اگر بصیرت نبود من کجا و جنگ مسلحانه کجا/ استمرار انقلاب نیازمند از جان‌گذشتگی مدیران نظام
وقتی به شخصیت یکِ مبارزات انقلابی در آذربایجان غربی و همچنین به فعالیت انقلابیون این منطقه علیه استبداد و زور نگاه می کنیم خواسته یا ناخواسته نام روحانی پرتکاپو و نترس به ذهن می‌رسد کسی که به عشق امام، اسلحه را بر زمین نگذاشت و ادبیات مبارزاتش از جنس دفاع و مقابله همه جانبه است.
با هماهنگی قبلی، راهی منزلش شدم گفت‌وگوهای مان را ابتدا رسمی و روبه‌روی هم شروع کردیم با وجود کسالت به همه سؤالاتم پاسخ گفت. ساده، بی‌تکلف و آرام و آرام از انتظار پیرانه خودش برای دیدار مهدی موعود، از بیداری اسلامی و جریان های ضد استکباری امیدوارانه سخن به میان می آورد. گفت‌وگویمان تمام شد به طرف ایشان رفتم تا وسائل صوتی را جمع کنم که فضای صمیمی این دیدار، سؤال دیگری را در ذهنم جاری کرد. برای سؤال اجازه خواستم، گفتند همین جا بنشین. روی تخت بیماری‌اش نشسته بود و من این بار در کنارش نشستم و جنس سؤال هایم خودمانی تر شده بود.
حجت الاسلام والمسلمین حسنی از خاطرات انقلابی اش و از این که چرا به سلاح فکر می‌کند تا کنون گفته است. این‌بار درباره حوزه علمیه، بسیج، دانشگاه و بیداری اسلامی از ایشان سؤال کردم. برایم مهم بود اگر امام را ببیند چگونه سخن می گوید و چه می گوید، برایم مهم بود قضاوت یک روحانی همیشه مسلح از استادش علامه طباطبایی چیست.
نوشتار ذیل حاصل گفت‌وگوی طلبگی خبرنگار رسا با امام جمعه ارومیه است.
رسا ـ در لابه لای مبارزات با کتاب و درس هم مأنوس بودید؟
بله. به کتاب‌ها هم می رسیدم. البته مسلح هم بودم.
رسا ـ حرف ناگفته شما درباره فعالیت حوزه‌های علمیه چیست؟
باید یک آمپول دیگر به حوزه‌های علمیه زد. آمپول آینده نگری، آمپول پنجاه سال دیگر. حوزه‌های علمیه بیدارند؛ اما باید بیدارتر شوند. جامعه را آنها تنظیم می‌کنند و علامه طباطبایی بود که زمینه را برای حضرت امام خمینی(ره) فراهم کرد. من از شاگردان تفسیر علامه بودم و یکی از اشکال‌کنندگان درس، بنده بودم. بعضی‌ها درباره من می‌گفتند «صریح الهجه است»؛ اما علامه خوششان می‌آمد.
این مرد متفکر جهان تشیع شاگردانش هم شاگردان ممتازی بودند. می توانم بگویم تنبل‌ها و کم سوادهایش من بودم. مطالب به جاهایی می‌رسید و ما هم حرف‌هایی داشتیم و برای امروز می‌زدیم. حتی به علامه می‌گفتم: اگر یک روزی(خدا کند) حکومت اسلامی تشکیل شود، شما چه کار می‌توانید. یادم هست یک دفعه فرمود حسنی چرا جلوتر از زمان خود را نگاه می کنید. گفتم: یا باید زمان جلو بیاید یا باید ما طرف زمان برویم.
