نقش روحانیت در حمایت از جبهه مقاومت، تولید ملی و دیپلماسی دینی

حجت‌الاسلام محمد حسین محمودی نماینده طلاب و فضلای بیرجند و نهبندان در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، به تبیین و تشریح نقش روحانیت در حمایت از جبهه مقاومت، تولید ملی و دیپلماسی دینی پرداخت.

رسا ـ آیا روحانیت می‌تواند مانند دوران دفاع مقدس، با حضور در جبهه‌های فرهنگی و حتی نظامی، به تقویت روحیه رزمندگان و مردم کمک کند؟

بی‌تردید. یکی از برگ‌های درخشان کارنامه روحانیت شیعه، حضور میدانی در صحنه‌های خطر و دفاع از آرمان‌هاست. از مشروطه تا دفاع مقدس، روحانیت در صف اول بوده و این هویت تاریخی امروز نیز قابل احیاست. البته امروز «جبهه جنگ» صرفاً خاکریز فیزیکی نیست؛ میدان‌های جنگ شناختی، عملیات روانی، جهاد تبیین، و روایت‌سازی جای همان سنگرها را گرفته‌اند. اما اگر شرایط اقتضا کند—همان‌گونه که امروز در غزه می‌بینیم—حضور روحانیت در جبهه‌های واقعی و سخت نظامی نیز معنای تازه‌ای می‌یابد.

روحانی‌ای که در میدان عمل باشد، می‌تواند روحیه ببخشد، حق را تبیین کند و جهاد را معنا کند. امروز ما  علاوه بر خطابه‌خوانبه «روحانیت میدان‌دار» نیاز داریم.

رسا ـ چگونه می‌توان از نهادهای دینی بین‌المللی برای فشار بر رژیم صهیونیستی استفاده کرد؟

نکته دقیقی است. متأسفانه بسیاری از نهادهای به ظاهر اسلامی در جهان، زیر نفوذ جریان‌های وابسته‌اند و از نقش‌آفرینی مستقل عاجز. اما ما باید از همین ظرفیت نیمه‌فعال، کارآمدی بسازیم.

سه اقدام پیشنهادی:

1.شبکه‌سازی میان علمای مستقل شیعه و سنی؛ راه‌اندازی بیانیه‌های مشترک، فتاوای واحد و مطالبه‌گری از دولت‌های اسلامی.

2. افشاگری رسانه‌ای نسبت به سکوت مجامع بین‌المللی اسلامی. این روش فشار افکار عمومی جهانی را به همراه دارد.

3.فعال‌سازی دیپلماسی عمومی حوزه‌های علمیه: اعزام مبلغ، برگزاری نشست‌های مجازی و ترویج گفتمان حمایت از مظلوم در کشورهای غیرفارسی‌زبان.

در یک کلام: روحانیت باید «صدای ملت مظلوم فلسطین» را به زبان‌های مختلف و از بستر نهادهای دینی بازتاب دهد.

رسا ـ آیا روحانیت می‌تواند با تشویق مردم به مصرف کالای داخلی و حمایت از تولید ملی، به کاهش وابستگی‌های اقتصادی و افزایش اقتدار ایران کمک کند؟

دقیقاً اینجاست که اقتصاد و دیانت به هم می‌رسند. حمایت از تولید ملی یک وظیفه شرعی و انقلابی است. وقتی رهبر انقلاب فرمودند: «تولید، جهاد است»، یعنی تحریم اقتصادی با جهاد اقتصادی باید پاسخ داده شود.

رسا ـ نقش روحانیت چیست؟

اول: تبلیغ سبک زندگی مقاوم؛ یعنی پرهیز از اسراف، تجمل و چشم‌داشت به برند خارجی.

دوم: فرهنگ‌سازی برای افتخار به کالای ایرانی. امروز بسیاری از تولیدکنندگان داخلی، محصولات باکیفیتی عرضه کرده‌اند، ولی ذهن مصرف‌کننده همچنان استعمارزده است. خطیب مسجد باید این ذهن را آزاد کند.

