یادداشت؛
از تو درباره یتیمان می پرسند
خبرگزاری رسا ـ آیات قرآن کریم و احادیث ائمه اطهار سفارش های ویژه‌ای به یتیم نوازی و رسیدگی به حال آنان دارند، در ماه مبارک رمضان می توان با تغییر نگرش نسبت به سفره‌های رنگارنگ افطار و سحری و همچنین پرهیز از تشریفات معمول در این ماه، حال محرومان و یتیمان را بهتر درک کرد.
ماجرا از آنجا آغاز شد که در راه بازگشت از مشهد مقدس بودم، حال و هوای معنوی بارگاه ملکوتی علی‌ابن‌موسی‌الرضا(ع) مقدمه‌ای برای ورود به ماه ضیافت الهی بود، یکی از دوستان تماس گرفت و خواست به محض رسیدن، تماسی داشته باشم تا برای جلب حمایت خیرین در ماه مبارک رمضان گزارشی کار کنم، می‌شناختمش؛ دغدغه‌ای جز رسیدگی به امور خانواده‌های بی‌بضاعت و فرزندان یتیم نداشت، تنها انتظاری که داشت، توجه بیشتر خیرین استان نسبت به یتیمانی بود که شاید کم‌تر کسی آنان را می شناخت و یا سراغشان می‌رفت.
قرار شد همراه او و چند همکار رسانه‌ای دیگر، دیدارهایی با آن خانواده‌ها داشته باشیم. سوار ماشین شده و به مناطق حاشیه‌نشین شهر حرکت کردیم، جالب بود؛ تعدادی از دوستان حتی چنین محلاتی را ندیده بودند، کوچه‌های تنگ سربالایی که اهالی می گفتند زمستان‌ها امکان تردد برای کودکان و سالمندان وجود ندارد!
ابتدا به دیدار خانواده‌ای رفتیم که از سال 1386 به‌علت فوت پدر خانواده تحت پوشش کمیته امداد بودند، 3 دختر و 2 پسر که همه با نگاه معصومانه خود، حقایقی را یادآور می شدند که در اثر روزمرگی نسبت به آنها غافل بودم. اما وقتی مدیر منطقه یک کمیته امداد تبریز خبر از حمایت 13 خیر از این خانواده داد، ناگهان به خود آمدم، هنوز افرادی در این شهر زندگی می کنند که پیرو راه و منش مولای خود علی(ع) هستند، اگر آن زمان امیرالمؤمنین شبانه سراغ یتمیان می رفت تا شناخته نشود، امروز خیرین بدون هیچ دیدار و یا شناختی، تنها وجوهات را به حساب خانواده تحت حمایت خود واریز می کنند.
مادر خانواده با جان و دل برای تربیت فرزندانش تلاش می کرد، شب و روز نمی شناخت، می‌گفت؛ وام خودکفایی قالی‌بافی گرفته‌ام و در کنار بافت فرش، سفارش‌های دوخت کفش را نیز انجام می‌دهم، مادر از گرانی و تورم نیز گلایه داشت؛ عدم توانایی در تامین هزینه‌های ناچیز رفت و آمد فرزندان به مدرسه موجب شده بود دختران از ادامه تحصیل بازمانند، عزیز، پسر بزرگ خانواده شاگرد اول مدرسه نمونه دولتی در مقطع اول راهنمایی با معدل 20 بود، مادر با چنان ذوقی لوح‌های تقدیر پسرش را نشان می‌داد که گویی حاصل تمام زندگی اوست.
در شرایطی که دوستان از وضعیت این خانواده متاثر بودند؛ خانه را ترک کردیم و به سراغ خانواده یاسمن کوچک رفتیم، سوم ابتدایی می خواند اما به همراه خواهرش سانا بیماری تشنج داشت، مادرش با نگاهی نگران می گفت 700 هزار تومان وام کارگشایی گرفته، سقف خانه‌اش هر لحظه امکان ریزش داشت، هر از گاهی به قاب عکس همسر مرحومش چشم می‌دوخت و چادرش را سفت می‌چسبید، چهار فرزند داشت که همه در حال تحصیل بودند، یاسمن کوچولو امسال معدلش 20 شده بود و می‌گفت دوچرخه بهترین جایزه برای من است؛ اما چه کند مادر! هزینه‌های درمانی یاسمن مجالی برای چراندن چرخ زندگی برایش نگذاشته است.
