نگاهی به فعالیت مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد
خانم سکینه نیک، مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد درباره نحوه شکل گیری این مرکز اظهار داشت: این مدرسه در سال 1373 با 60 طلبه توسط مرحوم مهری برزگر تأسیس شد.
وی افزود: این مدرسه که بعد از مدرسه حضرت خدیجه(س) تهران ( تأسیس در سال 1358) راه اندازی شده بود، در بدو تأسیس، شعبه دوم تهران محسوب می شد و تحت مدیریت خانم برزگر، دختر خانم نصرت و متولی حسینیه نصرت از بانوان متمول مشهد اداره می شد.
مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد در خصوص انگیزه ایجاد این مدرسه ابراز داشت: خانم برزگر، پس از انقلاب دوشادوش شهید بهشتی(ره) در جهاد سازندگی حضور داشت. در یکی از سفرهای تبلیغی به بشاگرد که ضعف اطلاعات دینی مردم را مشاهده می کند، به تهران بازگشته و نخستین کلاس احکام را به انگیزه آشنایی بانوان با احکام دینی برگزار می کند و رفته رفته این کلاس به صورت مدرسه علمیه در می آید.
وی ادامه داد: در سال 78 همزمان با فوت خانم برزگر در سن 57 سالگی، به درخواست ایشان و نیز هیئت امنا، مدیریت مدرسه را پذیرفتم، البته پیش از آن نیز تدریس احکام و بعد فقه را تا سه سال در مدرسه داشتم.
خانم نیک تصریح کرد: با دستور رهبر معظم انقلاب مبنی براینکه مدارس علمیه خواهران نیز همه باید تحت پوشش مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان قرار گیرند و هیچ مدرسه ای شعبه مدرسه دیگر نباشد، این مدرسه نیز از حوزه علمیه خدیجه(س) تهران مستقل و به حوزه خراسان پیوست. با این حال، طبق نظر خانم برزگر و هماهنگی با حوزه علمیه قم، مدرک فارغ التحصیلی 35 تن از طلاب ورودی سال 73 و 74 از حوزه قم صادر و جشن فارغ التحصیلی آنها در مشهد برگزار شد. به این ترتیب، این مدرسه نخستین مدرسه علمیه مشهد بود که مدرک سطح دو به بانوان طلبه ارائه داد.
وی با بیان اینکه همزمان با مستقل شدن این مدرسه از شعبه تهران، معاونت های فرهنگی، آموزش، پژوهش، اعزام مبلغ و مالی در این مدرسه شکل گرفت، ادامه داد: در معاونت آموزش، امور اداری به صورت روشمند و منظم انجام می شود و هر ساله بسته به تعداد فارغ التحصیلان، حداکثر 25 نفر با مدرک بالاتر از دیپلم پذیرش می شوند.
پژوهش
مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد در ادامه به فعالیت های هر یک از معاونت های مدرسه اشاره و تصریح کرد: واحد پژوهش افزون بر مشاوره و راهنمایی تحقیقات درسی وپایانی طلاب، همایش های سالانه و فراخوان مقاله نیز برگزار می کند که همایش «مهندسی فرهنگی، سوالات قرآنی» تاکنون از برجسته ترین برنامه های این معاونت بوده است.
وی با بیان اینکه همه اساتید راهنمای مدرسه، از بانوان هستند، ادامه داد: برخی پژوهش ها به صورت مشترک میان طلاب و اساتید انجام می شود. برخی پایان نامه ها نیز حائز رتبه ممتاز کشوری و استانی و یا برگزیده جشنواره علامه حلی شده اند.
خانم نیک همچنین از افتتاح پژوهشکده این مدرسه همزمان با سال تحصیلی جدید خبر داد و افزود: این پژوهشکده که تحت نظر خانم احمدی، از اساتید برگزیده جشنواره علامه حلی اداره می شود، در زمینه علوم انسانی با موسسات مختلف قراردادهای پژوهشی خواهد داشت.
وی گفت: نشریه مدرسه نیز زیر نظر این معاونت در حال فعالیت است.
آموزش
وی با بیان اینکه اغلب اساتید مدرسه از فارغ التحصیلان خود مدرسه هستند، گفت: همه اساتید این مدرسه دارای مدرک حداقل سطح سه و دو تن نیز دارای مدرک دکترا بوده و جزو اساتید راهنما و داور مرکز مدیریت حوزه خراسان هستند.
خانم نیک، تعداد شاغلین به تحصیل در این حوزه را 90 نفر عنوان و تصریح کرد: در حال حاضر 10 درصد طلاب مدرسه ، دارای مدرک کارشناسی و فوق دیپلم از دانشگاه هستند. همچنین نیمسال اول، به صورت آزمایشی است و چنانچه طلاب حدنصاب معدل 14 را کسب کنند مجاز به ادامه تحصیل در مقطع سطح دو به مدت 5 سال خواهند بود.