سوم: پیشتازی در عمل. روحانیت اگر خودش از محصولات ایرانی استفاده کند، مردم تبعیت خواهند کرد. حتی نوع پوشش، غذای سفره یا خودرو، می‌تواند تبلیغ عملی باشد.

ما اگر می‌خواهیم استقلال واقعی داشته باشیم، باید اقتصادمان را از وابستگی نجات دهیم و این، بدون حضور میدانی علما ممکن نیست.

رسا ـ برخی از مراجع در گذشته با اعلام جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای مناطق بحران‌زده اقدام می‌کردند. 

بله. این نه تنها قابل اجراست، بلکه یک واجب اجتماعی و دینی در تراز نهضت اسلامی ما محسوب می‌شود. ما در مکتب اهل‌بیت(ع) آموخته‌ایم که "من أصبح و لم یهتمّ بأمور المسلمین فلیس بمسلم". اگر امروز مردم مظلوم غزه، لبنان، یمن یا حتی برخی از هموطنان‌مان در معرض آسیب دشمن یا بحران‌های طبیعی هستند، حوزه علمیه و مراجع باید پرچم‌دار مواسات و حمایت مردمی باشند.

در گذشته، شخصیت‌هایی چون امام خمینی(ره) و آیت‌الله العظمی گلپایگانی و دیگر آیات عظام رضوان الله علیهم در بسیاری از بحران‌ها پیشگام در حمایت مالی و معنوی بودند. امروز نیز با وجود بسترهای متنوع رسانه‌ای، ظرفیت خیرین و اعتماد عمومی به نهاد روحانیت، این کار هم شدنی است و هم اثرگذارتر از همیشه.

اما چند نکته مهم وجود دارد:

۱. شفافیت در فراخوان و مصرف کمک‌ها برای جلب اعتماد بیشتر مردم.

۲. اتصال این کمک‌ها به جریان تبیین و روایت‌گری رسانه‌ای. یعنی حمایت مالی به تنهایی کافی نیست؛ باید با آن پیام و هویت هم منتقل شود.

۳. هم‌افزایی با نهادهای جهادی، بسیج، هلال‌احمر و نهادهای انقلابی برای رساندن کمک‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن.

در واقع، امروز اگر روحانیت در میدان "جهاد مالی و رسانه‌ای" وارد شود، هم التیام‌بخش درد مظلومین خواهد بود، و هم به دشمن نشان خواهد داد که مردم ایران، پشت‌به‌پشت جبهه مقاومت ایستاده‌اند. این همان "قدرت نرم" نظام اسلامی است که باید آن را احیا و تقویت کرد.

رسا ـ چگونه حوزه‌های علمیه می‌توانند با آموزش‌های دینی و سیاسی، نسل جوان را برای مقابله با توطئه‌های دشمن آماده کنند؟

مهم‌ترین رسالت حوزه‌های علمیه در عصر حاضر، تربیت مجاهدان فکری و فرهنگی برای مقابله با جنگ ترکیبی دشمن است. دشمن امروز با ابزارهای رسانه‌ای، فضای مجازی، ترویج بی‌هویتی، سکولاریسم و شیطنت‌های روانی در پی تسخیر ذهن و قلب نسل جوان ماست.

حوزه‌های علمیه اگر بخواهند نقش تمدنی خود را ایفا کنند، باید در سه محور گام بردارند:

1.ارتقاء سواد سیاسی-رسانه‌ای طلاب: طلاب ما باید جریان‌شناس، دشمن‌شناس و بصیر باشند. یعنی بتوانند طراحی دشمن را در قالب‌های نو مثل روایت‌سازی، مهندسی افکار عمومی، شبکه‌های اجتماعی و محتوای سرگرمی تشخیص دهند و پاسخگو باشند.

2.آموزش تبلیغ مؤثر به زبان نسل جوان: اگر آموزش‌های دینی ما همچنان در قالب‌های سنتی و بدون پیوند با واقعیت‌های روز باشد، اثرگذاری‌اش کاهش می‌یابد. ما باید طلابی تربیت کنیم که با زبان رسانه، هنر، ادبیات مقاومت و روایت شهیدان، اسلام را بازگو کنند.

