قانون دورکاری| شرایط، مزایا، حقوق و مقررات کامل دورکاری کارمندان و کارگران
دورکاری، یکی از مهمترین دستاوردهای تحولات دیجیتال و فناوری اطلاعات است که در سالهای اخیر در ادارات دولتی و بخش خصوصی رواج یافته است. این شیوه کار علاوهبر کاهش هزینهها و رفتوآمد، موجب افزایش بهرهوری و بهبود تعادل کار و زندگی میشود. با توجه به اینکه قانون دورکاری دارای قواعد مشخصی درباره حقوق، مزایا و اولویتهای افراد واجد شرایط است، آگاهی از این مقررات برای کارمندان، کارگران و واحدهای منابع انسانی ضروری است.
دورکاری چیست و چه مزایایی دارد؟
دورکاری به معنای انجام وظایف شغلی از خارج محیط سازمان و بدون حضور فیزیکی در محل کار است. کارکنان با استفاده از اینترنت، سامانههای سازمانی و ابزارهای ارتباطی، وظایف خود را از راه دور انجام میدهند.
مزایای مهم دورکاری برای کارکنان و سازمانها
- کاهش هزینهها و زمان رفتوآمد
- افزایش رضایت شغلی و تعادل کار و زندگی
- انعطافپذیری بیشتر در ساعات کاری
- کاهش ترافیک و آلودگی هوا
- افزایش بهرهوری در مشاغل فاقد نیاز به حضور حضوری
انواع دورکاری در ادارات
بر اساس آییننامه، سه مدل اصلی برای اجرای دورکاری وجود دارد:
۱. دورکاری کامل
کارمند تمام وظایف شغلی را بهصورت کامل از راه دور انجام میدهد. مناسب مشاغلی که نیاز به حضور ندارند.
۲. دورکاری جزئی
بخشی از هفته حضوری و بخشی دورکاری.
این مدل برای سازمانهایی مناسب است که نیاز به نظارت دورهای دارند.
۳. دورکاری موقت
در شرایط خاص مانند:
- بارداری
- بیماری
- وقوع بحران و همهگیری
- آلودگی هوا
قانون دورکاری در ایران؛ از تصویب تا اجرای ۱۴۰۴
قانون دورکاری برای نخستینبار در ۳۰ خرداد ۱۳۸۹ تصویب شد.
اهداف این قانون عبارتاند از:
- افزایش بهرهوری
- کاهش هزینههای سازمانی
- کاهش تردد غیرضروری
- ایجاد انعطاف در محیط کار
طبق این قانون، پستهای فاقد نیاز به تعامل حضوری میتوانند دورکار شوند و کارفرما موظف است امکانات لازم را فراهم کند.
شرایط و ضوابط اصلی مطابق آییننامه دورکاری
مهمترین موارد تعیینشده در قانون، عبارتاند از:
- انجام وظایف مطابق ضوابط سازمان
کارمند دورکار موظف است خروجیها را مطابق دستورالعمل ارائه دهد.
- اولویت با گروههای خاص
- بانوان باردار
- مادران دارای فرزند زیر ۶ سال
- بیماران خاص
- افراد دارای معلولیت
- تأمین تجهیزات دورکاری
کارفرما باید امکانات لازم را مطابق قانون فراهم کند.
- پرداخت حقوق و مزایا بدون تبعیض
حقوق دورکاری باید مطابق قانون کار و قرارداد باشد و نباید کمتر از کارکنان حضوری باشد.
قانون دورکاری بانوان شاغل
این قانون برای حمایت از زنان شاغل و ایجاد تعادل بین کار و زندگی تصویب شده است.
کارفرمایان موظفاند در صورت امکان، تجهیزات لازم را برای دورکاری بانوان فراهم کنند.
حقوق بانوان دورکار چگونه محاسبه میشود؟
- مشابه حقوق کارکنان حضوری
- بدون هرگونه تبعیض
- با حفظ مزایای بیمهای و مرخصیها
قانون دورکاری بانوان باردار
بانوان باردار در صورت تمایل و تأیید پزشک معتمد میتوانند دورکاری کنند.
در این دوره:
- وظایف سبکتر و متناسب تعیین میشود
- مزایای کامل شغلی و بیمه حفظ میشود
- هدف اصلی حفظ سلامت مادر و جنین است
قانون دورکاری بیماران خاص
افراد مبتلا به بیماریهای خاص میتوانند با ارائه مدارک پزشکی معتبر، درخواست دورکاری دهند.
کارفرما موظف به تأمین شرایط لازم است و حقوق این افراد نباید کمتر از سایر کارکنان باشد.
قانون دورکاری مادران دارای فرزند زیر ۶ سال
مادران دارای فرزند خردسال میتوانند با موافقت سازمان، دورکاری کامل یا ترکیبی داشته باشند.
این قانون برای حمایت از خانواده، کاهش فشارهای روانی و حفظ بهرهوری تصویب شده است.
نحوه محاسبه حقوق دورکاری ۱۴۰۴
طبق قوانین موجود:
حقوق کارکنان دورکار نباید کمتر از حداقل حقوق مصوب ۱۴۰۴ باشد.
ملاک محاسبه حقوق شامل موارد زیر است:
- میزان کارکرد واقعی
- ساعات کاری ثبتشده
- خروجی و بهرهوری
- نوع وظایف و سطح تخصص
در دورکاری تماموقت - حقوق باید مشابه کار حضوری باشد.
در دورکاری پارهوقت - محاسبه بر اساس ساعات کاری یا پروژهای انجام میشود.