وی افزود: پیش از سال 1379 ، 30 طلبه ایرانی از شهرهای خراسان بزرگ داشتیم که در خوابگاه اقامت داشتند ولی در حال حاضر همه طلاب بومی و غیرخوابگاهی هستند.
مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد ادامه داد: افزون بر واحدهای درسی که طلاب در خصوص کسب مهارت تبلیغ می گذرانند، در صبحگاه نیز آموزش می بینند. همچنین با اجرای سخنرانی به زبان های فارسی، انگلیسی و عربی تلاش داریم تا نیروی بالقوه جهت اعزام به مراکز بین المللی را تأمین کنیم. کلاس های مکالمه عربی نیز به صورت دائم و انگلیسی به شکل پاره وقت برگزار می شود.
فرهنگی
در ادامه خانم امیری دشت بیاض، معاون فرهنگی مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) به تشریح برنامه های این معاونت پرداخت و گفت: در این بخش، فعالیت های گسترده ای به صورت به روز و متناسب با نیازهای جامعه خصوصا در امور رسانه، انیمشین و نقد فیلم انجام می شود.
وی با بیان اینکه کانون قران و عترت، کانون فارغ التحصیلان، مبلغان، مشاوره، طرح مطالعاتی حکمت مطهر و بسیج زیرمجموعه معاونت فرهنگی هستند، افزود: کلاس های فرهنگی ـ آموزشی نیز در زمینه مهدویت، مهارت های زندگی، تربیت فرزند، دانستنی های بلوغ ویژه دختران، تنظیم خانواده، طب سنتی و... برگزار می شود.
امیری با اشاره به برنامه های مناسبتی این معاونت، به ویژه برنامه ولادت امام رضا(ع) اشاره و خاطرنشان کرد: این برنامه هر ساله به مدت یک روز با حضور طلاب و مسوولان سایر مدارس خواهران مشهد برگزار می شود که رونمایی از کتاب «زن از منظر امام رضا(ع)» و معرفی گیاهان دارویی با توجه به طب الرضا(ع) در قالب بروشور از برنامه های این مراسم در سال گذشته بود.
وی با اشاره به برگزاری کلاس های عمومی اخلاق به صورت هفتگی از سوی مدیر مدرسه، ادامه داد: در تابستان نیز، کلاس های هنری و فرهنگی همچون سفره آرایی، خوشنویسی، نقاشی، طراحی، گرافیک، طراحی دوخت، تئاتر، وبلاگ نویسی و...ویژه طلاب و خانواده هایشان برگزار می شود.
معاون فرهنگی مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) همچنین، آموزش به روز مسائل سیاسی، اجرای طرح صالحین و دیدار با خانواده و غبارروبی مزار شهدا را از برنامه های واحد بسیج عنوان کرد.
اعزام مبلغ
در ادامه، خانم نیک در خصوص فعالیت واحد اعزام مبلغ این مدرسه اظهار داشت: طلاب مستعد تبلیغ که قبلا توسط اساتید شناسایی شده اند، پس از فارغ التحصیلی به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان معرفی و پس از مصاحبه و گروه بندی زمینه کاری مشغول تبلیغ می شوند.
وی افزود: همچنین در ایام تبلیغی همچون محرم و صفر، فاطمیه، رمضان، هفته زن ودفاع مقدس گروهی از اساتید و طلاب سال چهارم و پنجم به صورت مستقیم از مدرسه به داخل و یا اطراف مشهد اعزام می شوند.
رایانه
مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد با بیان اینکه طلاب در واحد رایانه می توانند از خدمات اینترنت پر سرعت استفاده کنند، ادامه داد: در بخش سمعی وبصری نیز سی دی و نرم افزارها و خدمات کامپیوتری به صورت امانت به طلاب ارائه می شود.
کتابخانه
خانم نیک با بیان اینکه هشت هزار جلد کتاب به صورت دیجیتال در زمینه های فقه، تفسیر، تاریخ، اصول، کلام، اخلاق، ادبی، مسائل تربیتی و جامعه شناسی، لغتنامه ها و... در اختیار طلاب و پرسنل قرار دارد، گفت: دانشجویان نیز با ارائه کارت شناسایی می توانند استفاده کنند.
وی یادآور شد: با توجه به تغییر مکان مدرسه در سال جدید، واحد رایانه و کتابخانه هنوز در حسینیه نصرت دایر است.
مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد در خصوص برنامه های این مرکز در راستای عنوان سال، یادآور شد: طلاب در آغاز سال در قالب سخنرانی ویژه نسبت به وظایفشان در قبال عنوان سال توجیه شدند. حتی الامکان پژوهش های درسی آنان نیز به این سمت سوق داده می شود. تلاش ما براین است که در همه برنامه ها، ترسیم راه و ایجاد احساس مسوولیت در طلاب در این خصوص داشته باشیم.
