هیاهوی« چت‌جی‌پی‌تی» و برنامه کشورها در حوزه هوش‌ مصنوعی

هوش مصنوعی که زمانی برای دهه‌ها طرح اصلی فیلم‌های علمی تخیلی بود، دیگر یک اثر تخیلی نیست، بلکه در زندگی روزمره مردم رسوخ پیدا کرده است. این فناوری به توانایی یک کامپیوتر یا ماشین برای تقلید از ذهن انسان اشاره دارد که اغلب از تجربیات قبلی برای درک و تصمیم گیری استفاده می کند.

چت‌جی‌پی‌تی و جعل عمیق(دیپ فیک) اخیرا بسیار خبرساز شده‌اند و نگرانی‌های بسیاری در مورد سوگیری و استفاده منفی از آن ها به وجود آمده است. اما فراتر از این همهمه، مزایای واقعی در هوش مصنوعی برای پیشبرد اولویت های توسعه ای وجود دارد، چیزی که بسیار قبل‌تر از همه هیاهوهای اخیر توسط رهبر انقلاب طی دیدار با نخبگان کشور مطرح شد.

ایشان در سال 1400 طی دیدار با نخبگان و استعدادهای برتر علمی از هوش مصنوعی به‌عنوان یک مسئله مهم و آینده‌ساز نام بردند و تأکید کردند: این مسئله در اداره آینده دنیا نقش دارد و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار بگیرد.

اکنون و با غوغایی که هوش مصنوعی مولد به پا کرده است بسیاری از دولت‌ها نگاه ویژه‌تری به آن پیدا کرده اند.

هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که به طرق مختلف برای جامعه مفید باشد. از استفاده از تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده برای کاهش خطر بلایا تا استفاده از نرم‌افزار ترجمه برای از بین بردن موانع زبان. این فناوری خواه ناخواه بر زندگی روزمره ما تأثیر گذاشته است. با این حال، پیامدهای منفی نیز وجود دارد، به ویژه اگر اقدامات پیشگیرانه برای اطمینان از توسعه و استفاده مسئولانه و اخلاقی آن انجام نشود.

سرمایه گذاری روی هوش مصنوعی و استارت آپ‌ها

بازار جهانی هوش مصنوعی که انتظار می رفت تا سال 2023 به اندازه142.3 میلیارد دلار ارزش داشته باشد، به دلیل هجوم سرمایه گذاری ها به رشد خود ادامه می دهد. از سال 2020 تا 2022، کل سرمایه‌گذاری سالانه جهانی شرکت‌ها روی استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی به میزان 5میلیارد دلار افزایش یافت که تقریباً دو برابر سرمایه‌گذاری قبلی آن بود. جدیدترین کسب‌وکارهای به دنبال سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی و بخش های یادگیری ماشین و ربات‌های گفت وگو هستند. انتظار می رود تقاضا برای استعدادها و مهارت های هوش مصنوعی در سال های آینده به میزان قابل توجهی افزایش یابد.

 داستان های هوش مصنوعی از سراسر جهان

یک خبرگزاری در کویت یک خبرخوان با هوش مصنوعی را به بینندگان آنلاین معرفی کرده که ممکن است به چهره بولتن های خبری آن تبدیل شود. گاردین گزارش داد که اولین کلمات این مجری مجازی که به زبان عربی گفته شد این بود: «من فضه هستم، اولین مجری در کویت که با هوش مصنوعی در کویت نیوز کار می کند. چه نوع اخباری را ترجیح می دهید؟ نظرات شما را بشنویم.» کویت نیوز اولین حضور این مجری را در توئیتر منتشر کرد. اما استفاده از هوش مصنوعی در رسانه‌های خبری احتمالاً بحث برانگیز است زیرا موارد مستندی از هوش مصنوعی در ارائه اطلاعات نادرست وجود دارد. همچنین نگرانی هایی در مورد استفاده از آن برای انتشار اطلاعات نادرست وجود دارد.

بخش سلامت یکی از حوزه‌هایی است که هوش مصنوعی در حال حاضر برای بهبود مراقبت از بیمار و نتایج آن استفاده می‌شود. به گفته الخاندرو نیکلاس مایورکاس، وزیر آژانس امنیت داخلی ایالات متحده، این کشور یک کارگروه برای توسعه رویکرد خود در استفاده از هوش مصنوعی ایجاد خواهد کرد. هوش مصنوعی می تواند در نقش هایی از حفاظت از زیرساخت های حیاتی تا غربالگری محموله ها استفاده شود. مایورکاس گفت که این فناوری چشم انداز تهدید را به شدت تغییر خواهد داد و افزود: دپارتمان ما در استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی برای ایمن سازی کشور و دفاع در برابر استفاده مخرب از این فناوری تحول آفرین نظارت خواهد کرد.

