جبهه فرهنگی ترویج حجاب تشکیل شود
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، حجاب از شعائر دین اسلام است از این رو دشمنان انقلاب اسلامی سعی دارند تا با تهاجم به این نماد اصلی از دین تقدس زدایی کنند تا به اهداف شوم خود برسند. بدون تردید توجه به آثار و پیامدهای رعایت نکردن حجاب در اجتماع سبب اثرات مخرب فرهنگی و گاها تبدیل ناهنجاری به هنجار در افکار جوانان میگردد که همین مسأله ضرورت توجه بیش از پیش مسوولین فرهنگی و اجرایی کشور را به امر حجاب را نمایان میسازد. در این ارتباط برهان با «حجت الاسلام و المسلمین مهدی طائب» رئیس قرارگاه راهبردی عمار به گفت‌وگو نشسته است.
امروزه شبهاتی در مورد حجاب مطرح می‌شود؛ برخی می‌گویند که حجاب صراحتاً در منابع اسلامی بیان نشده است و عده‌ای دیگر معتقدند مخاطب اسلام در بحث حجاب زنان مؤمن است و حکم حجاب شامل عموم زنان نمی‌شود. لطفاً جایگاه حجاب و عفاف را از منظر فقهی و شرعی تشریح کنید و بفرمایید آیا موضوع حجاب به صراحت در منابع اسلامی، مانند قرآن و احادیث، وارد شده است؟
حجاب از ضروریات فقه اسلام است. همه‌ی فقها، اعم از شیعه و سنی، در طول تاریخ با استفاده از منابع اربعه‌ی فقه، یعنی کتاب، سنت، اجماع و عقل، بالاتفاق رأی به حجاب داده‌اند. این موضوع حاکی از صراحت کتاب، سنت، اجماع و عقل در زمینه‌ی حجاب است. آیات مربوط به حجاب در قرآن صراحت دارد. در قرآن آمده است: «یُدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَبِیبِهِنَّ» جلباب را به هر معنایی که در نظر بگیریم، پوششی برای سر، گردن و اطراف است.
در زمینه حجاب آن چیزی که ماورای مسائل معمول است پوشاندن سر است، وگرنه پوشیده بودن بدن زن از مسلمات عرفیه است. علاوه بر این، در سنت روایات فراوانی پیرامون حجاب و لزوم ستر، به معنای پوشانیدن، وجود دارد؛ به گونه‌ای که در باب ستر تنها اختلافی که بین فقها وجود دارد در زمینه‌ی وجوب پوشانیدن گردی صورت و مچ دست‌ها به پایین است، وگرنه به دلیل صراحت روایات، در وجوب ستر مابقی قسمت‌های بدن هیچ اختلافی وجود ندارد.
بنابراین کسانی که می‌گویند حجاب از احکام نیست هیچ مطالعه‌ای در زمینه فقه اسلامی نداشته‌اند. امروز حداقل رساله‌های عملیه به زبان فارسی از فقها در دسترس همه است. در همه‌ی این رساله‌ها بر اجماعی، حتمی و ضروری بودن حجاب تأکید شده است. فقط در میزان حجاب اختلاف نظر وجود دارد و آن هم به وجه و کفین برمی‌گردد.
همین اختلاف در وجوب پوشانیدن صورت و دست‌ها نشان می‌دهد که در غیر از این مقدار اجماع وجود دارد و همه می‌گویند باقی قسمت‌های بدن باید پوشانده شود. بنابراین اگر کسی بگوید حجاب از مسائل اختلافی است، در واقع از فقه بی‌اطلاع است و حتی به اندازه‌ی رساله‌های عملیه هم در این باره مطالعه نداشته است.
آیا این حکم شامل عموم زنان مسلمان می‌شود؟ نظر شما در خصوص دخالت حکومت در امر حجاب چیست؟
در کشور ما یا هر کشور دیگری انتخابات برگزار می‌شود. ممکن است عده‌ای در انتخابات شرکت نکنند یا اینکه شرکت کنند و نامزدی که منطبق با خواسته‌های آن‌هاست رأی نیاورد. وقتی قانونی تصویب می‌شود و مثلاً می‌گوید مؤدّیان مالیاتی باید این مقدار مالیات بدهند. این طور نیست که اگر کسی نخواست مالیات بدهد، دیگر قانون شامل او نشود. همه موظف‌اند به قانون عمل کنند.