رسا ـ درباره علامه طباطبایی چند جمله ای بفرمایید؟
من شاگرد تفسیر ایشان بودم. تفسیری می فرمودند از اساتید تفسیر قرآن من آن بزرگوار است، چند سال هم خدمت ایشان بودم تفسیر قرآن را و فلسفه‌اش هم می رفتم. الآن با این‌که بنده از شاگردان ایشان هستم و از نقطه نظر قرآن و آیات قرآن مذاقم مذاق ایشان است؛ اما این مذاق را قدرت اگر داشتم بال و پر می دادم و جلو می‌بردم.
حتی آثار امروز باید حکومت امام زمان را واقعا تشریح کند. کتابی مثل بحارالانوار واقعا بحار است و باید پرورش داد و به جایی رساند.
رسا ـ مقام معظم رهبری در دهه اخیر روی بعضی از موارد خیلی تأکید داشتند و بیشتر در زمینه‌های بصیرت، علوم انسانی در دانشگاه‌ها و اسلامی‌کردن علوم توصیه کرده‌اند، نظرتان در این باره چیست؟
بصیرت آن است که دانشگاه پنجاه سال دیگر را ببیند. بصیرت ذاتی داشته باشد و در حوزه‌ها هم همان واکسن بصیرت ضروری است. آینده‌نگری باید به اینها توجه خاصی داشت و برای آن روزگار کار انجام دهیم. چه کار کنیم، زمینه فراهم شود. هزار و چند سال است که منتظر امام زمان(عج) هستیم باید انتظار خود را بیشتر کنیم و زمینه را فراهم کنیم تا ایشان ظهور کند. ایشان از ما بصیرت می‌خواهد.
رهبر انقلاب بهترین توصیه ها را درباره بصیرت بخشی ارائه دادند. اگر من جنگ مسلحانه ای انجام دادم کمی از آن بصیرت به مشامم اصابت کرده است. اگر آن بصیرت نبود من کجا و جنگ مسلحانه کجا. اینها را خدا درست می‌کند و در دل انسان‌ها پرورش می‌دهد.
رسا ـ توصیه حضرت عالی به مدیرانی که لباس روحانیت بر تن دارند برای حفظ انقلاب چیست؟
اول از جان خود در راه اسلام و قرآن بگذرند. اگر این فکر به این آقایان بیاید کار خیلی جلو می رود و اگر نیاید نه. از خودگذشتگی در راه اسلام. اسلام چه راه‌هایی را انتخاب کرده است.
در صدر اسلام و زمان امام حسین(ع) باید از امام حسین(ع) الگو بگیریم. پدرش را دیده بود. در آغوش رسول اکرم(ص) بزرگ شده بود چرا آن طور انقلاب کرد و از همه چیز خود گذشت چرا ما از خودمان نمی گذریم.
آن روزها که مسلح بودیم این بچه ها بودند که برای من ماشین ضد گلوله خریدند و حالا داد می زنند اگر شما بمیرید و یا شهید شوید، ما کسی را نداریم. ما باید کسانی داشته باشیم. هزاران افراد داشته باشیم که حسنی به خاک پای آنها نمی رسد. پس باید الگوسازی کرد طبق آنچه اسلام می خواهد.
رسا ـ سؤالم این است که نهضت امام حسین(ع) و عاشورا چه تأثیرات ویژه ای در حرکت حضرت عالی و به طبع آن انقلاب داشت؟
همه اینها از جان گذشتگی می‌خواهد. امام حسین(ع) از جان‌گذشتگی را به نمایش گذاشت با همه یارانش، الآن ده ها قرن است که در دنیا حماسه اش می پیچد، مردم می آیند و اندیشه می کنند.
متأسفانه تدبیرمان درباره امام حسین(ع) در بعضی از احکام دین هم همین طور بسیار کم است. ولی الآن امام حسین(ع) است که جهان تشیع را زنده ساخته و آینده جهان فوق العاده از این خوب تر خواهد شد و آن هم سران ملت ها به از جان گذشتگی عادت کنند ولو به خودشان تحمیل کنند این از جان گذشتگی را، که اگر اینها دروغ نمی گویند و حق می گویند که ما وطن دوست هستیم و کشور دوست هستیم و ملت خواه، چرا قدم برنمی دارند و از خود و مقامشان و اندیشه شان دست بردار نیستند؛ بنابراین باید ملت ما امام حسین(ع) وار باشد تا به آن اندیشه‌های خیلی عالی و آمدن حضرت حجت بن الحسن(عج) برسد.