دانشکده حقوق دانشگاه کالیفرنیا، یکی از اولین مؤسسات آموزشی است که یک سیاست رسمی در مورد استفاده دانشجویان از هوش مصنوعی مولد اتخاذ کرده است. این خط ‌مشی دانشجویان را به استفاده از هوش مصنوعی برای انجام تحقیق یا تصحیح گرامر محدود می‌کند و می‌گوید که در امتحانات یا برای نوشتن تکالیف از آن استفاده نشود. قوانین همچنین استفاده از هوش مصنوعی را به هر طریقی که سرقت ادبی باشد ممنوع می کند.

شورای همکاری خلیج فارس یک نظرسنجی آنلاین از 119 مدیر ارشد و مدیران هیئت مدیره و 21 مصاحبه با پاسخ دهندگان و کارشناسان صنعت  هر 6 کشور عضو در سال 2022 انجام داد. 62درصد از پاسخ دهندگان گفتند که هوش مصنوعی حداقل در یک کارکرد تجاری در سازمانشان استفاده می شود، که تقریباً با آمریکای شمالی برابری می‌کند.

اداره فضای سایبری چین در ماه آوریل (فروردین-اردیبهشت) اعلام کرد که چین از نوآوری و هوش مصنوعی کاربردی حمایت می کند و استفاده از نرم افزار، ابزار و منابع داده ایمن و قابل اعتماد را تشویق می کند، اما محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی مولد باید با ارزش های اصلی کشور مطابقت داشته باشد. ارائه دهندگان مسئول مشروعیت داده های مورد استفاده برای آموزش محصولات هوش مصنوعی مولد خواهند بود و باید اقداماتی برای جلوگیری از تبعیض در هنگام طراحی الگوریتم ها و داده های آموزشی انجام شود.

سناتورهای آمریکایی هم که از جانب چین احساس خطر کرده اند به دنبال ارائه لایحه و قوانین جهت معطوف کردن بیشتر توجهات دولت به هوش مصنوعی هستند. مایک براون سناتور جمهوری خواه، در بیانیه ای گفت: «دولت فدرال باید در استفاده از هوش مصنوعی فعال و شفاف باشد و اطمینان حاصل کند که تصمیمات بدون انسان گرفته نمی شود.»

سناتورها اقدامی را ارائه کردند که بر اساس آن دفتری برای تجزیه و تحلیل رقابت جهانی ایجاد می کند که به دنبال تضمین این است که ایالات متحده در توسعه هوش مصنوعی پیشتاز باشد. آن ها اعلام کرده اند که آمریکا نمی تواند جایگاه خود را در فناوری های استراتژیک مانند نیمه هادی ها، محاسبات کوانتومی و هوش مصنوعی به رقبایی مانند چین بدهد.

نخست وزیر انگلیس نیز به تازگی اعلام کرده که بریتانیا باید پایتخت هوش مصنوعی شود وی هدف خود را در زمینه هوش مصنوعی بسیار مهم خواند و اعلام کرده که در این زمینه احساس مسئولیت و فوریت می کند. بریتانیا در ماه مارس(اسفند-فروردین) تصمیم گرفت به جای ایجاد یک نهاد جدید اختصاص داده شده به این فناوری، مسئولیت نظارتی هوش مصنوعی را بین آن دسته از نهادهایی که بر حقوق بشر، سلامت و ایمنی و رقابت نظارت می‌کنند، تقسیم کند.

نخست وزیر این کشور معتقد است که بخش فناوری در قلب اولویت او برای رشد اقتصاد قرار دارد و نحوه همکاری دولت با کسب‌وکارها برای استفاده از فرصت‌های ارائه شده توسط فناوری‌های متحول کننده، مانند هوش مصنوعی مهم است.

همه این موارد لزوم توجه به این فناوری را بیش از پیش نمایان می کند زیرا هوش مصنوعی درحال تغییر اقتصاد و امنیت جهانی است و این پتانسیل را دارد که از نظر قدرت فاصله زیادی بین کشورها ایجاد کند. بنابراین پیش از اینکه دیر شود باید به این عرصه توجه خاص‌تری کرد.