همین طور وقتی قرآن نساء مؤمنین را مخاطب قرار می‌دهد، یعنی کسانی که باید ایمان بیاورند و مؤمن باشند باید به این قانون عمل کنند. اگر کسی گفت من نمی‌خواهم ایمان بیاورم، عیبی ندارد. او می‌خواهد برود جهنم، به خودش مربوط است، اما این قانون حاشیه‌هایی دارد که در سایر دستورات بیان شده است. اگر کسی حجاب را رعایت نکند، یا مؤمن است و رعایت نمی‌کند که فاسق می‌شود و یا اصلاً ایمان ندارد و کافر است.
اگر کافری قوانین جامعه را زیر پا بگذارد و حجاب را رعایت نکند، مجازات دارد. همچنین مؤمنی که از روی فسق حجاب را رعایت نکند مجازات دیگری دارد. آیه‌ی 30 سوره‌ی نور می‌گوید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِم»: به مردان مؤمن بگو که نگاهشان را بپوشانند. این بدان معنا نیست که کفار می‌توانند چشم‌چرانی کنند و به زن‌های ما نگاه کنند. کسی که کافر است اصلاً به حرف ما گوش نمی‌کند. پس او را بر اساس قانون مجبور می‌کنند که این مسائل را رعایت کند، ولو اینکه در آخرت بخواهد به جهنم برود.
بنابراین این برخوردی که با آن‌ها می‌شود بر اساس قوانین جامعه است. عذاب فاسق و کافر در آخرت سر جای خودش باقی است. بنابراین نمی‌توان گفت چون قرآن به مؤمنان گفته است چشم‌چرانی نکنید، کفار می‌توانند چشم‌چرانی کنند. کدام فقیه، عاقل یا مسلمانی در طول تاریخ چنین چیزی را گفته است؟
عین همین مطلب در باب حجاب مطرح است. اینکه قرآن به مؤمنان گفته است حجاب داشته باشند به این معنا نیست که کفار می‌توانند بدون حجاب باشند. جامعه‌ی اسلامی باید ظاهرش رعایت شود، قوانین را حداقل در ظاهر همه باید رعایت کنند؛ چه کافر و چه مؤمن.
برای مثال، امروز در مجلس شورای اسلامی این قانون گذاشته می‌شود که هر فردی می‌بایست درون خانه‌ی خودش آزاد باشد و کسی حق سرکشی به درون خانه‌های مسلمان را ندارد. این درست است، ولی اگر کسی در خانه‌اش صدای تلویزیون خود را آن قدر بلند کرد که همسایه از صدای او اذیت شد، نمی‌تواند استدلال کند که آزاد است در خانه‌ی خودش هر کاری انجام دهد، چون او در واقع به حریم خصوصی دیگران تجاوز کرده است.
حجاب هم برای مسلمانان اجباری است. یک نفر می‌گوید من در خانه‌ام حجاب را رعایت نمی‌کنم و مثلاً خانمی جلوی برادر شوهرش حجاب نمی‌گیرد. عیبی ندارد، می‌خواهد برود جهنم. اما وقتی بدون حجاب به خیابان بیاید، حریم خصوصی را شکسته است و در حریم عمومی تظاهر به خلاف قانون می‌کند. هر حکومتی تظاهر به خلاف قانون در اماکن عمومی را تجاوز به حقوق عمومی می‌داند و برایش مجازات گذاشته است. اسلام هم همین طور است. اگر کسی متظاهرانه و در مجامع عمومی به قوانین اسلام تجاوز و تعدی کند، بر اساس قوانین اسلام باید مجازات شود.
