بهره‌گیری از ظرفیت عظیم فرهنگی آستان قدس رضوی در حوزه زن و خانواده
به گزارش خبرگزاری رسا در مشهد، خانواده نخستين و مهم‌ترين نهاد تربيتي است كه انسان را تحت تأثير قرار داده و شاكله تربيتي وي را سامان مي‌دهد و در این نهاد مقدس، بانوان که در جایگاه مادر، همسر و دختر حضور دارند، عهده‌دار مسئولیت‌های مهمی در خانواده هستند که شاید این نقش کمتر دیده شده است.
برای نخستین بار در دوره جدید مدیریت آستان قدس رضوی، مرکزی تخصصی در حوزه بانوان و خانواده با هدف تبیین و تعالی زن مسلمان انقلابی در عرصه فردی، خانوادگی و اجتماعی و تبیین و تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده در این آستان مقدس ایجاد شد.
فاطمه دژبرد، سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی درباره فعالیت های این مرکز به تبیین برنامه‌ها، مأمویت‌ها و رسالت‌های این مرکز از زمان افتتاح تاکنون می‌پردازد.
انجام کار مطالعاتی در حوزه زن و خانواده
وی با بیان اینکه نیمی از جمعیت کشور را بانوان تشکیل می‌دهند، اظهار کرد: در دوره جدید مدیریت آستان قدس رضوی، برای نخستین بار کار مطالعاتی- شناختی با محوریت زن و خانواده انجام شد که با نظر حجت‌الاسلام‌‌و‌‌المسلمین رئیسی در اسفند ماه سال 95 مرکز امور بانوان و خانواده همزمان با میلاد حضرت زهرا (س) به صورت رسمی افتتاح شد.
دژبرد گفت: در مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی مأموریت‌های اساسی ذیل بند چهارم منشورهفتگانه رهبری تعریف شده است و تلاش می‌شود تا با بهره گیری از ظرفیت عظیم فرهنگی این آستان مقدس در حوزه بانوان و خانواده در عرصه کشور و جهان مبتنی بر معارف قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) اقداماتی را انجام دهد.
تبیین و تعالی زن مسلمان انقلابی
وی در تشریح برنامه‌های این مرکز اظهار کرد: برنامه‌های این مرکز ذیل دو حوزه زن و خانواده در عرصه آستان قدس رضوی و کشور و جهان اسلام پیگیری می‌شود که حوزه بانوان مهم‌ترین هدف تبیین و تعالی زن مسلمان انقلابی در عرصه فردی، خانوادگی و اجتماعی است.
دژبرد ادامه داد: در حوزه خانواده نیز ذیل سه مفهوم تبیین و تشکیل، تحکیم و تعالی فعالیت می‌کند که مؤلفه‌های این اهداف کلان ریز شده است و در قالب برنامه‌های مختلف در حال پیگیری است.
به گفته دژبرد، برنامه‌های مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در دو شأن راهبری و ستادی و عملیاتی از ابتدای سال 96 در حال انجام است و در سال آینده نیز این برنامه ها از نظر کمی و کیفی ارتقا خواهد یافت.
بهر‌مندی از ظرفیت آستان قدس رضوی در حوزه زن و خانواده
سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در تبیین برنامه‌های راهبری و ستادی این مرکز گفت: این مرکز در تلاش است بر اساس مأموریت راهبری و ستادی خود از تمام ظرفیت‌های آستان قدس رضوی اعم از فرهنگی و اجتماعی در دو حوزه بانوان و خانواده استفاده کند و در حوزه عملیاتی نیز در نظر دارد تا با نام مبارک امام رضا(ع) و با محوریت و پرچم این آستان مقدس در این دو حوزه به کمک دستگاه‌ها و تشکل‌های مردمی اقداماتی را انجام دهد.
خدمات تخصصی مشاوره‌ای
دژبرد ارائه خدمات مشاوره فردی و گروهی در مرکز مشاوره آستان قدس رضوی که زیر مجموعه این مرکز در حال فعالیت است از جمله برنامه‌هایی برشمرد که در حوزه راهبری دنبال می‌شود و افزود: خدمات مشاوره فردی که در مرکز تخصصی مشاوره آستان قدس رضوی ارائه می‌شود، در حوزه‌هایی همچون «روانشناسی بالینی»، «مشاوره شغلی»، «مشاوره تحصیلی» و «مشاوره نوجوان و جوان»، «مشاوره کودک و بازی درمانی»، «مشاوره خانواده»، «مشاوره پیش از ازدواج»، «روان پزشک»، «روان سنجی»، «روان درمانی» و «گفتار درمانی» «زوج درمانی»، «نورفیدبک» و... از جمله خدمات مشاوره‌ای و روانشناختی است که به عموم افراد در این مرکز ارائه می‌شود.
