مردم مدینه امام کاظم را زین المتهجدین می دانستند

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، مدیر مرکز مباحثات فقهی جواد الائمه(ع) و استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، درباره شخصیت حضرت امام موسی کاظم(ع)، امام هفتم شیعیان گفت: امام علیه السلام در وصیف نیکی و محبت کردن به مردم می فرمایند «احسان و نیکی آن نیست که اگر به تو نیکی کردند تو هم به آن‌ها نیکی کنی بلکه فضل از آن کسی است که ابتدا نیکی می کند»؛ و در مورد همسایه می فرماید «فقط نیاز دل همسایه حق هم جواری نیست بلکه صبر در هنگام آزار همسایه فضیلت و افضل است».

وی با اشاره به روایتی از امام رضا (ع) که می فرمایند «زیارت قبر أبی مثل زیارت قبر الحسین(ع)»، بدین معنا که زیارت قبر پدرم موسی ابن جعفر (ع) مثل زیارت قبر امام حسین علیه السلام است، خاطرنشان کرد: ابوحنیفه درباره فضیلت زیارت آن حضرت می گوید «در بازگشت از سفر حج به دیدار امام صادق (ع) رفتم مقابل منزل امام(ع) کودک خردسالی را دیدم سؤالی کردم و چنان پاسخی شنیدم که متحیر شدم»؛ او هچنین مسأله ای دقیق از مسائل کلامی و اعتقادی را مطرح می کند، امام به ابوحنیفه مستند و مستدل پاسخ می دهند و چنان پاسخ امام در او اثر می گذارد که آیه « ذُرِّیَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ وَالله سَمِیعٌ عَلِیمٌ» را تلاوت می کند.

حجت الاسلام تقوی ادامه داد: مرحوم شیخ مفید درباره شخصیت موسی بن جعفر(ع) می گوید «امام عابدترین و بخشنده ترین و دارای ویژگی بزرگ منشی و افقه فقهای زمان خود بود و در تضرع به درگاه الهی سرآمد مردم زمانش بود».

وی با بیان این‌که آن حضرت به کاظم ملقب بودند چون بسیار حلیم، بردبار و صبور بودند، تصریح کرد: از ویژگی های اخلاقی آن حضرت این بود که ایشان از تقصیر و جرم مقصران و مجرمان تا حد ممکن می گذشتند. خطیب بغداد از علمای اهل سنت می گوید «او را عبد صالح می گفتند از شدت عبادت و کوشش و اجتهادش».

وی افزود: یکی از ویژگی های خاصی که برای امام کاظم(ع) نقل می کنند این بود که آن حضرت هزار بنده در بند را، خرید و آزاد کرد همانند این که امروز کسی قرض هزار مقروض را ادا کند، یا به عنوان مثال هزار زندانی مقروض را که توان پرداخت دین خود را ندارند از زندان آزاد کند.

مدیر مرکز مباحثات فقهی جواد الائمه(ع) با یادآوری این نکته که حضرت موسی بن جعفر(ع) توجه و عنایت ویژه‌ای به افراد مسن داشتند، در حالی که مشاهده می کنیم که این عمل امروز گمشده عصر ارتباطات است، بیان داشت: پیامبر اکرم(ص) می فرمایند «پیرانتان را احترام کنید که احترام آنان احترام خداوند است و خیر و برکت در نزد پیران است». امام کاظم(ع) نماز مستحبی می خواندند، پیرمردی می خواست خم شود و عصایش را بردارد و برای او این کار مشکل بود، امام(ع) خم شدند و عصای پیرمرد را به او دادند و مشغول نماز شدند».

وی سپس اظهار داشت: گستره وجود و جامعیت ارزش های انسانی امام هفتم(ع) چنان محبوبیت و مقبولیتی را برای ایشان در جامعه رقم زده بود که حاکمان زمان امام را به حیرت وا داشته بود و تقریبا یکی از دلایل شهادت آن بزرگوار این دو ویژگی رقم زد.

 حجت الاسلام تقوی یادآور شد: علامه مجلسی(ره) درجلد هفده بحارالانوار روایتی از امام کاظم(ع) نقل می کنند که آموزنده و بهترین درس برای زندگی بشر است و به طور ویژه نیاز امروز فرهنگی و اخلاقی جامعه است. در یکی از این روایات امام(ع) با مضمونی این چنین می فرمایند «واجب ترین حقوق برادرت این است که او را به خیر و صلاحش توجه دهی و هر آن چه برای امر دنیا و آخرت او مفید و نافع است را از مخفی و پوشیده نداری».

وی خاطر نشان کرد: حضرت موسی بن جعفر(ع) در حفظ قرآن اهتمام ویژه‌ای داشتند، آن حضرت قرآن را با لحن زیبا و حزن انگیز قرائت می فرمودند و چهره مبارک ایشان در هنگام تلاوت قرآن محزون می‌شد.

این پژوهشگر حوزوی در پایان گفت: در حالات آن بزرگوار آمده است «هرگاه مشغول تلاوت قرآن می شدند شنوندگان همه گریه می کردند، رهگذران می ایستادند و صوت و لحن زیبای امام را استماع می کردند»؛ مردم مدینه ایشان را زین المتجهدین می گفتند و در روایات آمده است «امام کاظم(ع) به کسانی که قرآن تلاوت می کردند هدایای بسیار ارزنده ای اهدا می نمود»./968/ت302/ن