همواره در مقابل حجاب زن، موضوع حیا در نگاه مرد نیز مطرح است؛ این دو چه رابطهای با یکدیگر دارند؟ کدامیک از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
نگاه مرد هم باید بسته شود. قرآن وقتی به مردان می‌گوید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِم»: به مردان مؤمن بگو که نگاهشان را بپوشانند، یعنی اگر خانم‌ها می‌توانند وجه کفین را باز بگذارند، مردها نباید در همین حد را هم نگاه کنند. در واقع در جامعه باید حیا و حریم رعایت شود. اگر حریم‌ها شکست و حیا از بین رفت، مرزی باقی نمی‌ماند. اگر حیا باشد، خود کنترلی هست. به هر میزانی که این حیا از بین برود خود کنترلی از بین می‌رود. مثل مواد مخدر است. اگر ضدیت با مواد مخدر از نقطه‌ی آغاز کنترل شد، می‌توان به آن غلبه کرد، اما اگر فرد یک بار مواد مصرف کند، ممکن است خود کنترلی‌اش از بین برود و معتاد شود. بحث حیا و نگاه و نظر هم همین است. بنابراین نگاه نکردن مردها هم مهم است، ولی عنصر اصلی رعایت حجاب از سوی خانم‌هاست.
بعضی از افراد معتقدند حجاب اجباری نه تنها سودی برای جامعه ندارد، بلکه مشکلات عدیده‌ای را هم به وجود می‌آورد. این عده به این مسئله استناد می‌کنند که در برخی کشورهای عربی یا کشور مالزی با وجود اجباری نبودن حجاب مشکل خاصی از این نظر وجود ندارد. نظر شما در این خصوص چیست؟
این آقایان یا بی‌اطلاع هستند یا خودشان را به بی‌اطلاعی می‌زنند. این آقایان مشکل را در چه می‌بینند؟ یعنی در مالزی در خیابان‌ها فاحشه وجود ندارد؟ موضوع اینجاست که این مسائل برای آن‌ها اصلاً مسئله نیست. ما در جامعه‌مان ذره‌بین گذاشته‌ایم که قواعد اجرا شود. کدام کشور حجاب را اجباری نکرده و مشکلی هم نداشته است؟ آقایان مثل اینکه مشکل را فقط در این می‌بینند که همه برهنه برهنه باشند. بنابراین برخی از آقایان حرف‌های بی‌مطالعه می‌زنند، چون می‌خواهند بار مسئولیت را از دوش خودشان بردارند. متأسفانه این افراد در مسائل فرهنگی مطالعه نکرده‌اند.
نظر جنابعالی در خصوص وضعیت فعلی حجاب در جامعه چیست؟
امروز ما در مقابل یک تهاجم فرهنگی 100 درصدی از طرف استکبار قرار گرفته‌ایم. مدگرایی و ترویج برهنگی و لاابالی‌گری امروز، در پوشش عباراتی مثل آزادی زنان، از زمین و آسمان بر فضای ایران می‌بارد. برخی خانواده‌ها هم متأسفانه متوجه این قضیه نیستند، از ماهواره‌ها استفاده می‌کنند و تحت تأثیر آن‌ها قرار می‌گیرند. به این ترتیب ظهور و بروز این تهاجم در درصد کمی از جامعه ما دیده می‌شود. برای اینکه خود آن‌ها این کار را انجام ندهند، باید با توصیه‌های فرهنگی و مواعظ در آن‌ها خود کنترلی به وجود آوریم. از سویی دیگر، حضور متظاهرانه آن‌ها برای جامعه‌ی اسلامی ما خوب نیست. به اعتقاد من، کسانی که مسائل فرهنگی را می‌فهمند و مسائل اسلامی را می‌دانند از وضعیت موجود راضی نیستند.
کسانی که در این باب امر به تسامح می‌کنند یا از درک مسائل فرهنگی بی‌بهره هستند، که نوعاً همین گونه‌اند، و یا اینکه برای تأمین برخی از منافعشان توصیه به تسامح می‌کنند. اگر مسئله‌ی حیا در جامعه مخدوش شود، آرام‌آرام دین مردم را می‌گیرد. نباید غافل شویم که مردم ما تا امروز به خاطر دینشان توانسته‌اند استکبار را در دنیا رسوا کنند. دشمن هم تشخیص داده است که اگر بخواهد دین را از بین ببرد، باید حیا در جامعه نابود شود.
