ضریحی که برای صاحبش لحظه شماری می‎کند

یک رویداد تاریخی در قم و بازگشت به نوجوانی
کم سن و سال بودم، نام فرزند حسین را از پدر شنیدم از کسی که می‌فهمید این خاندان را. نشانه این عشق زلال همان پیراهن سیاهی بود که محرم‌ها بر تن می‌کرد و یا هق هقی که در اشک روضه‌هایش به گوشم می رسید. چند باری هم در مراسم های مدرسه و دبیرستان از اوصافش شنیده ام، آن زمان حال و هوای نوجوانی امکان درک بیشتر معصومین علیه السلام و خاندان طاهرینشان نبود؛ اما اسم مبارک آنها را مزمزه می‌کردم تا فقط جدا نشوم. حسی به من می‌گفت همه خوبی ها اینجا جمعند و بس!

این خانه ترجمان وحی، این اسامی حقیقی شهد شهود همچنان مرا به خود می‌کشید، این خاندان برایم تازگیِ مدام داشت. روزهایی هم رسید که روحانی محله از اهل بیت و هم از «حضرت حسین»، «بانو زینب» و «علی اکبر» علیهم السلام می گفت، روزهایی هم رسید در دانشگاه حس کردم هم سن و سال فرزند حسین هستم؛ اما این همه فاصله، حسرتی بر جانم می‌گداخت. روزهایی هم مثل این روزهای شوق و شور که بوی کربلا، شهر قم را عطرآگین کرده است، عطری از جنس عشق و آشکارگی ارادت.

مردم اینجا چند سالی است مراحل ساخت ضریح مطهر امام حسین علیه السلام را شاهد هستند، هم به انتظار نشسته اند و هم به ارادت و دیدار و زیارت، هم آغوش گشوده‌اند و بغض‌ها شکسته‌اند. از وقتی که مردم قم خبر ساخته شدن ضریح شش گوشه اباعبدالله را شنیدند اشک‌هایشان را نذر لعاب پنجره‌های مشبک از نور کردند یعنی زلال ترین ارادتشان را پای ضریح ریختند تا مسافر کربلا، با عشق این دیار دمساز شود.

مراحل چندگانه این ضریح با اشک ساخته شد؛ اشک قمی ها، اشک تهرانی ها، کاشانی ها و اراکی ها که همسایه های خوب دیار کریمه اهل بیت هستند و اشک مسافران خسته ای که از شمال و جنوب و شرق و غرب ایران خود را به اینجا رسانده اند. و این روزها بلوار محمد امین شاهد این مدعا است؛ شاهد روزهای ترافیک دیدار و زیارت، شاهد ازدحام ارادت به آستان پدر، پسر و پسر.

این روزها آرام آرام حس نوجوانی ام به واقعیت نزدیک‌تر می شود؛ این همه مجنون بر سر راه دیدار، آن هم برای پنجره های مشبکی که بوی حسین می دهد. این روزها شعرها سروده می شود، عکس‌ها گرفته می‌شود، خبرها روی خروجی خبرگزاری و مطبوعات قرار می‌گیرد این روزها همه مشترک یک فصل از نامه بدرقه و دیدارند.

روزهای پایانی حضور ضریح مطهر فرا رسیده است
مسجد مدرسه معصومیه! اینجا همه نگاه‌ها به گل هایی که از خودمان است، گره می‌خورد به اجزای ضریحی که ایرانیان برای عشق خالص شان هدایا و نذورات را تقدیم آستانش کردند. شاید هنوز نتوانم این حضور را به تصویر کلمات و عبارات بیان کنم و یا از ضریحی بگویم که در هر شش گوشه اش رازی نهفته است، شاید این حضور را به اندازه علما و روحانیان حتی طلبه هایی که تازه از میدان تبلیغ می آیند، درنیابم؛ اما می‌دانم که آنان در هنگام زیارت ضریح بخش‌هایی از «لهوف» را در ذهن مرور می‌کنند تا بغض‌هایشان گره باز کند و یا شکسته شود از شکستن دل یک خواهر برادر از دست داده!

