به بهانه مذاکرات غیرمستقیم جاری بین دو کشور
دیدگاه سیدحسن نصرالله درباره مذاکرات ایران و آمریکا چه بود؟
شهید سید حسن نصرالله در مورد رابطه ایران و آمریکا و گفتگو‌های منتهی به برجام در دهه ۹۰ در مصاحبه با رسانه‌های مختلف قبل و پس از برجام دیدگاه‌هایی خویش در رابطه با چالش ایران و آمریکا و حل و فصل آن بیان داشته است.
شهید سیدحسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزب‌الله لبنان، از شخصیت‌های محبوب و مورد احترام در جهان اسلام و تشیع محسوب میشود. این شهید بزرگوار همواره تحلیل‌های دقیق و واقع‌بینانه‌ای به مسائل منطقه و جهان داشت و نظرات خود را صریح و روشن از طریق مصاحبه با رسانه‌های مختلف یا سخنرانی مستقیم با مردم در میان می‌گذاشت. ایشان در مورد رابطه ایران و آمریکا و گفت‌وگوهای منتهی به برجام در دهه ۹۰ در مصاحبه با رسانه‌های مختلف قبل و پس از برجام دیدگاه‌هایی خویش در رابطه با چالش ایران و آمریکا و حل و فصل آن بیان داشته است. برآورد کلی نظرات شهید نصرالله درباره رابطه ایران و آمریکا حتی پس از خروج دولت ترامپ از معاهده برجام و ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی این است که امکان مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم و عادی‌سازی روابط بین ایران و آمریکا وجود دارد، چراکه مسائل موجود در تیرگی روابط ایران و آمریکا با تخاصم موجود بین ایران و اسرائیل به‌کلی متفاوت است. ایالات متحده آمریکا کشوری به رسمیت شناخته شده در چارچوب سرزمینی مشخص وجود عینی دارد اما اسرائیل کشوری با هویت جعلی سرزمین فلسطینی‌ها را غصب کرده است. ایشان با تمجید از مقاومت مردم ایران در برابر تحریم‌های ظالمانه و غیرانسانی آمریکا، اعتقاد داشتند شخصی مثل ترامپ منافع ایالات متحده آمریکا را به خاطر هیچ‌کس حتی اسرائیل و نتانیاهو برای بروز درگیری و جنگ بر علیه ایران به خطر نخواهد انداخت. در ادامه مهم‌ترین محورها و دیدگاه‌های شهید سیدحسن نصرالله درباره رابطه ایران و آمریکا و مسائل و مشکلات سد راه این رابطه را که در یک دهه گذشته در مصاحبه با رسانه‌های تصویری مختلف صورت گرفته است، می‌خوانیم:
شهید سیدحسن نصرالله در پاسخ به سوال خبرنگار او.تی.وی لبنان درباره توافق ایران با غرب درباره پرونده هسته‌ای و انعکاس آن بر صحنه سیاسی لبنان در سال ۱۳۹۲ این توافق را دارای اثرات و پیامدهای بسیار بزرگ و پراهمیتی می‌داند که اولین برنده آن ملت‌های منطقه هستند؛ زیرا در درجه اول منطقه غرب آسیا از یک جنگ تمام‌عیار دور شده و یک فضای گفت‌وگو، تفاهم و سازش در پرونده‌ها و بحران‌های مختلف منطقه به وجود خواهد آمد: «در ابتدا دوست دارم بگویم اولین برنده ملت‌های منطقه هستند، همه ملت‌های منطقه‌مان... دلیل آن هم ساده است و آن این‌که در همه سال‌های گذشته برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به سوی گزینه جنگ با ایران می‌راندند. در حالی که گزینه جنگ با ایران یک گزینه سهل و ساده نیست؛ چون ایران یک کشور کوچک، ناتوان و ساده نیست. این گزینه، گزینه جنگ، ممکن بود پیامدهای بسیار خطرناکی برای تمام منطقه به همراه داشته باشد.» [۱]
در ادامه شهید سیدحسن نصرالله با اشاره به اثرات تحریم‌ها بر زندگی ایرانی‌ها، معتقد است ایستادگی مردم ایران باعث شد طرح آمریکایی‌ها برای سرنگونی رژیم سیاسی در ایران و تغییر چهره خاورمیانه با شکست مواجه شود: «بنده نمی‌گویم تحریم‌ها ایرانیان را آزار نداد. آن‌ها و اقتصادشان را آزار داد ولی یک ایستادگی، اراده ملی، بصیرت و وحدت ملی و باور مطلق به حقوق ملی وجود داشت که نتوانستند نظام ایران را سرنگون، منزوی و تضعیف کنند یا به زانو درآورند. این‌ها همه واقعیت است.»[۲]
