علامه مصباح یزدی در پرتو قرآن بصیرت یافت

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت‌الله غلامرضا فیاضی، عضو هیئت امنای مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در نخستین پیش‌همایش «همایش بین‌المللی علوم انسانی اسلامی» با موضوع تبیین ضرورت دروس معارف قرآن که عصر امروز در این مؤسسه برگزار شد، اظهار داشت: یکی از موهبت‌های الهی برای من، بهره‌مندی از محضر علامه مصباح یزدی بود. چند سال پس از آغاز طلبگی من، مدرسه حقانی تأسیس شد اما به همین دلیل که طلبه جدیدالورود نبودم مرا نپذیرفت.

وی با اشاره به نقش برجسته علامه طباطبایی و شهید بهشتی در ایجاد مدرسه حقانی تصریح کرد: بزرگانی چون شهید بهشتی، شهید قدوسی و آیت‌الله مصباح یزدی دریافتند که دروس حوزه نیازمند مکمل‌هایی است و این اندیشه را از استاد خود، علامه طباطبایی الهام گرفتند. علامه طباطبایی با ورود به قم، خلأ فلسفه، تفسیر و حدیث را در حوزه احساس کرد و درس اسفار و تفسیر را آغاز نمود. با توجه به اختلافاتی که پیش آمد ایشان بعدها درس شفا را جایگزین اسفار کرد. علامه مصباح نیز همواره بر این باور بود که باید مهم‌ترین و «اوجب»ترین کار را تشخیص داد؛ بر همین مبنا، اندیشه تأسیس مدرسه حقانی شکل گرفت.

آیت‌الله فیاضی با اشاره به دوران حضور خود در مؤسسه «در راه حق» گفت: در آن زمان کتبی را می‌خواندیم که گمان می‌کردیم با راه امام خمینی(ره) هماهنگ است، اما بعدها دریافتم که اشتباه می‌کردیم و آن آثار را در کنار کتب ضلال قرار دادم. آیت‌الله مصباح مجتهدی مسلم و مأنوس با قرآن و روایات بود. من پس از حضور در آن مؤسسه فهمیدم که برخی از مطالعات گذشته‌ام خطا بوده است.

وی تأکید کرد: هرکس بدون درک اجتهادی از معارف دین اظهار نظر کند، مورد لعن ملائکه است. فلسفه می‌خوانیم تا دین را بهتر بفهمیم، نه اینکه عقل را جایگزین وحی کنیم. عقل ابزار فهم دین است، اما کافی نیست. همان‌گونه که ابن‌سینا با عقل خود به وجود خدا پی برد، در عین حال دریافت که بسیاری از امور را نمی‌توان با عقل فهمید از این رو باید پیامبری از سوی خدا مبعوث شود. به همین دلیل، همه فیلسوفان بزرگ تفسیر نوشته‌اند، زیرا عقل به‌تنهایی محدود است.

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه قرآن بیانگر همه چیز است، افزود: فهم همه‌جانبه قرآن مخصوص کسانی است که از مقام بالای علمی و معنوی برخوردارند، مانند پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع). قرآن دارای ظاهری آشکار و باطنی عمیق و بی‌نهایت است؛ کسانی که اهل تزکیه، تفکر و تعقل باشند، به لایه‌هایی از باطن قرآن دست می‌یابند و در دریایی از نور و معرفت سیر می‌کنند.

آیت‌الله فیاضی خاطرنشان کرد: استاد مصباح به پیروی از علامه طباطبایی، تفسیری اجتهادی و دقیق را پایه‌گذاری کردند که برای من پربرکت‌ترین درس بود. ایشان اسلام‌شناسی را در وسعتی جامع مطرح کردند و با ایجاد رشته‌های تخصصی در حوزه، تلاش نمودند طلاب با روش اجتهادی و اتکا به عقل، کتاب و سنت، به اثبات مسائل اسلامی بپردازند. انس با قرآن و روایات از ضروریات فعالیت حوزوی است. تفسیر و معارف قرآنی علامه مصباح از قوی‌ترین و فنی‌ترین آثار در این زمینه است و نباید نسبت به آن بی‌اعتنا بود.

وی افزود: علامه مصباح در پرتو نور قرآن به بصیرتی عمیق دست یافت و همواره مورد توجه ویژه امام خمینی(ره) بود. زمانی که آن مرحوم خدمت امام رسید، امام هزینه مؤسسه «در راه حق» را دو برابر همیشه تقبل کرد تا فعالیت‌های آن توسعه یابد. دشمنان برای تضعیف حرکت نوپدید انقلابی برنامه‌ریزی کرده بودند و به همین دلیل این پشتیبانی‌ها ضروری بود.