تدوین نظام جامع درسی مهمترین محور تحول در حوزه علمیه
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدرضا کاظمی، مدیر جدید مدرسه عالی نواب مشهد، در خصوص ضرورت همراهی حوزه با نظام اسلامی اظهار داشت: واقعیت این است که نظام اسلامی به نوعی مولود حوزه علمیه است و حوزه، پشتیبان فکری و ایدئولوژیک نظام محسوب میشود.
نظام اسلامی مولود حوزه علمیه است
وی افزود: نظام ما صرفا جمهوری نیست که متکی به مردم باشد بلکه نظامی اسلامی و مبتنی بر ارکان اسلامی است؛ از این رو در بخشهای مختلف نیازمند نظریهپردازیهای حوزه است از سوی دیگر، نظام اسلامی بهترین بستر برای نشر اسلام که مهمترین هدف نهاد روحانیت است، به شمار می رود و هرچه قدرت آن تضعیف شود به همان اندازه توان روحانیت نیز برای ترویج دین کم میشود.
حجت الاسلام کاظمی ادامه داد: مردم در طول این سی سال نشان دادهاند که به سخن روحانیت که برگرفته از آیات و روایات است، اعتماد دارند و حاضرند از همه چیز خود برای حمایت از نظام دینی خود بگذرند و همه ای ها بر اساس رهنمودهای شخصیتی چون امام راحل است که حوزوی بودند.
استاد حوزه و دانشگاه مشهد با بیان این که لازمه سعادت مردم، سلامت حکومت است، تصریح کرد: مردم بر اساس اعتقادشان که این نظام را حکومتی الهی می دانند حاضر به هرگونه گذشتی هستند.
هجرت امام رضا(ع) به مشهد مبدأ شکلگیری حوزه علمیه خراسان
وی در ادامه به پیشینه علمی حوزه علمیه خراسان اشاره و خاطرنشان کرد: این حوزه از حوزههای کهن و پر افتخار شیعه است که در طول فعالیت خود توانسته است ستارگان پر فروغی به آسمان فقاهت تقدیم کند و در روند بالندگی مذهب تشیع و تثبیت آن در جامعه ایرانی و غیرایرانی اثر بسزایی داشته باشد.
وی افزود: ریشه و مبدأ آغاز این حوزه به صورت حقیقی از زمان هجرت با برکت امام رضا(ع) به مشهد آغاز شد؛ اما رسمیت آن به عنوان یک مرکز حوزوی به معنای متعارف از قرن11 بوده است. در این قرن تعدادی از علما و بزرگان از جمله ملاعبدالله شوشتری، محقق ملاباقر سبزواری صاحب کتاب کفایه الاحکام و شیخ حر عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه همراه با شیفتگان علوم انسانی آن روز به مشهد روی آوردند و حوزه را رونق دادند به گونه ای که در آن زمان از لحاظ علمی و شهرت در سطح بالایی قرار گرفت.
حجت الاسلام کاظمی ادامه داد: در قرن 14 و 15 با حضور بزرگانی همچون حاج حسین قمی و مهدی اصفهانی مجددا شاهد رونق این حوزه هستیم. بنابراین در مقایسه با حوزه علمیه قم که از سال 1340 قمری از سوی آیت الله حائری تأسیس شد، قدمت و سابقه علمی بیشتری دارد.
مدیر مدرسه عالی نواب ابراز داشت: یکی از رشتههای برجسته حوزه علمیه مشهد که اکنون تا حدی افت کرده ادبیات عرب است که به عنوان زبان علمی و پایه علوم اسلامی مطرح است، مشرب کلامی و مخالفت با فلسفه در سالهای پس از حضور مرحوم میرزا مهدی اصفهانی رونق گرفته و با اقبال به کلام و رواج مکتب تفکیک، فلسفه مورد بیمهری قرار گرفت.
تبیین محورهای تحول حوزه از دیدگاه رهبری
وی در ادامه با اشاره به ضرورت تحول و رهنمودهای مقام معظم رهبری در این عرصه افزود: سخنان رهبر معظم انقلاب در خصوص تحول، همه ابعاد حوزه اعم از شیوههای آموزشی و پژوهشی را فرا میگیرد و محدود به موضوع خاصی نمیشود.
حجت الاسلام کاظمی تصریح کرد: در بخش آموزش، ایشان تأکید دارند متد استنباط بایستی در عین این که مطابق با نیاز و امکانات روز پیش می رود، همان متد جواهری باشد. همچنین در شیوه مدیریت مسؤولان و اداره حوزه از سوی مدیران، فضلا و صاحبنظران، ایجاد کرسیهای نظریهپردازی که سبب شکوفایی علمی و دفع بسیاری شبهات میشود و جامعه علمی را از ایستایی و رکود خارج میکند، همچنین آیندهنگری و پیشبینی شبهات و آمادگی پاسخ بدان و نیز توسعه علوم عقلی تأکید بسیار دارند.
وی گفت: متأسفانه با وجود اهمیتی که علوم عقلی دارد، بهای کمتری داده شده است و حوزویان بیشتر متوجه فقه و اصول بودهاند در حالی که علوم عقلی مقدم بر فقه و اصول است و اصول عقاید دینی ما را ثابت میکند؛ از این رو نباید تضعیف شود؛ علامه طباطبایی و شهید مطهری با استفاده از همین استدلالهای عقلی با دیدگاههای مارکسیستی مقابله کرده و اسلام و تشیع را حفظ کردند.
تدوین سند چشمانداز و نظام جامع درسی حوزه علمیه خراسان
استاد حوزه و دانشگاه مشهد با اشاره به روند تحول در حوزه علمیه خراسان گفت: از ابتدای انقلاب تاکنون حوزهها بسیار متحول شدهاند؛ اما با این وجود آهنگ و سرعت مورد انتظار رهبر معظم انقلاب بیش از این است و گام های بلندتری میتوان برداشت.
وی، بهرهگیری از دیدگاههای صاحبنظران و اندیشمندان این عرصه که دارای فکر و عزم جدی هستند را مهمترین راهبرد تحول دانست و گفت: تدوین سند چشمانداز حوزه علمیه خراسان و نظام جامع درسی از نکات قابل توجه در راستای تحقق تحول مد نظر رهبری است.
استاد حوزه و دانشگاه مشهد خاطرنشان کرد: در هرحرکت هدفمندی، غفلت از هدف و سستی در انگیزه، اشتغال به حواشی به جای اصل و فراموشکردن تلاشهای دشمن و رقبا در این مسیر مهمترین آسیبهای پیش روی تحول حوزه است.
حجت الاسلام کاظمی یادآور شد: حوزه خراسان با برنامهریزی مستقل از نظر درسی و ارائه مدرک، دارابودن 24 هزار طلبه، 40 درس خارج و 400درس سطح عالی، به عنوان دومین حوزه علمیه بزرگ جهان اسلام شناخته م شود./930/د103/س