ایشان در پاسخ به پرسشی در رابطه به این‌که مذاکرات منتهی به برجام ممکن است زمینه‌ساز عادی‌سازی روابط ایران با غرب بالأخص ایالات متحد آمریکا شود و تأثیرات این عادی‌سازی بر منطقه چیست؟ اظهار می‌دارد که بنا به شواهد و قرائن موجود مذاکرات منتهی به برجام (بین سال‌های ۹۴-۹۲) اولین مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم بین ایران و آمریکا نبوده و نیست. شهید نصرالله برای برای اثبات این گفته خود به مذاکره بین ایران و آمریکا در مورد مسائل افغانستان و عراق (دو همسایه شرقی و غربی ایران) پس از سقوط نظام‌های سیاسی این دو کشور در سال‌های ۸۰ و ۸۲ اشاره می‌کند. شهید سیدحسن نصرالله بر فرق گذاشتن و تفاوت قائل شدن میان نوع مسائل و مشکلات موجود بین ایران و آمریکا با ایران و اسرائیل تأکید، و اعتقاد داشت در صورت احترام متقابل آمریکا به ایران، مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم بین ایران و آمریکا و حل و فصل مسائل بین آن‌ها امکانپذیر است: «اگر به اصول برگردیم حتی در زمان امام خمینی(رض) و سپس حضرت امام خامنه‌ای (حفظه‌الله) ادبیات رهبران ایران همیشه گویای چه مطلبی بوده؟ این بوده که مشکل ما با آمریکا با مشکل ما با اسرائیل تفاوت دارد. مشکل اسرائیل این است که این رژیم، غاصب و نامشروع است و به فلسطین و ملت فلسطین تحمیل شده [است] به همین دلیل موضع ایران درباره اسرائیل قطعی است و از زمان تأسیس جمهوری اسلامی تا امروز حتی یک لحظه هم تغییر نکرده [است] اما درباره آمریکا، همیشه می‌گویند روزی که آمریکا به حقوق ما اذعان کند، یا ما با احترام رفتار کند، در جایگاه برابر با ما پای میز مذاکره بیاید و حاضر باشد، حق ملت‌های منطقه را بدهد و از سلطه، جنگ، استثمار و استکبار دست بکشد ما حاضریم با آمریکا به طور مستقیم و غیرمستقیم مذاکره کنیم.»[۳]
یک سال و یک ماه بعد و در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۹۳ سید حسن نصرالله در گفت‌وگو با «غسان بن جدو» مجری شبکه تلویزیونی المیادین، بر توانایی‌ها، مقاومت و ایستادگی بالای ایران در برابر فشارها و تحریم‌ها اشاره می‌کند و معتقد است این مقاومت نتیجه استقلال در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌های ایران است. پس بهتر است غربی‌ها و بالأخص آمریکا به جای فشار، تحریم و تهدید ایران، وارد گفت‌وگو و مذاکره سازنده با ایران شوند: «ایران چندین سال است که برای حفظ استقلال در تصمیم‌گیری و سیاست‌های خود مبارزه و در برابر تمام جهان ایستادگی کرده است. دیگران فروپاشیده‌اند اما اتفاقی برای ایران رخ نداده است. مطمئن باشید ایران فرونخواهد پاشید.»[۴]
شهید سیدحسن نصرالله در پاسخ به «رانیا ذنون» مجری شبکه خبری سوریه در رابطه با توافقنامه لوزان (۱۳ فروردین ۱۳۹۴) معتقد بود عصبانیت و خشم اسرائیل از نهایی شدن این توافق نشانه اهمیت بالای آن در دور کردن منطقه از جنگ و پی بردن جهانیان به این موضوع مهم است که در رابطه با ایران هیچ راه‌حلی به جز دیپلماسی وجود ندارد: «ما معیارها و نشانه‌های خود را داریم ولی همین بس که بنده بگویم ببینید موضع اسرائیل چیست... وقتی خشم علنی اسرائیل... را می‌بینیم به اهمیت این توافق پی می‌بریم... اگر انشالله این توافق حاصل شود سایه جنگ منطقه‌ای و جهانی را از سر منطقه ما برخواهد داشت. این از ساده‌ترین، شفاف‌ترین و مهم‌ترین دستاوردها تا این لحظه است... همه جهان به این نتیجه رسیدند که درباره ایران هیچ راه‌حلی جز دیپلماسی وجود ندارد... این توافق به ایران فشار نمی‌آورد که عقبگرد کند و دست از هم‌پیمانان و دوستانش بردارد.» [۵]
