برخورد متعصبانه با فلسفه به‌دور از فرهنگ قرآن و سیره اهل بیت است
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت الله مصباح یزدی، در دیدار با اعضای هیات رییسه مجمع عالی حکمت اسلامی، ضمن شکرگزاری خداوند به خاطر نعمت‌های بی‌شمار فردی و اجتماعی، خاطرنشان کرد: علاوه بر شکرگزاری زبانی، باید شکر عملی این نعمت‌ها را نیز به جا آوریم و در تکمیل و گسترش آنها تلاش کنیم.
علامه مصباح یزدی با بیان این‌که از دیرباز مسئله فلسفه در عالم اسلام و تشیع مسئله‌ای کمابیش جنجالی بوده است، اظهار داشت: در مقام بررسی جایگاه فلسفه، سؤالاتی مطرح است که چرا فلسفه چنین ویژگی پیدا کرده و باید آسیب‌شناسی شود که چه عاملی موجب چنین سؤء تفاهمی شده و چه کار باید انجام داد، که فلسفه جایگاه اصلی خود را پیدا کند.
این استاد حوزه سؤال دیگر در این باب را این‌گونه مطرح کرد که نقش فلسفه در تکامل انسان و شناخت و پیمودن راه حق چه اندازه است و پرداختن به آن چه مقدار ضرورت دارد.
وی افزود: موضوع دیگری که باید مورد بررسی قرار گیرد این است که ارتباط میان فلسفه و علوم انسانی چیست و فلسفه تا چه اندازه می تواند در اسلامی‌سازی علوم انسانی نقش ایفا کند.
این استاد برجسته حوزه علمیه قم ادامه داد: اگر فلسفه می‌بایست نقش خود را در مقابله با علوم انسانی موجود و طراحی علوم انسانی مطلوب، ایفا کند، آیا همین فلسفه امروز کافی است یا باید در فلسفه نیز تحول و تکامل ایجاد شود.
آیت الله مصباح یزدی تأکید کرد: اینها مسائلی است که باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد و پاسخ مناسبی به آن داده شود، و لازم است پژوهشی عالمانه، محققانه و غیرمتعصبانه در خصوص آنها صورت گیرد تا فلسفه بتواند نقش خود را در دفاع از معارف اسلامی، رفع شبهات و طراحی علوم انسانی اسلامی ایفا کند.
وی یادآور شد: فلسفه اسلامی با گرایشات مختلف و زحماتی که بزرگان کشیده‌اند، این پتانسیل را دارد که به همه این سؤالات پاسخ دهد به شرطی که فرآوری شود. مجمع حکمت اسلامی به عنوان متولی این امر باید در این مسیر تمام سعی و تلاش خود را به کار گیرد.
آیت الله مصباح یزدی افزود: هدف از تشکیل مجمع فلسفه اسلامی، پاسخ‌گویی به این شبهات و سؤالات است و مجمع باید ابتدا این مسائل مهم را حل کند.
نماینده مجلس خبرگان رهبری برای رهایی از برخی تعصبات نابجا در مورد فلسفه به آیات قرآن و سنت اهل بیت(ع) اشاره کرد و خاطرنشان کرد: قرآن کریم علاوه بر آیات فقهی، آیات بسیار دیگری دارد که به شکلی در حیطه فلسفه است؛ همان‌طور که تمام حوزه‌های علمیه ما بر پایه همین آیات فقهی شکل گرفته، باید به آیات فلسفی نیز بی‌تعصب نگاه کرد و بنیان فکری و اعتقادی را بر اساس این اصول عقلی بنا نمود.
این استاد برجسته حوزه اظهار داشت: در سیره اهل بیت(ع) نیز بسیار دیده می‌شود، که با استفاده از دلیل و برهان عقلی، به سؤالات پاسخ می‌دادند و فارغ از تعبدیات، در مناظرات شرکت می‌کردند و با دلیل و منطق در برابر مخالفان رفتار می‌کردند.
وی تأکید کرد: بهترین الگو، برای بهره‌مندی از فلسفه، را قرآن و اهل بیت(ع)، به ما معرفی کرده‌اند و برخورد متعصبانه با فلسفه به‌دور از فرهنگ قرآن و سیره اهل بیت(ع) است؛ از سوی دیگر نباید به فلسفه به گونه‌ای نگاه کرد که گویا ثمراتش وحی منزل است و قابل خدشه نیست؛ بلکه باید با نگرشی منطقی با فلسفه برخورد کنیم.
آیت‌الله مصباح یزدی یادآور شد: اگر تلاش‌های علامه طباطبایی(ره) و شهید مطهری نبود، فلسفه در همان جایگاه ابتدایی خود باقی می‌ماند و نمی‌توانست نقش خود را در فرهنگی اسلامی ایفا کند و از طرف دیگر نیز در مقام پاسخ‌گویی به شبهاتی که از داخل و خارج وارد می‌شود، حرفی برای گفتن نداشتیم.
نماینده مجلس خبرگان رهبری بیان داشت: باید با دید منطقی به مطالب و شبهاتی که در غرب مطرح است، گوش کرد و آنها را با نگاه عمیق علمی مورد نقد و بررسی قرار داد تا روز به‌روز بر گسترش و شکوفایی فلسفه افزوده شود و بتواند جایگاه واقعی خود را بیابد. /924/د102/ج