مبانی تقلید از منظر قرآن بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا،  حجت الاسلام و المسلمین محمد صادق یوسفی مقدم، رییس مرکز فرهنگ و معارف قرآن در نشست قرآن پژوهی با موضوع بررسی مبانی تقلید از منظر قرآن با اشاره به این که تقلید در لغت به معنای گردنبندی است که زنان به گردن می اندازند، ابراز داشت: در اصطلاح به سه معنای پیروی نسل های آینده از آداب و رسوم گذشتگان، قرار دادن علامت بر قربانی که برای نحر کردن و رجوع به متخصص است که معنای سوم مورد یحث و در قرآن هم آمده است.

وی به آیه نفر اشاره کرد و گفت: این معنای سوم در زمان خود رسول اکرم (ص) مطرح بوده است. مردم طبق این آیه به حکم و قول مبلغان متخصص عمل می‌کردند.

نویسنده کتاب مبانی و فلسفه تقلید از منظر قرآن در بیان جواز تقلید در اصول عقاید گفت: عده ای قائل هستند که چون عقاید فطری است امکان تقلید در آن راه ندارد در حالی که قول صحیح آن است که تقلید در اصول عقاید امکان دارد هر چند تقلید در عقاید جایز نیست و معنای فطری بودن این است که ذات انسان طوری است که اگر در معرض تعلیم قرار بگیرد قابلیت فراگیری را دارد.

وی در ادامه افزود: هر انسانی باید تلاش کند تا با معرفت، احکام عملی اسلام را اجرا کند بر این اساس، اصل اولیٰ عدم جواز تقلید در احکام عملی است.

نویسنده کتاب درآمدی بر اجتهاد از منظر قرآن در بیان فلسفه تقلید در احکام اظهار داشت: در جامعه مدنی همه کارهای مورد نیاز در آن بر اساس تخصص‌ها تقسیم شده است، از اینرو اگر همه افراد به سراغ اجتهاد بروند بسیاری از امور جامعه تعطیل خواهد گشت و از سوی دیگر احتیاط نیز مستلزم آگاهی از نظریات گوناگون است که این امر برای همگان امکان ندارد بنابراین اکثریت مردم به سراغ تقلید می روند.

وی با اشاره به ادله نقلی تقلید گفت: ادله نقلی مؤید ادله عقلی تقلید است و با تأمل در مفهوم تقلید آشکار می‌شود که تقلید، روشی عقلی و منطقی و متوقف بر احراز صلاحیت های علمی و اخلاقی است.

حجت الاسلام و المسلمین یوسفی مقدم با بیان این که تقلید ناآگاهانه در قرآن مورد ذم قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: عده ای با خلط موضوع تقلید در اصول عقاید، تقلید در احکام عملی را هم مذموم می شمارند حال آنکه تقلید مذموم در قرآن، تقلید جاهل از جاهل یا تقلید از گمراه یا تقلید از غیرخردمند است و تقلید اصطلاحی در فقه، رجوع غیر متخصص به متخصص است که موجب اعتبار دانش و متخصص در جامعه می شود.

وی با اشاره به این که بسیاری از جزئیات در قرآن نیامده است، بیان داشت: به بهانه رجوع به قرآن نمی توان از رجوع به آگاهان نسبت به جزئیات سر باز زد.

گفتنی است؛ نشست قرآن پژوهی بررسی مبانی تقلید از منظر قرآن با همکاری بخش حوزوی و بخش پژوهش نوزدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم برگزار شد./921/پ202/ع