم هابزی و دورکینی خاطرنشان کرد: در جریان اربعین، یک نظم معنوی شکل می گیرد که طی آن انسان لزوما قراردادی برای حفظ نظم جامعه نمی بندد و نظم او به ارزش های اخلاقی محدود نمی شود؛ بلکه به معنویت الهی ارتقا پیدا می کند. البته منظور من معنویت مدرن و سکولار نیست بلکه معنویتی قدسی و عارفانه است که در پرتو توجه به امور متعالی اتفاق می افتد.

وی افزود: نظم هابزی نسبت به انسان بدبین است اما نظم معنوی مبتنی بر خوش بینی به انسان است؛ یعنی هر مقدار معنویت های انسانی شکوفا تر می شود، جامعه نظم بیشتری را به خود می بیند. از طرف دیگر، تفاوت میان نظم دورکینی با نظم معنوی در این است که در تفکر  نظم اخلاقی دورکینی خود کنترلی سکولار وجود دارد و انسان یاد گرفته که خود را کنترل کند اما در نظم معنوی، انسان بر اساس تربیت دینی و ایمانی و بر اساس تقوا منظم می شود.

حجت الاسلام بابایی تأکید کرد: در نظریه نظم هابزی تکثر اقوام و فرهنگ ها دردسر ساز است و امکان بروز خشونت را افزایش می دهد؛ در نتیجه قراردادها باید پیچیده تر عمل کنند تا بتوانند نظم را حاکم کنند اما در نظم معنوی هرچه تکثر انسانی بیشتر باشد، معنویت های انسانی بیشتر تبلور پیدا می کند و در پرتو آن وحدت و نظم بیشتری ایجاد می شود.

فرهنگ بسیجی یکی از عرصه های تحقق نظم معنوی بوده است

دبیر کمیسیون «مقصد شناسی اربعین در حوزه تمدنی» همایش ملی «از غدیر تا اربعین» اظهار کرد: در تفکر مدرن، نظم مقدم بر آزادی است و یکی از معماهای امروز در فلسفه سیاسی این است که آیا جامعه مدرن توانسته علاوه بر نظم، آزادی را نیز حفظ کند یا خیر؟ یکی از انتقاداتی که به کشورهای شرق آسیا مانند سنگاپور و مالزی مطرح است، همین مسأله است. اما در نظم معنوی اساسا آزادی های معنوی خالق نظم هستند.

وی در بیان مصادیقی از خلق نظم معنوی در جریان انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: ما در فرهنگ بسیجی، چه در جبهه های جنگ و چه در سایر عرصه های انقلاب، شاهد وجود نظم معنوی بوده ایم. نمونه دیگر نظم مساجد ماست که برای انجام مناسک دینی نیاز به انتظام پلیسی نبوده و نظم حاکم بر مساجد از آزادی معنوی اهالی مسجد حاصل شده است./820/پ۲۰۲/ب۱