۸ فرمان رهبر انقلاب به مسؤولان قوه قضاییه
به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اخیرا در دیدار با مسئولان دستگاه قضا 8 تذکر و توصیه مهم برای رییس و مسؤولان قوه قضاییه داشتند.
بر همین اساس توصیه های هشت گانه رهبر معظم انقلاب به مسؤولان دستگاه قضا در ادامه آمده است:
عمل با قدرت به سند تحول قوه قضاییه
رهبر انقلاب: سند تحول یکی از مترقیترین اسناد تحول است؛ اول تهیه شد؛ بعد در زمان جناب آقای رئیسی تجدید نظر شد؛ در این تجدید نظر نکات مهمی به آن اضافه شد، تکمیل شد؛ این باید عمل بشود. خب رییس محترم قوه مقیدند، دنبال می کنند اما در سطوح مختلف قوه باید دنبال بشود؛ هم قضات، هم کارکنان و مدیران باید اینها را دنبال کنند. حالا [بر اساس] گزارشهایی که به ما می رسد، یک مقداری در این زمینه بر طبق آن چیزی که انسان فکر می کند باید باشد، نیست. بر طبق این سند باید شخصیّتسازی بشود، به تعبیر رایج فرنگی کادرسازی بشود.
بر طبق این سند باید عمل بشود؛ یعنی قوه در مقابل شایعه و حرف و مخالفت و مانند اینها، حالت انفعالی نداشته باشد. راه مستقیمی است جلوی او و با قدرت این راه را دنبال کند و حرکت کند؛ تحت تأثیر شایعات و اینکه حالا چهار نفر خوششان میآید، چهار نفر بدشان میآید قرار نگیرد؛ این توصیه اول.
مبارزه جدی با فساد
رهبر انقلاب: توصیه دوم؛ مسئله مبارزه با فساد جدی گرفته بشود. فساد وجود دارد. یک حرف خوبی جناب آقای محسنی در یکی از همین جلسات اواخر به من گفتند؛ ایشان گفتند ــ به این مضمون ظاهراً ــ که ما تصمیم گرفتهایم اول در درون خود قوه با فساد مبارزه کنیم؛ بله، همین درست است. این جور نیست که در داخل قوه فساد نباشد. البته اکثریت قضات، پاکدست، نجیب، مؤمن، زحمتکش و حقیقتاً شریف هستند؛ در این تردیدی نیست، اما در یک جمع هزارنفره اگر ده نفر هم آدم ناباب پیدا بشوند، می توانند آن بقیه را مورد آسیب قرار بدهند از لحاظ آبرو و از لحاظ کار و مانند اینها؛ باید دنبال همان ده نفر گشت. و عمده هم این است که با ساختارهای فسادزا مقابله بشود؛ گاهی اوقات در بخشی از جاها ــ حالا چه در قوه قضاییه، چه در قوهی مجریه یا جاهای دیگر ــ بعضی از ساختارها هست که به طور طبیعی فساد ایجاد می کند؛ آن ساختارها باید در هم شکسته بشود؛ بگردید این ساختارها را پیدا کنید، آنها از بین برود؛ این هم نکته دوم.
تقویت دانش قضایی
رهبر انقلاب: نکته سوم، تقویت دانش قضائی. دانش قضایی بایست تقویت بشود. بسیاری از این احکامی که یا ضعیفند یا مخدوشند ــ حالا گاهی تصادفاً طبق یک گزارشی، یک چیزی، بعضی از احکام به ما رسیده، ارائه شده ــ انسان که نگاه میکند، بعضی از این احکام خیلی ضعیف است. [مثلاً] قاضی ده استدلال که برای یک حکم ذکر کرده، اغلب استدلال هایی که ذکر شده، قابل خدشه است، ضعیف است. استدلال باید متقن باشد، باید قوی باشد. نه فقط در مورد دادگاه، حتی در مورد دادسرا. ادلهای که دادستان در کیفرخواست ارائه میدهد باید ادلّه متقنی باشد، بتواند از آنها دفاع کند، [البته] معنایش این نیست که حالا هر چه دادستان گفت، بالاخره مورد قبول قرار خواهد گرفت، اما باید ادلهای باشد که قابل استدلال باشد، قابل دفاع باشد. در مورد قاضی و دادگاه که خب اهمیت این جهت خیلی بیشتر است. پس این شد مسئلهی احاطهی علمی و قضائی، هم به موضوع، هم به حکم؛ یعنی دانش قضایی باید بالا برود.