امروز میبینیم که غرب رو به سقوط است. دلیلش هم این است که آن‌ها به دلیل مسائل مادی حیا را از زنان گرفتند تا بتوانند درون جامعه به بالاترین سودهای اقتصادی از طریق زنان برسند، اما امروز آثار منفی این پدیده را مشاهده می‌کنند. بهره‌های کلان اقتصادی بردند، اما امروز یک جامعه‌ی بی‌هویت، بی‌تصمیم و بی‌تلاش در اختیار دارند. جامعه‌ای که خودشان اعلام می‌کنند ما در حال سقوط هستیم. آن‌ها برای اینکه ما را هم به سقوط بکشانند، دست به تهاجم فرهنگی می‌زنند. مسئولین فرهنگی و اجرایی و حوزوی‌ها باید در منبرها، موعظه‌ها، سخنرانی‌ها و نوشته‌هایشان زمینه‌ای برای ایجاد خود کنترلی در بین بانوان ما اِن‌شاءالله ایجاد کنند.
امروز بعد از گذشت 30 سال از انقلاب، متأسفانه میبینیم که اقدام در خور توجهی برای مقابله با پدیده‌ی بدحجابی صورت نگرفته و اقدامات مختلف در حد تصویب یک طرح باقی مانده است که ضمانت اجرایی هم ندارد. دلیل این ضعف را در چه می‌بینید؟
همان طور که عرض کردم، مجریان یا درک درستی از فرهنگ و ضد فرهنگ ندارند و یا اینکه در برخی از امور تسامح می‌کنند، به دلیل اینکه احساس می‌کنند اگر فلان قوانین اجرا شود، ضربه می‌خوریم. در صورتی که این اشتباه است. ما از اجرای قوانین اسلام ضربه نمی‌خوریم.
به نظر شما، مهم‌ترین راه برخورد با مسئله‌ی بدحجابی بهره‌گیری از راه‌حل‌های سلبی است یا ایجابی؟
هر دو باید هم‌زمان باشند. حوزه‌های علمیه، سخنران‌ها، نویسنده‌ها، صدا و سیما و همه و همه باید در یک خط واحد مطالب موجود در اسلام در زمینه خود کنترلی، عذاب الهی، قیامت، تأثیرات دنیایی بی‌حیایی و بدحجابی و مسائلی از این دست را تبیین کنند تا در افراد خود کنترلی ایجاد شود. در کنار این‌ها در صورت تظاهر به این مسئله در جامعه باید آن قواعد تعزیراتی اسلام با کمال قدرت و متانت در جامعه اجرا شود. اِن‌شاءالله این مسئله کم‌رنگ خواهد شد.
مهم‌ترین نقاط ضعف ما را که دشمنان نظام توانسته‌اند به راحتی از آن‌ها در ترویج بدحجابی استفاده کنند چه می‌دانید؟
مهم‌ترین نقطه‌ی ضعف ما عدم توجه کافی به مسئله حجاب و حیا و عدم برخورد مناسب از سوی مسئولین اجرایی نسبت به این قضیه است.
مهم‌ترین پیامدهای حجاب برای زنان در جامعه‌ی امروزی چیست؟
سلامت جامعه. آن عزیز مصر خطاب به زنان گفت: «انّ کیدکن عظیماً»: کید شما خانم‌ها خیلی بزرگ است. این بدان معنا نیست که زنان فتنه‌گری می‌کنند. منظور این است که اگر زنان درون جامعه متظاهر به فساد شوند، جامعه خراب می‌شود. در مقابلش این است که اگر خانم‌ها باحیا باشند، جامعه به تعالی می‌رسد. آن روایتی که مطرح می‌شود: «الجنه تحت اقدام الامهات» یک پیامی دارد و آن این است که اگر زن در جامعه درست شد، جامعه درست می‌شود و اگر زن در جامعه خراب شد، جامعه خراب می‌شود؛ چون تربیت در جامعه دست خانم‌هاست.