تعامل با دانشگاه و نهادهای سطح شهر
خانم نیک در ادامه با اشاره به تدرس خود در دانشگاه، ابراز داشت: افزون براینکه دانشجویان در جلسات عمومی مدرسه حضور می یابند، به شخصه در سر کلاس های دانشگاه نیز آنان را به معارف حوزوی آشنا کرده و تلاش می کنم به نوعی آن ها را با محیط حوزه پیوند دهم. همچنین فلش کارت هایی در سطح شهر و دانشگاه ها در خصوص حجاب توزیع می شود که در راستای تعامل هرچه بیشتر طلاب و دانشجویان، در کلاس های خود دانشجویان را تشویق به مطالعه و طرح سوال از این فلش کارت ها می کنم تا ضمن آشنایی با جایگاه حجاب، با حوزه نیز در ارتباط باشند.
وی همچنین به همکاری این مدرسه با نهادها و مراکز مختلف سطح شهر همچون آموزش وپرورش، اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی، استانداری و دانشگاه آزاد، اشاره و تصریح کرد: نمایشگاه های هفته دفاع مقدس و نقد فیلم و سخنرانی در هفته دفاع مقدس با همکاری شهرداری مشهد برگزار می شود. همچنین اجرای طرح عفاف و حجاب در بوستان حجاب برعهده پژوهشگران ومبلغان این مدرسه است. در طرحی به شهرداری پیشنهاد دادیم احادیث مرتبط با هر یک از مکان های عمومی شهر را گردآوری و جهت نصب در اختیار آنان قرار دهیم که به دلیل عدم تخصیص بودجه اجرایی نشد.
پشتوانه مالی
مدیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد، منابع تأمین هزینه این مدرسه را اجاره حسینیه نصرت به کاروان های زیارتی ومجالس، بخشی از ارثیه خانم برزگر، مرکز مدیریت حوزه و خیرین عنوان کرد.
چالش ها
خانم نیک اظهار داشت: طلاب علاقه دارند ثمره چند سال کار و تحصیل خود در حوزه را به صورت عینی مشاهده کنند لذا تأمین هرچه بهتر زمینه اشتغال آنان از طریق هماهنگی هرچه بیشتر میان حوزه و آموزش و پرورش و سایر مراکز فرهنگی و پژوهشی، جهت جذب نیروی متخصص، ضروری به نظر می رسد.
استاد حوزه علمیه خواهران خراسان تأکید کرد: مراکز و سازمان ها و دانشگاه ها طوری برنامه ریزی کنند که دانش آموختگان حوزوی را به صورت سازماندهی شده به کار گیرند که این امر خود سبب ارتقاء سطح فرهنگ دینی جامعه خواهد شد.
سخن آخر
وی در پایان، فعالیت به روز و به دور از افراط و تفریط در همه زمینه ها را از ویژگی های این مدرسه عنوان و تصریح کرد: متاسفانه در افکار عمومی جامعه ذهنیت درستی از فضای حوزه وجود ندارد. طلاب با آگاهی و به انتخاب خود بدون هیچ گونه سخت گیری یا تحجر و تعصب وارد حوزه شده و معارف اسلام را می آموزند. به عبارت دیگر، طلبه در حوزه ضمن آموزش های به روز در زمینه های مختلف، گناه نکردن و رعایت تقوا را فرامی گیرد.
خانم نیک یادآور شد: در سال جدید مکان مدرسه از حسینیه نصرت واقع در ابن سینا10، به خیابان بهشت، بهشت 5 انتقال یافته است که علاقمندان جهت کسب اطلاع بیشتر می توانند با شماره 2-8468680-0511 تماس حاصل کنند.
گفتنی است، خانم نیک، از اساتید حوزه علمیه خواهران خراسان که دارای مدرک کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق از دانشگاه فردوسی است، از 16 سالگی با حوزه آشنا شده و به تدریج به تدریس و مدیریت در حوزه اشتغال یافته است.
کتاب «حقوق زن و شوهر در اسلام» و «نقد کتاب دانش و ارزش» دکتر سروش که مجوز تدریس در دانشگاه ها را دریافت کرده است و دو مقاله علمی خارج کشور از تألیفات وی به شمار می رود.
وی که در سال گذشته به عنوان زن نمونه و نوآور خراسان مورد تقدیر قرار گرفته است، هم اکنون ضمن مدیریت مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س)، تدریس در دانشگاه آزاد، مشاوره در حرم مطهر رضوی، استاد راهنما و داور حوزه، تبلیغ و تدریس در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان را نیز بر عهده دارد./930/ز502/ع