تربیت مشاوران با رویکرد دینی
وی تربیت مشاوران با رویکرد دینی را از برنامه‌های این مرکز در حوزه مشاوره عنوان کرد و گفت: در این طرح برای دو گروه از مخاطبان شامل مشاوران و روانشناسانی که دارای تحصیلات دانشگاهی و آکادمیک می‌باشند و روحانیون فعال در حوزه خانواده که دروس با رویکرد دینی و علوم دینی را در حوزه های علمیه گذرانده اند، برنامه‌ریزی شده است.
دژبرد در ادامه تصریح کرد: برای روانشناسان و دانش‌آموختگان رشته روانشناسانی دوره‌های آموزشی طراحی شده است که در این دوره‌ها مباحث مشاوره با رویکرد دینی را آموزش می‌بینید و خروجی کار تربیت مشاوران با رویکرد اسلامی و دینی و تهیه پروتکل درمانی مشاوره با رویکرد دینی خواهد بود.
تشکیل کانون روحانیون خادم‌یار خانواده رضوی
به گفته سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در کانون روحانیون خادم یار خانواده رضوی که در دو سطح شهر مشهد مقدس و کل کشور برای طلاب خواهر حوزه علمیه در نظر گرفته شده است، طلاب خواهر که سطح دو حوزه علمیه را به اتمام رسانده‌‌اند در این کانون ثبت نام کردند و بعد از برگزاری آزمون اولیه و کسب نمره قبولی به مصاحبه‌های تخصصی دعوت می شوند و بعد از قبولی در این مصاحبه ها دوره های آموزشی را می‌گذراند.
دژبرد اخلاق و اصول و فنون مشاوره، روش‌های اصلاح تربیت، روانشناسی رشد، مدیریت غرایض، مشاوره ازدواج، مدیریت خانواده، تربیت فرزند، مدیریت تحصیلی، آسیب‌شناسی‌روانی و روانشناسی شخصیت را عناوین کارگاه مقدماتی- آموزشی کانون روحانیون خادم‌یار خانواده رضوی است که این اعضا باید بگذرانند.
افزایش سن ازدواج و کاهش تمایل جوانان به تشکیل خانواده
وی با انتقاد از افزایش سن ازدواج و کاهش تمایل جوانان برای تشکیل خانواده، اذعان کرد: در تمامی اسناد بالادستی نظام خانواده به عنوان یک اصل بنیادی می باشد که همه قوانین و مقررات و برنامه‌ریزی‌های مربوط باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد، از این رو این مرکز با اجرای طرح «حُسنا؛ حامیان سنت نبوی ازدواج» به شناسایی واسطه‌گران ازدواج پرداخته است که تاکنون حدود هزار واسطه گر موفق ازدواج در شهر مشهد مقدس شناسایی شده است.
شناسایی واسطه‌گران ازدواج
دژبرد در توضیح طرح حامیان سنت نبوی ازدواج گفت: این طرح در راستای افزایش صیانت و اعتلای روزافزون کارکرد خانواده در جهت تحکیم و تعالی آن، با بهره‌گیری از ظرفیت های آستان قدس رضوی و مجموعه نهادها و تشکل‌های مردمی طراحی و پیاده سازی شده است و در قالب آن، شناسایی، شبكه‌سازی و توانمندسازی خادمیاران ازدواج با رویكرد ارتقاء و بهبود نگرش، مهارت و دانش واسطین ازدواج مبتنی بر آموزه‌های دینی و سیره رضوی در دستور کار طرح «حُسنا» قرار دارد.
وی عنوان کرد: با اجرای این طرح واسطین امر ازدواج با برخورداری از سطح شایستگی و توانمندی بیشتر می‌توانند به تسهیل امر خطیر ازدواج کمک‌رسانی بیشتر و بهتری داشته باشند.
شبکه مردمی خادمیاران خانواده در کشور
دژبرد تشکیل شبکه مردمی خادمیاران خانواده را عنوان یکی از گروه‌های خادم‌یاری تخصصی ذکر کرد که همزمان با دهه کرامت رضوی در سال جاری به صورت رسمی کار خود را آغاز کرد و افزود: تاکنون بیش از 700 کانون خانواده در کشور شکل گرفته است که بیش از 400 کانون در بستر حوزه‌های علمیه تشکیل شده و 300 کانون دیگر هم شامل تشکل‌های مردمی است که در گذشته نیز در حوزه خانواده ورود پیدا کرده‌اند.
سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در این رابطه اظهار کرد: این مرکز با توجه به مأموریت خود مبنی بر تعالی بخشی به نهاد خانواده در گستره ملی و جهان اسلام با بهره‌گیری حداکثری از خیل عاشقان اهل بیت(ع) در سراسر کشور و جهان اسلام اقدام به ساماندهی مراکز مردمی و غیر انتفاعی همچون مساجد و تشکل‌های مردمی فعال در عرصه خانواده با عنوان کانون‌های خانواده کرده است.
وی عنوان کرد: در این کانون‌ها متخصصان و فعالان عرصه خانواده با نیت خدمتگزاری در آستان حضرت رضا(ع) در قالب طرح خادمیاران خانواده رضوی اقدام به توسعه فرهنگ تعالی بخش خانواده در سطح منطقه خود می‌نمایند.