بچه‌ها محصول تربیتی مادرانشان هستند. خروجی تربیت مادرها به جامعه کشیده می‌شود. اگر تربیت درست باشد، جامعه از نظر علمی، اخلاقی و سیاسی بالنده می‌شود. بنابراین اگر بی‌حیایی در جامعه افزایش یافت و مادران جامعه بی‌حیا شدند، خروجی خانه‌ها و به تبع آن جامعه منفی خواهد شد.
عملکرد رسانه‌ها را در خصوص ترویج حجاب در سال‌های اخیر چگونه ارزیابی می‌کنید؟ به نظر شما، سیاست‌های رسانه‌ها در زمینه‌ی حجاب و عفاف باید چگونه باشد؟
بنده از پشت پرده رسانه اطلاعی ندارم، ولی آنچه در رسانه می‌بینم به نظر نمی‌رسد که سیاست مدونی در باب حجاب داشته باشد. اگر اقداماتی انجام می‌شود، مقطعی هستند. مثلاً ممکن است در ساخت فلان سریال این موضوع کنترل شود، اما اصولاً در رسانه‌های ما خط منظمی برای القای حجاب دیده نمی‌شود. لااقل بنده این موضوع را مشاهده نمی‌کنم. اگر کسی سیمای ما را رصد کند، کاملاً متوجه این امر می‌شود.
برای مثال، می‌دیدم که در یکی از این سریال‌ها یک خانم بازیگر لباسی مناسب پوشیده بود، ولی وقتی همین خانم در برنامه‌ای راجع به آن سریال در تلویزیون حاضر شده بود، لباسی پوشیده بود که مطلقاً با حیای زن نسبت و سنخیتی نداشت. به قدری این لباس زننده بود که در تصاویر هم سعی می‌شد که تمام لباس پیدا نباشد.
مسائلی از این دست نشان می‌دهد که سیاست واحده‌ای در تلویزیون وجود ندارد. در حالی که این مسائل خیلی راحت قابل کنترل است. وقتی آن خانم هنرپیشه می‌خواهد مصاحبه کند، می‌توانند به او بگویند که باید لباس مناسب‌تری داشته باشد. اگر هم رعایت نکرد، با او مصاحبه نکنند، اتفاقی مهمی نمی‌افتد.
به نظر من، افرادی که در صدا و سیما فعالیت می‌کنند آدم‌های خوبی هستند، منتها به نظرم در این زمینه سیاست مدونی وجود ندارد. اگر سیاست مدونی تدوین شود، صدا و سیمای ما خیلی بهتر از این می‌تواند در ترویج حیا در جامعه موفق باشد.
در صورتی که وضع فعلی حجاب ادامه داشته باشد، آینده کشور را در این موضوع چطور ارزیابی می‌کنید؟
مردم ما حواسشان جمع است. اگر این مسئله به یک حد برسد، مردم به خودشان می‌آیند. ما از رژیم شاه به وضعیت امروز رسیده‌ایم. مسائلی که امروز مطرح می‌شود برای این است که آسیب‌ها کم شود. من به هیچ عنوان فکر نمی‌کنم که این موضوع تبدیل به یک تهدید می‌شود. مردم ما فهیم‌تر از این حرف‌ها هستند. به هر حال، مردم ما با روضه‌ها و سخنرانی‌ها آشنا هستند. دشمن دائماً کار می‌کند و وقتی مثلاً به محرم می‌رسیم، پادزهر محرم خیلی از مسائل را درست می‌کند. تمام این حرف‌ها برای این است که آسیب را کم کنیم، وگرنه آینده‌ی ما روشن است.
اگر توصیه یا راهکاری در خصوص مقابله با بدحجابی و ترویج حجاب در جامعه دارید بفرمایید؟
بنده اعتقادم بر این است که برای برخورد با بدحجابی یا بی‌حجابی و ترویج حجاب در جامعه باید یک جبهه متحد تشکیل دهیم. برای این کار هم نباید تعلل کنیم، چون جبهه سرعت عمل می‌خواهد. تمام مجموعه‌هایی که می‌توانند در این زمینه مؤثر باشند باید در کنار هم حضور پیدا کنند تا اِن‌شاءالله به یک راهکار و فکر واحد برسیم.