از سال 78 تحت پوشش کمیته امداد بودند، 14 حامی داشتند و مستمری ناچیزی دریافت می کردند، وقتی سخن از بازگویی درخواست‌ها به میان آمد، مادر هیچ نمی‌گفت و تنها دعا برای امام راحل داشت؛ می گفت: به برکت امام و شهداست که حتی این خانه کوچک چوبی را داریم، ناگهان به خود آمدم؛ این‌که مادر این خانواده با تمام سختی‌ها و کاستی‌ها قدرشناس امام و شهداست، طوفانی در افکارم به‌پا کرد، عده‌ای با تاخیر پرواز سفر خارجی‌شان و یا واریز دیرهنگام یارانه خود، شاکی زمین و زمان می شوند و نظام و شهدا را زیر سؤال می‌برند؛ اما این مادر که با حداقل‌ها گذران زندگی داشته و برای فرزندانش پدری کرده، ابراز رضایت!
با خود گفتم ماه مبارک رمضان می‌تواند فرصتی برای مرور دوباره زندگی ائمه اطهار و سیره حضرت علی(ع) باشد؛ آن حضرت با وجود تمام دل‌مشغولی‌هایی که داشتند، هیچ‌گاه از حال یتیمان غافل نبودند، اگر خودمان را شیعه علی(ع) می‌نامیم چرا منش آن بزرگوار را فراموش می کنیم؟ مگر نه این‌است که خداوند در سوره مبارکه بقره می فرماید: «از تو درباره یتیمان می پرسند، بگو: اصلاح کار آنان بهتر است و اگر زندگی خود را با زندگی آنها بیامیزید، آنها برادران دینی شما هستند.»
خداوند متعال در آیات قرآن کریم و ائمه اطهار در احادیث و روایات وارده سفارش ویژه‌ای درباره شیوه رفتار با ایتام و یتیم نوازی داشته‌اند، شاید بتوان با تغییر نگرش نسبت به سفره‌های رنگارنگ افطار و سحری و همچنین پرهیز از تشریفات در ماه مبارک رمضان، حال محرومان و یتیمان شهر را بهتر درک کرد، بهتر است آخرین وصیت امام على(ع) را بار دیگر مرور کنیم که مى فرمایند: «اللّه اللّه فى جیرانِکُم فَإنَّهُم وَصِیَّةُ نَبِیِّکُم، مازالَ یُوصى بِهم حَتّى ظَنَنّا أنَّهُ سَیُورِّثُهُم؛ از خدا بترسید! از خدا بترسید! درباره همسایگان که همواره مورد سفارش پیامبرتان بوده اند. [آن حضرت] به قدرى درباره آنان سفارش مى کرد که گمان مى بردیم، براى ایشان میراثى قرار خواهد داد.»
بى خبرى از حال همسایگان و بى توجهى به حقوق آنان، از امورى است که در اسلام نکوهش و از آن به زشتى یاد شده. پیامبر بزرگوار اسلام، کسى را که خود سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد، مؤمن نمى داند. همچنین امام باقر(ع) یکى از ویژگى هاى مهم شیعه را، رعایت حق همسایگى مى داند و مى فرماید: «و التعاهُدُ لِلجیرانِ مِنَ الفُقراءِ وَ اَهلِ المَسکَنَةِ وَ الغارِمینَ و الأیتام؛ از نشانه هاى پیروان ما، رسیدگى به همسایگان نیازمند و تهى دست و بدهکاران و یتیمان است.»
و یا این‌که خداوند متعال در آیه‌های 1 و 2 سوره ماعون می فرماید؛ « أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ فَذلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ؛ آیا دیدی آن را که دین و روز قیامت را دروغ می پندارد، پس او کسی است که یتیم را از خود می راند.» رسول نور و رحمت نیز فرمود: « من کفَّل یتیماً و نفقته کنت أنا و هو فی الجنَّة کهاتین؛ کسی که یتیمی را سرپرستی کند و عهده دار نفقه و مخارج او گردد من و او در بهشت پهلوی یکدیگر هستیم.»
ماه ضیافت الهی فرصتی برای رسیدگی به حال یتیمان و شرکت در طرح مفتاح الجنة کمیته امداد امام خمینی(ره) است؛ بیاد آوریم که خداوند متعال در قرآن می فرماید: از تو درباره یتیمان می پرسند.
این طرح از سال‌ها پیش در آستانه ماه مبارک رمضان با حضور افراد خیر در منزل افراد تحت پوشش کمیته اجرا می شود و خیرین در همان جلسه بخشی از نیازها و هزینه های مربوط به آن خانواده را تقبل می کنند، هدف اصلی اجرای این طرح مشارکت هرچه بیشتر خیرین و مردم درحوزه های کمک رسانی به محرومین است.
/935/ی703/ر
ارسال نظرات