مدیر کل صدا و سیمای خراسان رضوی:
تبیین عقبه تئوریک نهاد رسانه مسؤولیت اصلی حوزه علمیه است
خبرگزاری رسا ـ مدیر کل صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی گفت: مسؤولیت اول حوزه‌های علمیه، مشخص کردن عقبه تئوریک اصول همه نهادها به‌ویژه نهاد رسانه‌ای است، باید در سیاست‌گذاری مبانی دینی، فقه رسانه، فلسفه هنر و رسانه، اخلاق رسانه، ساختار رسانه دینی و حتی کارکردهای رسانه دینی بحث شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت‌الاسلام علی نهاوندی، مدیرکل صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی، سیزده مهر در نشست تخصصی ضرورت تعامل حوزه علمیه و رسانه ملی که در مجتمع رضوان صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی برگزار شده بود، گفت: نظام تفکر دینی و تفکر اسلامی داعیه دار ایجاد حکومت برپایه عدالت، تقوا و اخلاق است.
وی با اشاره به این‌که توان کاربردی سازی دین در جریان زندگی با مدل‌های توحیدی ایجاد می‌شود، گفت: دین باید نگرش‌ساز و راهبردساز بوده و راهکارهای نظام مبتنی بر نیازهای توحیدی جامعه را شکل دهد که این امر برپایه حکومت اسلامی، ضروری و لازم است.
وی افزود: اگر این امر پذیرفته شود، باید نظام‌های گوناگونی که برای توسعه، حفظ و پایداری و انتقال مفاهیم برای این اندیشه ضرورت دارد، حاصل شود که یکی از این نیازها، نظام تعاملی برای انتشار افکار و عقاید بوده و امری واجب و ضروری است که می‌تواند نظام دینی را مدیریت کند.
حجت‌الاسلام نهاوندی تصریح کرد: کاوش نسبت دین و رسانه به معنی کلان خود، امری است که امروز به دلیل گسترش بخش‌های تئوری‌سازی و تکنولوژی رسانه در بخش‌های مختلف بحث می‌شود و قبلا در غرب مطرح شده است، رسانه فرهنگ جامعه را می‌سازد و این امر عهده‌دار تعاملی در رسیدن به این مباحث است.
نظریات موجود در بحث تعامل رسانه و دین
وی با تأکید بر این‌که بعد از انقلاب اسلامی، این موضوع شکل دیگری پیدا کرده، اهمیت ویژه‌ای یافته و مباحث مهمی مثل ماهواره نیاز به اقدامات ویژه‌ای یافته‌اند، گفت: برخی از نظریه‌پردازان در موضوع رویکرد دین و رسانه، قائل به این هستند که دین، مأموریت رسانه نیست و زایش رسانه با اندیشه‌های غربی شکل گرفته و به سوی اباحه‌گری در جامعه، لذت‌طلبی و مصرف‌گرایی میل دارد.
وی با اشاره به این‌که اگر چه رسانه زاییده مدرنیته است اما در کنار زاییده‌های دیگر مدرنیته قرار دارد و به صرف این مسأله نمی‌توان از آن بهره نبرد، گفت: برخی نیز قائل هستند که از رسانه می‌توان استفاده کرد، اما رسانه به ظرف دیگری نیاز دارد که مهیا برای پردازش مبانی دینی در ابعاد مختلف اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و معرفتی باشد، این حرف نیز اگرچه درست است، اما این مسأله در بحث کتاب نیز وجود دارد که بسیاری از مباحث دینی در قالب کتاب و تنزل‌یافته مطرح می‌شود.
مدیر کل صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی ابراز داشت: هنر نیز می‌تواند در ظرف رسانه‌ای خود برداشت‌های مبتنی بر اصول دین را مطرح کند؛ نقطه تداخل بین دین و رسانه موضوع زیبایی‌شناسی فطری، عوامل جذب و محبت‌افزایی است که کمتر به آن پرداخته شده است.
