برخی نسبت به دستاوردهای پژوهشی حوزه بی مهری می کنند

برخی نسبت به دستاوردهای پژوهشی حوزه بی مهری می کنند

مدیر حوزه های علمیه ادامه داد: برخی نسبت به دستاوردهای پژوهشی حوزه علمیه بی مهری کرده و گستره وسیع دستاوردهای پژوهشی حوزه را ناچیز می دانند که این ارزیابی با نگاه منفی صورت می گیرد؛ در نقطه مقابل نیز برخی به صورت کامل از دستاوردهای پژوهشی حوزه علمیه احساس رضایت دارند.

وی عدم وجود نظام ارزیابی مبتنی بر معیارهای مناسب را از ضعف های موجود در نظام پژوهشی حوزه دانست وگفت: در صورت وجود نظام ارزیابی مناسب با داوری های متنوع رو به رو نخواهیم بود؛ البته وجود چنین ضعفی به مدیریت ها باز می گردد.

در زمینه تحقیقات اسلامی ناظر به نیاز جامعه ضعف داریم

عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: حقیقیت این است که حوزه های علمیه دستاوردهای پژوهشی ارزشمندی داشته اند اما از سوی دیگر در زمینه تحقیقات اسلامی و ناظر به مشکلات جامعه بودن آنها با ضعف هایی مواجه هستند؛ وظیفه حوزه علمیه برافراشتن پرچم تولید علم مناسب با نیازهای جامعه و جهان اسلام است؛ گرچه دانشگاه نیز در این زمینه وظیفه هایی دارد اما انتظارات از حوزه علمیه بیشتر است.

وی وجود چشم اندازها و نظامات جامع و نقشه بلند مدت و کوتاه مدت در حوزه علمیه را ضروری دانست و افزود: مجموعه نهادهای حوزه علمیه در این زمینه قدم هایی برداشته اند به گونه ای که تا دو ماه آینده درختواره رشته ای حوزه های علمیه به اتمام خواهد رسید.

آیت الله اعرافی وجود نظام آموزشی پژوهش محور را از عوامل تقویت پایه های پژوهش در حوزه علمیه معرفی کرد و گفت: متون پژوهش محور می تواند در تقویت پژوهش طلاب مؤثر باشد؛ رفتن به سمت ساده سازی متون همچنین معما سازی در متون درس های حوزوی کار صحیحی نیست.

تقریر نویسی از سنت های مهم حوزه به شمار می رود

وی ادامه داد: البته استاد از متن مهم تر است زیرا نگاه استاد باید به گونه ای باشد که بتواند به تحقیق و پژوهش طلاب کمک کند؛ امروزه حوزه علمیه از سنت پژوهشگری که استاد پرچم دار تمام موارد تعلیم و تربیت بوده فاصله گرفته است از سوی دیگر شیوه های آموزشی امروزی را نیز به صورت کامل فرا نگرفته است.

مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: نظام تقریر و تحقیق اعم از شفاهی یا نگارشی از سنت های مهم حوزه علمیه به شمار می رود که نظامی پژوهش مدار است؛ درس های خارج در قرن های متمادی دستگاه تولید علم به شمار می رفته اند که صیانت از آن همچنین توسعه دادن درس های خارج به قلمروهای دیگر همانند کلام، فلسفه و تفسیر به غیر از اصول و فقه ضروری است به عبارت دیگر درس های خارج نیز باید رشته ای شوند.

وی با بیان این که تنوع رشته ای نیز می تواند در توسعه علوم دینی و پژوهش تأثیر گذار باشد، اظهار کرد: در زمینه رشته های تخصصی حوزه علمیه نگاه انقباضی وجود دارد؛ به عنوان مثال هنگامی که از ایجاد رشته جدید سخن گفته می شود برخی می گویند نیازمند استاد و لوازم دیگری است که اگر این گونه بخواهیم عمل کنیم پس از گذشت زمان های طولانی نمی توان هیچ رشته جدیدی ایجاد کرد البته در مقابل این نگاه، نگاه بسط افراطی نیز وجود دارد.

راه اندازی شورای فضای مجازی در حوزه

عضو شورای عالی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: در زمینه قلمرو اجتهاد باید فناوری های مورد نیاز ایجاد شوند که البته با عنایت رهبر معظم انقلاب و توجه نهادهای حوزوی به این مقوله قدم های بزرگی در زمینه تولید نرم افزارها و دیجیتالی کردن پژوهش ها برداشته شده است؛ در مدیریت حوزه های علمیه نیز شورای فضای مجازی ایجاد شده است که از فعالیت های آن می توان به پیگیری پروژه کاربست هوش مصنوعی و فرآیند آن در تولید علم اجتهاد اشاره کرد.

مساله یابی در نظام پژوهش حوزه ارتقاء پیدا کرده است

وی با تأکید بر این که در پژوهش باید مسائل جدید شناسایی یا مسأله یابی صورت گیرد، تبیین کرد: امروزه مسأله یابی در نظام پژوهشی حوزه علمیه ارتقاء پیدا کرده است اما کاستی های فراوانی دارد بلکه مباحث علوم اجتماعی و ارتباط آنها با مباحث فقهی و کلامی نیازمند توجه است.

آیت الله اعرافی با ضروری دانستن ساماندهی کردن روش اجتهاد، افزود: به عنوان مثال در فقه دستگاه روش مندی وجود دارد که منجر به تولید علم می شود اما در قلمروهای دیگر همانند کلام یا فلسفه چنین دستگاهی مشاهده نمی شود؛ گرچه مراکز تخصصی به این بحث وارد شده اند اما نیازمند است که گام های جدی تری برداشته شود.

مدیر حوزه های علمیه گفت: ارتباطات علمی درون حوزه ای یا ارتباط میان حوزه و دانشگاه و حتی بین المللی می تواند به بازار علم رونق بخشد و ظرفیت های جدیدی برای تولید علم ایجاد کند؛ برخی آثار بزرگان به زبان های دیگر ترجمه شده اند اما کافی نیست و حتی شواری عالی انقلاب فرهنگی نیز در این زمینه مصوباتی داشته است اما به نتیجه نرسیده اند.

دروس آزاد از سنت های نیکوی حوزه است

وی ادامه داد: مجلات و مراکز حوزه ای بسیار مهم هستند که باید ارتقاء پیدا کنند؛ شورای اعطای مجوز و گسترش حوزه علمیه در حرکتی جدید به ارزیابی مراکز پرداخته است که در آن نقاط ضعف و قوت مشخص می شوند؛ حوزه آزاد از سنت های نیکوی حوزه علمیه است که باید حفظ شود به عنوان مثال علامه طباطبایی به تنهایی همانند یک جمع بزرگ فعالیت فراوانی انجام داده است که باید این سنت حفظ شود.

گزیده ای از خبر را می توانید در کلیپ صوتی زیر بشنوید

/1324/پ۲۰۱/ج