تشویق و تنبیه در درون قوه
رهبر انقلاب: نکته چهارم مسئله تشویق و تنبیه در درون قوه است. تنبیه را عرض کردیم، تشویق هم باید بشوند. ببینید واقعاً بعضیها هستند، آدم میبیند ــ یعنی می داند؛ می بیند که حالا [درست نیست چون] ما از دور اطلاع پیدا می کنیم ــ واقعاً تلاش می کنند، واقعاً زحمت می کشند، در مواردی وقت استراحتشان را هم به رسیدگیهای قضائی صرف می کنند؛ خب اینها شناسایی بشوند، تشویق بشوند؛ حالا با انواع تشویق. تشویق فقط تشویق مالی نیست؛ تشویق آبرویی هست، تشویق معرّفی کردن و مانند اینها هست؛ [بالاخره] تشویق بشوند. این هم نکتهی بعدی.
معطل نماندن هیچ بخش از اختیارات و مأموریت های قوه قضاییه
رهبر انقلاب: نکته پنجم این است که هیچ بخش از اختیارات و مأموریتهای قوه قضاییه که در قانون اساسی و قوانین مترتب بر آن معین شده، معطل نماند؛ هیچ بخشی معطل نماند. حالا فرض کنید در حوزه حقوق عمومی، دادستان کل وظایفی دارد، [و باید] رصد کامل نسبت به حقوق عامّه داشته باشد ــ که حالا یک موردش را بعداً عرض خواهم کرد ــ که حقوق عامه تضییع نشود. هر جا احساس شد حقوق عامه دارد تضییع می شود، به طور جدی وارد میدان بشوند؛ با استناد به قانون. بنده با اِعمال احساسات و شعارگونه وارد شدنِ در این قضایا موافق نیستم امّا با استناد به قانون محکم وارد بشوند. این خب یک کار مهمّی است؛ یا مسئلهی پیشگیری از جرم که یکی از وظایف قوه قضاییه است و در قانون اساسی هم آمده، بایستی جدّی گرفته بشود و [در مورد آن] هیچ اهمالی روا داشته نشود.
در مورد قوانین عادّی و معمولی و بهاصطلاح از کارهای متعارف قوه، این قانونی که مربوط به زمینها بود که مشخص کنند در شهرها و روستاها که هر یک متر زمین حکمش چیست، مال کیست و غیره، باید به نتیجه برسد، این باید به نهایت برسد، این باید دنبال بشود؛ اگر این کار شد، این زمینخواریها و این کوهخواریها و مانند اینها دیگر از بین خواهد رفت؛ که خود آن زمینخواریها هم باز زمینهی مشکلات دیگری است.
نگاه همهجانبه در ارتباطات بین قوه قضاییه و ضابطین
رهبر انقلاب: نکته ششم؛ نوع ارتباط قوه قضاییه با ضابطین قضایی خیلی مهم است. از چند طرف باید ملاحظه وجود داشته باشد: یک طرف این است که بایستی از رفتار ضابطین مراقبت و نظارت بشود؛ که خب ایشان همین چندی پیش یک دستوراتی دادند ــ من از تلویزیون شنیدم ــ در مورد بعضی از این کارهایی که ضابطین میکنند، که نباید این کارها نسبت به متّهم انجام بگیرد. خب این یک بخش قضیه است که مراقبت بشود از رفتار ضابط که تندروی و زیادهروی و مانند اینها انجام نگیرد.
یک جهت دیگر این است که قوه تحت تأثیر نظر ضابط قرار نگیرد؛ خب ضابطین، دستگاههای مؤثر و مهمی هستند، قدرتهایی دارند، نظراتی نسبت به اشخاص، نسبت به قضایا دارند؛ قوه قضاییه نه، خودش بایست مستقل رسیدگی کند، تحت تأثیر نظر او قرار نگیرد؛ این هم یک جهت است.