وی اعتقاد سوم را این دانست که باید نهادها و مجموعه‌هایی که دغدغه‌های مشترکی در انتشار افکار دینی دارند، همکاری کنند و اگر ضربه‌پذیری خود را به چند عنصر محدود بدانند، به یقین اولین عنصر ضربه زدن به دین، رسانه است و فناوری‌های جدید در خلوت انسان‌ها نفوذ کرده و فضای مجازی، انسان را به کنج خلوت برده است.
وی عمده تغییر و تحول در حوزه تعاملی رسانه و نهادهای دینی را مربوط به این مسأله دانست که باید بازتعریفی در موضوع و موضع رسانه و حتی شعار رسانه اتفاق بیفتد و همان گونه که در شروع انقلاب اسلامی تعبیر به جمهوری اسلامی شده است، امروز نیز نباید از رسانه به عنوان ملی تعبیر شود، بلکه رسانه جمهوری اسلامی باید رسانه‌ای دینی باشد، همچنان که اگر در آن زمان تعبیر به جمهوری ایرانی می‌شد، افراد مسلمان و شیعه جامعه ایراد می‌گرفتند.
حجت‌الاسلام نهاوندی با اشاره به این‌که این بحث در موضوع خاستگاه و نوع نگرش و افق نیز وجود دارد، گفت: دین، آسمانی‌ترین قانون زندگی بشر در این عالم و غیر محدود به زمان و مکان است، پس باید آن را گسترش داد که در این صورت دغدغه اصلی حوزه‌های دینی برای گسترش مکتب اسلام، رسانه خواهد بود، بنابراین تئوری رسانه باید تئوری رسانه دینی باشد.
وظایف حوزه‌های علمیه در برابر رسانه
وی به وظایف حوزه‌های علمیه پرداخت و گفت: مسؤولیت اول حوزه‌های علمیه، مشخص کردن عقبه تئوریک اصول همه نهادها به‌ویژه نهاد رسانه‌ای است، باید در سیاست‌گذاری مبانی دینی، فقه رسانه، حکمت و فلسفه هنر و رسانه، اخلاق رسانه، ساختار رسانه دینی و حتی کارکردهای رسانه دینی بحث شود و هنوز تکلیف حوزه علمیه با فناوری‌های نوین رسانه‌ای مشخص نیست.
وی رصد آثار و تفکراتی که در رسانه ارائه می‌شود را برپایه این آینده‌نگری و آینده‌پژوهی، ضروری دانست و گفت: مسؤولیت دوم حوزه‌های علمیه، تولید محتوا و پیام با هدف نهادینه‌سازی دین است که باید به آسیب‌های فرهنگی و راهکارهای برون‌داد توجه شود؛ سوم تربیت محقق و مبلغ رسانه‌ای و چهارم تربیت مدیر رسانه است که باید برای تمام مراکز فرهنگی و اندیشه‌ای متولی ایجاد کند.
مدیر کل صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی تأکید کرد: حوزه‌های علمیه باید در سه بخش مدیریت کرده و اندیشه و تفکرشان جاری شود؛ بخش‌های آموزش و پرورش، آموزش عالی در حوزه‌های علوم انسانی و اسلامی و رسانه‌های جمعی به خصوص رادیو و تلویزیون که دغدغه رهبری نیز در این بخش‌ها بسیار جدی است.
وی مسؤولیت پنجم را نظارت بر محتوای دینی و اخلاقی رسانه با نگرش کلان و سیستمی دانست و پیشناد کرد: باید مرکز مطالعات راهبردی فقه حکومتی در حوزه علمیه شکل گیرد که بخشی از آن موضوع نظام تعاملی و رسانه‌ای است و باید بر مبنای فقه حکومتی باشد نه حکم حکومتی.
وی در پایان توضیح داد: فقه حکومتی استنباط است، احکام کلی و نگرش جامع و قابل تطبیق بر مصادیق کثیر دارد، از شئونات خاص حاکم نیست و افزون بر تولید محتوا در شیوه اجرا نیز نظارت دارد./932/پ202/س
ارسال نظرات