رسا ـ اسم بسیج را می شنوید به چه چیزی فکر می کنید؟
بسیج به آن معنای مصطلح امروز هنوز کتاب ابتدایی ما است که آن را می خوانیم اما بسیج غیر از این است. بسیج آن روز است که این ایران انقلاب علمی هم بکند و همه از جان گذشتگی کنند ولو نود درصد. این روز را داریم. باید همه روز 22 بهمن باشد و هست. بسیج اشاره ای است به آن حقیقت به آن 22 بهمن های آینده که بسازند جامعه را. البته هشت سال دفاع مقدس یک نوع بسیج بود. بسیج به تمام معنا نیست اما نوعی از بسیج است. حقیقت جنگ گوشه ای از بسیج است. الآن داریم ابتدایی ترین کلمات بسیج را یاد می گیریم و یاد می دهیم. اگر نود درصد جامعه از جان گذشته باشند دنیا در مقابل ما نمی تواند بایستد.
رسا ـ نگاهتان به بسیج علمی و فرهنگی که بیشتر است.
در همه جهات. اسلام بسیج در همه جهات می خواهد، بسیج گوشه ای و منزوی نمی خواهد. بعضی از مسؤولان می خواهند ما را به این قانع کنند اما قانع کننده نیست چرا که خودشان پایشان لنگ است و نمی توانند از خودشان بگذرند.
رسا ـ حرف آخرتان درباره بسیج چیست؟
بسیج باید تدریس شود و در دانشگاه بسیج راه بیفتد. واقعا دانشگاه های ما دانشگاه های بسیجی نیست. اگر ما روزی رسیدیم که دانشگاه های ما دانشگاه های بسیجی شد بس‌مان است و خیلی مانده به آن راه ها برسیم. بسیج کجا دانشگاه های ما کجا.
رسا ـ آیا انقلاب به آن اهدافی که داشته تاکنون رسیده است؟
فراز و نشیب هست. الآن عراق دست ما شد. تونس کشوری مسلمان است که دست ما شد. اینها یکی از پس از دیگری«شاه باید برود» است؛ اما الآن در بیشتر کشورها کسی نیست که بگوید شاه باید برود. این مقامی بود شایسته حضرت امام(ره) در طول این بزرگان حتی خود این بزرگوار هم آن توان، قدرت و شجاعت بالاخره و آروز می رود اما امام روز شناس بود و روز را فدا می کرد به آینده.
رسا ـ به نظرتان مبارزاتی که در کشورهای عربی و یا دیگر کشورها پدید آمده است، آیا صد در صد از نظام اسلامی و نهضت امام الگو گرفته است؟
صد در صد نمی‌توان گفت اما راه، همین است. حاکمان دیکتاتور می‌خواهند از خود ابتکاراتی نشان دهند و مردم را به خواب ببرند. آیا انقلاب، آمریکا است؟ آمریکا چه دارد که انقلاب داشته باشد. انقلاب برای اسلام است. اینها همان آمپول‌های خواب‌آور را می‌زنند و می خواهند ملت ها به خواب روند؛ اما ملت‌ها به خواب نخواهند رفت؛ چون دنیای اسلام نباید مرز نمی‌‌شناسد و ما باید مرز نشناختن را به مردم یاد دهیم. کشور اسلامی کشوری است که دارای 3 میلیارد جمعیت است نه هفتاد میلیون نفر یا بیست میلیون عراق و تونس، آن جمعیت میلیاردی را اسلام می‌خواهد.