یک طرف دیگر قضیه این است که همین ضابطین گاهی نظرات کارشناسیای دارند که اینها تحقیقشده است، این نظرات کارشناسی را هم ندیده نگیرند؛ قوهی قضاییه از این نظرات کارشناسی استفاده کند؛ حالا چه در نیروی انتظامی، چه در وزارت اطلاعات، چه در جاهای دیگر، ضابطینی که هستند، گاهی نظرات تخصّصی و کارشناسیشدهای دارند؛ به این نظرات توجّه بشود.
یک مسئله دیگر [این است که] ضابطین به ما مکرر شکایت می کنند که مثلاً ما وقتی اعتراض میکنیم که چرا فلان مورد را برخورد نکردید، میگویند ما برخورد کردیم، دادیم به قوهی قضائیّه، قوهی قضائیّه رها کرد. از قوهی قضائیّه میپرسیم چرا؟ می گویند قانون نداشتیم! خب اگر قانون ندارید، قانون را چه کسی باید فراهم کند؟ شما باید فراهم کنید دیگر؛ لایحه درست کنید، تنظیم کنید، بدهید به مجلس تا برایتان تصویب کند. یعنی این جور نباشد که ضابط یک زحمتی بکشد، یک تلاشی بکند، یک کاری انجام بدهد، بعد بیاید قوه قضاییه، با بیتوجهی قوهی قضاییه یا عدم تخصص قاضی در آن مورد خاص مواجه بشود و از دست برود. بنابراین این هم نکته ششم، [یعنی] نگاه همهجانبه در ارتباطات بین قوه قضاییه و ضابطین.
توجه به امنیت روانی مردم
رهبر انقلاب: نکته هفتم، مسئلهی امنیت روانی مردم است. یکی از حقوق عامه که گفتم اشاره می کنم این است؛ یکی از حقوق عمومی مردم همین است که امنیت روانی داشته باشند. امنیت روانی یعنی چه؟ یعنی هر روز یک شایعهای، یک دروغی، یک حرف هراسافکنندهای در ذهن ها پخش نشود. حالا تا دیروز فقط روزنامهها بودند که این کارها را میکردند، حالا فضای مجازی هم اضافه شده. هر چند وقت یا چند روز یک بار، گاهی چند ساعت یک بار یک شایعهای، یک دروغی، یک حرفی را یک آدم مشخصی یا نامشخصی در فضای مجازی منتشر می کند، مردم را نگران میکند، ذهن مردم را خراب میکند. یک دروغی را مطرح می کند، شایع می کند، خب، این امنیت روانی مردم از بین میرود. یکی از وظایف قوهی قضاییه برخورد با این مسئله است. البته اینجا هم من شنیدم بعضی گفتند که قانون نداریم؛ اوّلاً میشود از همین قوانین موجود استفاده کرد و حکم این را فهمید؛ اگر قانون هم ندارید، سریع قانون تهیّه کنید؛ اینها چیزهای مهمی است. این هم یک مسئله.
البته گاهی اوقات هم منبع برخی از همین اخبار خود قوهی قضاییه است. یعنی گاهی اوقات یک نفری از قوه قضاییه یک گوشهای یک چیزی راجع به یک کسی، راجع به یک مجموعهای ذکر میکند که خود این، افکار عمومی را تحت تأثیر قرار می دهد.
دنبال کردن و تمام کردن پرونده های باز
آخرین مطلب این است که پروندهای را که باز می کنید تا آخر دنبال کنید و تمام کنید. پروندههای گوناگونی که به مسائل عمومی ارتباط دارد و قوهی قضاییه وارد شده، [مثلاً] راجع به برخی کارخانهها، راجع به برخی تصرفات بیمورد و امثال اینها به آخر برسانید. جوری نباشد که سر زخم را باز کنید، بعد رها کنید. البتّه اولش یک سر و صدایی معمولاً می شود که این کار دارد انجام میگیرد، بعد یواشیواش فراموش بشود؛ نه. هر کاری را که شروع می کنید، هر مسلهای که ــ حالا ایشان گفتند مسئلهمحوری؛ خب خوب است، مسئلهمحوری خیلی خوب است ــ به طور خاص به خاطر اولویتش دنبال می کنید، این مسئله را به آخر برسانید، پرونده را تمام کنید، بعد بیایید کنار.