همه این ماجرا را این روزها می توان هم حس کرد و هم دید و شنید، در ذیل روایتی مستند از این رویداد تاریخی تقدیم خوانندگانی می‌شود که آخرین روزهای میزبانی ضریح را شاهد هستند:

روایت مجسمی از شور پاک ایرانی
پس از آن که از ضریح جدید اباعبدالله الحسین(ع) در قم پرده برداری شد، این شهر حال و هوای دیگری گرفت؛ اینجا دیگر قم نبود، بلکه کربلای امامی بود که قبر وی فرسنگ ها دورتر است، این روزها قم به برکت ضریحی که تا دو سه ماه دیگر در مرقد مطهر سیدالشهدا نصب می شود زودتر از هر شهر دیگری لبیک گوی کربلاییان شده است.

ضریح جدید امام حسین(ع) ششم مهرماه در مدرسه معصومیه قم با حضور علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام محمدی گلپایگانی مسؤول دفتر مقام معظم رهبری، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، حجت الاسلام قاضی عسکر نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت، حجت الاسلام سعیدی تولیت آستانه مقدسه حضرت معصومه و تولیت های عتبات عالیات کشور عراق پرده برداری شد؛ اما چیزی که بیش از همه خودنمایی می کرد حضور یک نفر بود که از دور این واقعه را می دید و اشک شوق می ریخت.

پس از پرده برداری از ضریح جدید حضرات آیات سبحانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، جوادی آملی، علوی گرگانی جزء نخستین کسانی بودند که برای بازدید ضریح جدید رهسپار شدند؛ حضرت آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید در بازدید خود از ضریح جدید آن را بی نظیر توصیف کرد و حضرت آیت الله صافی گلپایگانی از دیگر مراجع تقلید هم آن را نشانی از جمال امام زمان، جمال اباعبدالله و انعکاس آن بزرگواران دانست.

11 مهر ماه شروع بازدید عمومی مردم عاشق ایران به مدت 15 روز از ضریح جدید امام حسین (ع) بود، ایرانی های عاشورایی از جای جای کشورمان به زیارت ضریح امام حسین (ع) آمدند، اما اینجا کربلا نیست، اینجا شهر مقدس قم است که کربلایی شده و کربلا در انتظار کاروانی است که از قم حرکت خواهد کرد.

مدرسه معصومیه مأوای دلدادگان عصمت و طهارت
این روزها ترافیک سنگین در اطراف مدرسه علمیه معصومیه قم حکایت از حرارتی سرد ناشدنی در دل های مومنین دارد، کافی است خود را به داخل مدرسه برسانید تا ارادت زن و مرد، پیر و جوان را نظاره گر باشید.

در کنار ضریح مطهر، درد دل ها و مناجات های اقشار مختلف مردم را می شنوی که چه عاشقانه با امام خود خلوت گزیده اند، این گریه و ناله ها بی گمان از سر شوق و ارادت است و این سان است که با خود شور و شعفی به همراه دارد که در هیچ جای دیگر نمی توان نمونه آن را پیدا کرد.

بعضی از مشتاقان فرزندان نونهال خود را بر روی دست گرفته اند تا سهم کودکشان از این فرصت ناب، بوسه ای باشد بر ضریح جدید امام حسین (ع)، این ضریح واسطه ای است که دل ها را راهی بین الحرمین می کند.

خادمان نیز به همراه زائران دیگری که به نیت زیارت مرقد الحسین (ع) آمده‌اند لحظاتی را با مولای خود خلوت کرده‌اند. یکی از خادمان افتخاری کریمه اهل بیت که از روز دوم بازدید عمومی توفیق خدمت گزاری در این مکان مقدس را داشته است با شوق فراوان می گوید زائرانی که به این مکان می آیند گویی خود را در حرم ملکوتی آقا می بینند.

درگوشه ای دیگر پیرمردی اشک ریزان رو به ضریح مطهر نجوا می‌کند، خود را مهدی خسروانی معرفی می‌کند که از اهواز به قم آمده است، وی حضورش را این گونه بیان می کند که اگر به اینجا آمده ام، به عشق رایحه خوش و صفای حرم آقا است که مشام‌ها را بی اختیار می نوازد.