رسا ـ اگر امام را الان ببینید به ایشان چه می‌گویید؟
می گویم باریک الله باریک الله باریک الله. بعد از این چهارده قرن ستاره درخشانی بودید و عالم تشیع را درخشان تر کردید.
حالا شما به برکت انقلاب امام، پنجاه سال بعد را نگاه کنید. من نمی‌دانم عمر کنم؛ اما پنجاه سال دیگر چیزهای دیگر می‌بینم. مصر همان مصر نخواهد بود و کشورهای دیگر هم. چنانچه عراق خود را از حکومت دیکتاتوری کشید بیرون و تونس هم کشید بیرون. مثل این کشورها یکی پس از دیگری یا تسلیم می شوند و یا فرار خواهند کرد و نمی توانند عیاشی و کلاشی خود را فدای چند روز مانده خود کنند. اسیر هستند. دیروز می‌خواری می‌کردند امروز چگونه نماز بخوانند.
رسا ـ مجاهدت مردم ایران را در راه عشق به امام و یاری‌کردن نظام اسلامی نمی‌توان فراموش کرد. چگونه می‌توان از مردم قدردانی کرد؟
مردم هستند که امام می سازند. مردم این قدرت را دارند که امام خمینی می‌سازد، امام خامنه ای می‌سازند و بعضی چیزها در دلشان دارند که نمی‌‌گویند. در همه هست در من هم هست. نباید این‌گونه ساکت و راکد بنشینیم. من چقدر عمر دارم فرض بفرمایید پنج سال، همین‌جور راکد بمانم چه تأثیری برای جامعه دارد. من‌ها هستیم که باید جلو برویم تبلیغ برویم و به سوی جهانی شدن برویم. چرا نشسته‌ایم تا کی؟ این قرآن تا کی در این کشور باید بخوابد. ما تکالیفی داریم؛ ولی فعلا ساکت هستیم.
رسا ـ یعنی باید اهل اقدام باشیم؟
بله. کاملا.
رسا ـ توصیه شما به طلبه‌ها چیست؟ طلابی که الآن می خواهند پنجاه سال دیگر را اداره کنند؟
باید امام خمینی دیگر باشند.
طلبه ها برای مبارزه با آمریکا باید تربیت شوند، آمریکا باید عوض شود. آمریکا تا کی باید در دنیا اسبش را بتازد، بس است دیگر. راه ندارد؟ چرا دارد. ما در خوابیم و آرزوی آنان غفلت ما از وضعیت دنیا و خواب‌زدگی ما است و می‌گویند به همین که هستید قناعت کنید.
رسا ـ سخن پایانی حضرت‌عالی؟
آخرین حرفم این است که شیعه یک اعتقاد امام زمانی دارد. این که باید حداقل در صد کشور دیگر مثل عراق، تونس و بحرین خودشان را به لب مرز حکومت اسلامی برسانند تا زمینه تشریف فرمایی ایشان در دنیا فراهم شود. ما الآن چند کشور داریم ایران، عراق، مصر و تونس. من درباره تونس هم عرایضی داشته‌ام که رییس قوه قضائیه از شیعه باشد، رییس مجلس از شیعیان باشد. بگذریم این نظر و آرزوی من است، حالا تونس در آنجا هست و من در اینجا و خواب می بینم.
تا زمانی که همه کشورهای مسلمان در کنار حق‌طلبی نیایند اتفاقی نمی افتد. با دو سه کشور نمی‌توان مجموعه شش هفت میلیارد را زیر پرچم امام زمان(عج) آورد. باید فضای امام زمانی حداقل با یک سوم مردم کشورهای دنیا به وجود بیاید تا دنیا آثار ایشان و حکومتشان و تشکیلاتشان را بشناسند.
اندیشه امام زمان تا به حال در لابه لای بعضی از کتاب‌ها مانده است؛ اما باید به آنها آب دهیم و شاخ و برگ بدهیم و جامعه را آماده کنیم برای آینده./ 918/گ 402/س