به گفته این مقام مسئول مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی با توانمندسازی، فعال‌سازی و شبکه‌سازی این کانون‌ها در سراسر کشور و از طریق بهره‌گیری از این نیروها به عنوان بازوان عملیاتی خود در اقصی نقاط کشور و جهان اسلام مأموریت خود را که همانا تعالی خانواده است، پیگیری می‌کند.
وی در ادامه طرح آموزشی «زندگی به سبک رضوی» را یکی از برنامه‌های ابتکاری این مرکز عنوان کرد و گفت: این طرح با هدف افزایش صیانت و اعتلای کارکرد خانواده و با بهره گیری از ظرفیت‌های آستان قدس رضوی و مجموعه نهادها و تشکل های مردمی ویژه زوج های جوانی که آغاز زندگی خود را با حضور در کنار مضجع حضرت رضا(ع) شروع می‌کنند برای نخستین بار توسط مرکز امور بانوان و خانواده به مرحله اجرا گذاشته است.
دژبرد ترویج و نهادینه‌سازی الگوی سبک زندگی رضوی در راستای تقویت تعاملات مؤثر و آرامش بخش برای زوجین جوان را هدف اصلی طرح آموزشی «زندگی به سبک رضوی» ذکرد کرد و افزود: در قالب یک برنامه مدون آموزشی با بهره‌گیری از روش‌ها و ابزارهای مختلف یک دوره حدوداً سه ساله برای زوجین جوان زائر و مجاور سراسر کشور و شهر مشهد مقدس که در سال‌های 1395-1396 ازدواج نموده اند مطابق با یک نظام انگیزشی و ارتقایی به مرحله اجرا گذاشته شده که تاکنون حدود 7 هزار زوج از سراسر کشور در این طرح ثبت‌نام کرده اند.
تدوین سندهای راهبردی با محوریت بانوان
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در راستاي تسهيل امر زيارت و تكريم بانوان زائر كه بيش از نيمي از جمعيت زائران حرم مطهر حضرت رضا (ع) را شامل مي‌شوند، ايجاد فضاي امن و ايمن براي اين قشر بسيار ضروري است، پژوهش راهبردی ارتقای امنیت بانوان زائر در طرح های دفتر مطالعات و برنامه ریزی این مرکز در دستور کار قرار گرفت.
دژبرد با بیان اینکه در این پرسشنامه امنیت بانوان زائر در دو حوزه داخل حرم مطهر و حریم حرم مورد بررسی شد، افزود: امنیت بهداشتی و جانی، امنیت مالی، امنیت اجتماعی، امنیت فکری و... برخی از مؤلفه‌هایی است که در این پرسشنامه مورد بررسی قرا گرفت.
سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: با این نظرسنجی مصادیق ناامنی از منظر بانوان زائر در حرم مطهر و شهر مشهد مشخص شد و بر اساس مستندات موجود از آسيب‌ها و جرايم مخل امنيت بانوان زائر طرح نهایی ارتقای امنیت بانوان زائر بر اساس اطلاعات و اسناد مدون تدوین گردید.
دژبرد تدوین سند راهبردی تکریم بانوان شاغل و تعالی جایگاه و منزلت خانواده کارکنان آستان قدس رضوی را از دیگر برنامه‌های این مرکز برشمرد و افزود: این سند با هدف فراهم آمدن زمینه تحکیم و تعالی خانواده کارکنان آستان قدس رضوی در چارچوب ارزش های اسلامی و ایجاد شرایط مناسب برای اشتغال بانوان مبتنی بر نظام ارزشی هنجاری فرهنگ اسلامی در آستان قدس رضوی با رویکرد حفظ حقوق، تکریم، تعالی و ارتقاء منزلت بانوان شاغل در آن تدوین شده است.
به گفته سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی بخش قابل توجهی از خدمات این آستان مقدس به عنوان یکی از بزرگترین پایگاه‌های تشیع در جهان اسلام که دارای مجموعه‌ها و مراکز متعدد علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و درمانی است، توسط بانوان متعهد و متخصص شاغل در این مجموعه‌ها به جامعه ارائه می‌شود؛ از این رو، نیازمند آن است که با اتخاذ قوانین و حمایت‌های لازم و ارایه تسهیلات ویژه، بستر حضور مفید بانوان را در جامعه اسلامی مبتنی بر تکریم و حفظ کرامت و شأن ایشان و نیز با تأکید بر نقش محوری زن در خانواده، فراهم آید.
دژبرد اذعان کرد: این سند اهتمام هر چه بیشتر مجموعه‌های مختلف آستان قدس رضوی را به تحکیم نقش محوری زن در خانواده و همچنین بسیج امکانات و تسهیلات موجود در جهت رشد و تعالی بانوان و خانواده دنبال می‌کند./934/د103/ب1