مؤلفه‌های توسعه فرهنگی در اسلام بررسی شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمدصادق مهدوی از دانش‌آموختگان جامعةالمصطفی، امروز در نشست علمی مؤلفه‌های فرهنگی اجتماعی پشرفت اسلامی به ارائه مقاله خود با عنوان «مؤلفه‌های توسعه فرهنگی در اسلام» پرداخت.
این دانش‌آموخته جامعةالمصطفی با بیان این‌که یکی از وجوه ممیزه انسان با سایر موجودات خصیصه فرهنگی است، فرهنگ را معرف هویت یک فرد و ملت دانست و افزود: فرهنگ یکی از عناصر حیات اجتماعی است که در ابعاد گوناگون زندگی انسان شکل می‌گیرد.
وی، انبیای الهی، حکما، نوابغ انسان‌شناس، اخلاقیون و نخبگان جامعه را از فرهنگ‌سازان نام برد و گفت: از تجربه زیستی، آرمان‌های مطلق و نسبی و جهان‌بینی و نظام معرفتی فرهنگ به وجود می‌آید و دستاورد آن تمدن و فرهنگ به عنوان دستاورد بشر است.
مهدوی با بیان این‌که توسعه اسلامی توسعه در همه ابعاد است، خاطرنشان کرد: پیدایی توسعه فرهنگی مفهوم جدید و جوان در ادبیات توسعه است که نخستین‌بار در دهه هفتاد قرن بیستم از سوی یونسکو به وجود آمد و از آن به بعد به شدت در محافل علمی، سیاسی و اجتماعی گسترش یافت.
وی در ادامه به مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری و اهمیت توسعه فرهنگی اشاره کرد و آشکار شدن ابعاد منفی و مخرب توسعه اقتصادی، شکست و ناکامی تلاش‌های نوگرایانه کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه با الگوی توسعه غربی و بدون توجه به فرهنگ خود را از جمله این دلایل نام برد.
این دانش‌آموخته جامعةالمصطفی گفت: از نخستین مباحث مطرح درباره فرهنگ آن است که فرهنگ با کدام شرایط توسعه می‌یابد که بدون تردید بسته به جوامع مختلف عوامل زیاد و متننوع با درجات متفاوت از میزان تأثیرگذاری را می‌توان در این مورد شناسایی و دسته‌بندی کرد.
وی همچنین با اشاره به ماهیت ارزش‌های فرهنگی در یک جامعه دینی و اسلامی، اهداف توسعه فرهنگی توجه به ابعاد نیازهای فرهنگی توسعه، همگانی کردن فرهنگ و ضرورت سیاست‌گذاری فرهنگی در چارچوب آموزه‌های دینی و در جهت کسب کمال انسانی را از جمله این ماهیت‌ها برشمرد.
مهدوی با بیان این‌که عقل نه تنها در اسلام تحقیر نشده، بلکه به طرق مختلف مورد ستایش قرار گرفته است، اضافه کرد: قرآن کریم و تعالیم پیشوایان دینی عقل را هم افق با ایمان دانسته و تفکر را برترین عبادت‌ها خوانده‌اند.
این دانش‌آموخته جامعةالمصطفی تأکید بر علم اندوزی را یکی از مؤلفه‌های توسعه فرهنگی دانست و گفت: از نظر اسلام هیچ‌چیز نمی‌تواند مانع کسب علم و دانش شود.
وی با بیان این‌که در آموزه‌های قرآنی مسأله امنیت شخصی و اجتماعی به عنوان مهم‌ترین وظیفه دولتی بیان شده است، امنیت شغلی، امنیت سیاسی، امنیت اقتصادی و امنیت فرهنگی را از انواع امنیت برشمرد.
مهدوی از قانون به عنوان یکی دیگر از مؤلفه‌های توسعه فرهنگی در اسلام نام برد و با بیان این‌که قانون و تشریخ ساخته دست بشر، قانون و تشریع الهی و قوانین تکوینی از انواع قانون است، گفت: قانون تعیین مرزهای مجاز هرکس به وسیله داوری کسانی که آن را رعایت می‌کنند.
وی از مشارکت سیاسی و آزادی بیان به عنوان دیگر مؤلفه‌های توسعه فرهنگی در اسلام یاد کرد و گفت: عدم مخالفت با حکم خدا و پیامبر، نیامیختن حق و باطل، عدم بدعت‌گذاری در دین و اظهارنظرهای خلاف واقع، پرهیز از تمسخر و عیب‌جویی، پرهیز از گفتار مبتنی بر گمان و سوءظن به دیگران در آزادی لحاظ شده است. /920/پ202/ص