حواشی تجارت بنزین سوپر در تهران/ بازار سیاه تشکیل می‌شود؟

روزانه به‌طور متوسط در سال جاری 21 میلیون لیتر بنزین در استان تهران مصرف می‌شود که از این رقم در زمان‌هایی که بنزین سوپر عرضه شود، چیزی در حدود یک تا 2 میلیون لیتر یعنی کمتر از 10درصد، بنزین سوپر و بقیه بنزین معمولی است.

در سطح کشور نیز از متوسط مصرف روزانه 124 میلیون لیتری بنزین در سال جاری، دامنه عرضه بنزین سوپر بین صفر تا 5درصد است.

تفاوت «بنزین سوپر» با «بنزین معمولی» در عدد اکتان آن است که در نوع بنزین معمولی (قرمز) 87 و در بنزین سوپر (سبز) 95 است؛ رنگ نازل بنزین معمولی هم در پمپ‌بنزین‌های کشورمان، قرمز و رنگ نازل سوپر به‌طور معمول سبز است.

عدد اکتان قابلیت متراکم شدن سوخت است؛ اکتان بالاتر یعنی انفجار در فشار بالاتر و این به‌معنای آن است که بنزین سوپر فشار را بیشتر تحمل می‌کند، دیرتر از بنزین معمولی و در زمان مناسب منفجر می‌شود.

هرچه اکتان یک سوخت بیشتر باشد در مقابل پدیده احتراق مخرب (زودرس) مقاومت می‌کند و صرفاً در زمان مناسب با جرقه شمع منفجر می‌شود و آلایندگی کمتر زیست‌محیطی تولید می‌کند.

یک سوخت خوب باید فقط پس از جرقه شمع، شعله‌ور شود و شعله احتراق آن به‌صورت آرام‌ سرتاسر اتاقک احتراق را طی کند تا انرژی مفیدی بر پیستون وارد شود.

بنزین معمولی برای برخی خودروهای مدل بالا، قدرت کمی دارد و نمی‌تواند قدرت شتاب‌گیری لازم را برای چرخ‌ها فراهم آورد؛ افزودنی‌های موجود در بنزین سوپر باعث می‌شود رسوبات کربنی انژکتورها تمیز شوند و به‌مرور زمان عملکرد خودرو بهبود پیدا کند.

اگر در موتور خودرویی که نیازمند بنزین سوپر است، بنزین معمولی استفاده کنید، به‌علت وجود قطرات ناهماهنگ تزریقی، موج انفجاری یکنواخت به وجود نخواهد آمد و موتور خودرو علاوه بر تولید نیروی کمتر به‌مرور زمان آسیب خواهد دید.

ازاین‌رو، صاحبان خودروهای مدل‌بالا و اغلب وارداتی، همواره به‌دنبال یافتن بنزین سوپر هستند و در خلأ اطلاع‌رسانی شفاف از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در خصوص زمان و مکان عرضه بنزین سوپر، گروه‌های مردمی در فضای مجازی با محوریت یافتن بنزین سوپر از سال گذشته تشکیل شده است و مردم در حرکتی خودجوش، دیگران را از مکان سوخت‌گیری خود که موفق به تأمین بنزین سوپر شده‌اند، آگاه می‌کنند، این روال در تهران بیش از سایر کلان‌شهرها در جریان است.

در شهر تهران که از ابتدای مهرماه شاهد عرضه دوباره بنزین سوپر بعد از مدتی توقف عرضه بوده‌ایم، حواشی قابل‌تأملی از گزارش‌های مردمی در خصوص عرضه بنزین سوپر به گوش می‌رسد.

گویا در برخی جایگاه‌های عرضه سوخت تهران، کارکنان جایگاه، با عرضه بنزین سوپر مشتری‌یابی می‌کنند و گاهی گزارش می‌شود که به مشتریان ثابت خود، فقط بنزین سوپر عرضه می‌کنند.

بر اساس گزارش‌های مردمی، کارکنان برخی جایگاه‌های شمالی پایتخت، با دریافت مبالغی از برخی متقاضیان، به‌صورت اختصاصی به آنها بنزین سوپر ارائه می‌کنند و به مردمی که در صف بنزین سوپر هستند، با اعلام تمام‌شدن عرضه، بنزینی ارائه نمی‌کنند.

گاهی برخی متقاضیان بنزین سوپر، بیش از یک‌ساعت در صف جایگاه برای دریافت این فرآورده نفتی معطل مانده‌اند و در نهایت مجبور به دریافت بنزین معمولی شده‌اند. به‌نظر می‌رسد در نبود نظارت کافی توسط شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، در عرضه بنزین سوپر شاهد تشکیل بازار سیاه هستیم و عملاً بنزین سوپر با ارقامی بسیار بیشتر از 3500 تومان مصوب در هر لیتر به دست متقاضیان می‌رسد. اگر حق‌الزحمه‌های دریافتی بابت عرضه بنزین سوپر به مشتریان برخی پمپ‌بنزین‌ها را با هزینه نهایی عرضه بنزین جمع بزنیم، گاهی این فرآورده نفتی با قیمتی حدود 10 هزار تومان در لیتر هم به دست متقاضیان می‌رسد.