3. پیوند حوزه با دانشگاه و میدان‌های واقعی: حوزه نباید در خود بماند. باید در کنار نهادهای انقلابی، مراکز فرهنگی، هیئات و حتی میدان جنگ نرم قرار بگیرد تا اثرگذار شود.

امروز حوزه اگر بخواهد نسل جوان را در برابر توطئه دشمن حفظ کند، باید مرجع تبیین حقیقت، تولید گفتمان مقاومت و روایت‌گر واقعیت‌های میدان باشد.

رسا ـ تشکل‌های مذهبی دانشجویی و حوزوی چگونه می‌توانند به کادرسازی برای پدافند فرهنگی و رسانه‌ای در برابر صهیونیسم بین‌الملل کمک کنند؟

ما با یک هیولای رسانه‌ای به‌نام صهیونیسم بین‌الملل مواجهیم که نه‌تنها بر خبرگزاری‌های بزرگ جهان مسلط است، بلکه روایت‌های دروغین را با جذابیت، سرعت و هیجان به خورد ملت‌ها می‌دهد. تشکل‌های مذهبی دانشجویی و حوزوی می‌توانند این ماشین رسانه‌ای را به چالش بکشند، اگر:

1.تربیت نیروی تخصصی در جبهه رسانه مقاومت را در دستور کار قرار دهند؛ یعنی جوانانی که هم دغدغه‌مند، هم حرفه‌ای و هم مسلط به مبانی اعتقادی و تحلیل سیاسی باشند.

2.از ظرفیت تشکل‌های مردمی برای تولید محتوا بهره بگیرند؛ محتواهایی متنوع از ویدیوهای کوتاه، پادکست، کلیپ، موشن‌گرافی، مقاله و روایت شهدا و رزمندگان جبهه مقاومت.

3.شبکه‌سازی و هم‌افزایی منطقه‌ای را فراموش نکنند. امروز بچه‌های انقلابی ایران باید با فعالان فرهنگی در عراق، لبنان، یمن، سوریه و حتی اروپا پیوند بخورند.

4.دشمن را از قلعه افکار عمومی بیرون برانند. یعنی هرجا صهیونیسم دروغ گفت، یک نیروی فرهنگی جوان با روایت درست، مستند و هنرمندانه ایستادگی کند. اگر بسیج رسانه‌ای مردمی با روحیه جهادی و عقلانیت انقلابی شکل بگیرد، جبهه فرهنگی ما می‌تواند کاری بکند که تانک نتوانست!

رسا ـ ایام ماه محرم و ایام تبلیغی امسال چگونه می‌تواند به بلاغ مبین علیه رژیم صهیونیستی کمک کند؟

محرم فقط یک مراسم آیینی نیست؛ محرم، میدان جهاد تبیین است، و منبر، رسانه جهادگران این میدان. اگر محرم درست مدیریت شود، می‌تواند یک "کنگره جهانی حق‌طلبی علیه باطل زمانه" باشد. امسال، هر منبر، هر روضه، هر هیئت، باید به یک سنگر برای افشای چهره باطل صهیونیسم تبدیل شود. چرا؟

1.چون کربلا هنوز ادامه دارد؛ امروز فرعونِ زمان، رژیم صهیونیستی است که کودکان را زنده‌زنده خاک می‌کند. مگر امام حسین(ع) برای مقابله با همین ظلم‌ها قیام نکرد؟

2.باید پیوند معرفتی میان عاشورا و فلسطین برقرار شود. وقتی جوان ایرانی بفهمد که «حسین زمان کیست» و «یزید زمان کجاست»، انتخابش ساده می‌شود.

3.هیئت‌ها باید روایت‌گر جنایات صهیونیست‌ها و قهرمانی‌های جبهه مقاومت باشند. ما می‌توانیم در کنار مرثیه، مستند، کلیپ و تحلیل پخش کنیم. با یک منبر خوب، دل یک جوان را حسینی و انقلابی کنیم.

محرم امسال باید نه‌تنها محرمِ اشک، بلکه محرمِ بصیرت و بیداری اسلامی باشد. هر منبر، یک جبهه؛ هر روضه، یک سنگر؛ و هر مداحی، یک رسانه.