۱۷ بهمن ۱۳۹۷ پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از برجام، اعلام برنامه فشار حداکثری و تهدیدات مکرر ایران، شهید سیدحسن نصرالله در برنامه «لعبه الأمم» شبکه تلویزیونی المیادین حضور می‌یابد. ایشان با این پیش‌بینی که آمریکایی‌ها افغانستان را دودستی تقدیم طالبان خواهند کرد (پیش‌بینی که در تابستان ۱۴۰۰ و دولت بایدن محقق شد) در حالی که طالبان در لیست گروه‌های تروریستی این کشور قرار دارد؛ معتقد بود ایالات متحده آمریکا به دلایلی می‌خواهد از منطقه خارج شود و ترامپ منافع آمریکا را به خاطر منافع اشخاص یا کشور دیگری تحت هیچ شرایطی حتی جنگ به خطر نخواهد انداخت: «آمریکایی‌ها از منطقه خارج خواهند شد اما این سؤال وجود دارد که آیا جنگی را به راه خواهند انداخت؟ واقعیت آن است که ترامپ هیچ جنگی را به راه نخواهد انداخت. وی نه به خاطر محمد بن سلمان و نه به خاطر محمد بن زاید یا نتانیاهو وارد هیچ جنگی نخواهد شد.» [۶]
«عماد مرمل» مجری شبکه تلویزیونی المنار در تاریخ ۲۱ تیر ۱۳۹۸ از شهید سیدحسن نصرالله درباره تقابل و احتمال وقوع جنگ بین ایران و آمریکا می‌پرسد. ایشان با اشاره به این‌که در آمریکا زمینه درگیری نظامی این کشور با ایران وجود ندارد بر عدم تمایل دولتمردان وقت آمریکا برای درگیری با ایران اشاره می‌کند: «ترامپ تا این لحظه می‌گوید من جنگ نمی‌خواهم؛ به این صورت که ترامپ با دولتش جلسه بگذارد و با موافقت یا بدون موافقت کنگره علیه ایران اعلام جنگ کند. بسیاری از مسئولان آمریکا نیز می‌گویند ما جنگ نمی‌خواهیم. پنتاگون بیش از همه جنگ نمی‌خواهد. چون از پیامدهای این جنگ باخبر است... ترامپ نه برای محمد بن سلمان کار می‌کند، نه برای محمد بن زائد و نه برای چنین افرادی. بلکه ترامپ منافع ایالات متحده آمریکا را در نظر می‌گیرد... ایرانی‌ها همیشه آماده و پذیرای گفت‌وگو بوده و حتی به آن دعوت می‌کرده‌اند... با توجه به شناختی که از روش، مبانی و قواعدشان دارم می‌دانم امروز ایران پذیرای هر گفت‌وگویی است.» [۷]
شهید سیدحسن نصرالله در روزهای پایانی حضور ترامپ در کاخ سفید در دوره اول ریاست‌جمهوری و روی کار آمدن بایدن در سال ۹۹ و اوج بحران کرونا در مصاحبه‌ای با «غسان بن جدو» اظهار داشت که جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات خود با غربی‌ها تنها از طرف خود و منافع ملت ایران گفت‌وگو و رایزنی می‌کند؛ زیرا ایران نیروی نیابتی و دست‌نشانده‌ای در منطقه ندارد که بخواهد از طرف این گروه‌ها مذاکره کند. کشورها و جریان‌های مقاومت دست‌نشانده ایران نیستند، بلکه با استقلال کامل در راستای یک هدف واحد قرار دارند: «من به‌صراحت به شما می‌گویم که ایران در هیچ مرحله‌ای به نمایندگی از هیچ طرفی در منطقه وارد گفت‌وگو و مذاکره با طرف مقابل نشد. به عنوان مثال، اگر بخواهیم به پرونده یمن اشاره کنیم، اگر آمریکایی‌ها و تمام کشورهای جهان بیایند و به ایران پیشنهاد دهند که به نمایندگی از طرف یمنی با آن‌ها به مذاکره بپردازد، پاسخ ایران چه خواهد بود؟ ایران پاسخ خواهد داد: ما چیزی برای مذاکره در این زمینه نداریم، زیرا خود یمنی‌ها باید در خصوص پرونده یمن به مذاکره بپردازند. شما بروید و با خود یمنی‌ها گفت‌وگو و مذاکره کنید و به نتیجه برسید. ما نماینده یمنی‌ها نیستیم و نمی‌توانیم به نیابت از آن‌ها با کسی مذاکره کنیم.» [۸]
منابع:
۱- مصاحبه شهید سیدحسن نصرالله با شبکه او.تی.وی لبنان، ۱۲ آذر ۱۳۹۲
۲- همان
۳- همان
۴- مصاحبه شهید سیدحسن نصرالله با شبکه تلویزیونی المیادین، ۲۵ دی ۱۳۹۳
۵- مصاحبه شهید سیدحسن نصرالله با شبکه خبری سوریه، ۱۷ فروردین ۱۳۹۴
۶- مصاحبه شهید سیدحسن نصرالله با شبکه تلویزیونی المیادین، ۷ بهمن ۱۳۹۷
۷- مصاحبه شهید سیدحسن نصرالله با شبکه تلویزیونی المنار، ۲۱ تیر ۱۳۹۸
۸- مصاحبه شهید سیدحسن نصرالله با شبکه تلویزیونی المیادین، ۷ دی ۱۳۹۹
ارسال نظرات