مراحل ساخت ضریح جدید
ضریحی که ساخت آن 5 سال به طول انجامید و مجموعا 118 کیلو و 650 گرم طلا صرف آن شد و حتی یک مثقال آن هم خریداری نشده و تمام هزینه آن را مردم داده اند؛ ضریحی که استاد محمود فرشچیان نگارگر نام آشنای دنیا وظیفه طراحی آن را بر عهده گرفت و پس از تکمیل کار و هنگام ورود از درب با دیدن این یادگار، سجده شکر به جا آورد.

ضریحی که خطاطی مفاهیم آن را استاد سیدمحمد حسینی موحد برعهده داشته است، تقریبا حرم مطهری نیست که یادگاری از دست نوشته های این استاد بزرگ را در خود جای نداده باشد.

حجت الاسلام تکیه ای، سخنگوی هیات امنای ساخت ضریح مطهر امام حسین (ع) درباره ساخت ضریح جدید با بیان این که در سال 1386 از سوی آقای شیخ عبدالمهدی کربلایی تولیت عتبات مقدس حسینی این پروژه به امنای قم واگذار شد که به غیر از طلا، بالغ بر 4600کلیو نقره نیز استفاده شده است و تقریبا 7 میلیارد تومان هزینه اعم از تهیه نقره، چوب، هزینه کارگاه و هزینه انتقال و نصب شده است.

وی می افزاید: ضریح به دلیل قدمت و به لحاظ هنری کاملا کهنه و چوب ها پوسیده شده بود و مقداری هم حشرات آسیب رسانده اند و مهم تر اینکه در جریان انتفاضه عراق که مردم به حرم پناه آوردند، ضریح مورد اصابت گلوله صدامیان واقع شده بود و ضریح فعلی تعمیر شده است. تعویض ضریح جزء اولویت های اصلی عتبه مقدسه حسینی بود که ما دست روی آن گذاشتیم.

ضریح قبلی فولادی بوده و ساخته و پرداخته بهره های هندی که شیعیان واقفی هستند، است، که مربوط به 80 سال قبل است و از سوی قاجاریه نصب شده و شش گوشه است، از حدود سال 370 اینجا قبه و گنبد و بارگاه ولو مختصر داشته و به تدریح توسعه یافته است.

شش گوشه ای به خاطر علی اکبر
جالب است بدانید حضرت آیت الله بهجت رحمت الله علیه در ملاقاتی که هیأت امنای ساخت ضریح با ایشان داشتند، فرمودند «حتما شش گوشه را حفظ کنید». چون برخی از متخصصین طرحی داشتند که 4 گوش بشود، اما بزرگ‌تر شود ایشان فرمودند: «شیخ مفید فرموده که حضرت علی اکبر پیوسته به امام حسین است و پایین پا است و این ذوقی که شش گوشه کرده ذوق مقدسی است این را حفظ کنید».

حجت الاسلام تکیه ای تصریح می کند: جنس سازه اصلی ضریح جدید که پذیرای قطعات نقره و طلا است از چوب ساج است، متخصصین عمر این چوب را تا هزار سال برآورد کرده اند و وزن چوب های به کار رفته 5350 کیلوگرم است.

گوهر ناب در حریم آفتاب
یکی از ویژگی های ضریح جدید امام حسین (ع) مفاهیمی است که بر آن نقش بسته و حاصل ساعت ها کار تحقیقی در منابع اصلی روایی شیعی است، کتاب «گوهر ناب در حریم آفتاب» که در مهر 91 از سوی انتشارات اسوه وابسته به سازمان اوقاف چاپ شده است، این مفاهیم را به رشته تحریر در آورده است.

آیات 24 سوره رعد، 46سوره حجر، 186 سوره بقره، 73 سوره نساء، 33 سوره احزاب، 32 سوره نحل، 33 اسراء زینت بخش بدنه بیرونی و داخل ضریح از آیات سوره های انسان و کوثر تزیین شده است.

احادیث شریفی هم در ضریح جدید به کار رفته است که «إن الحسین مصباح الهدی و سفینة النجاة». «إن زیارة الحسین علیه السلام أفضل ما یکون من الأعمال». «من أتی قبر الحسین علیه السلام تشوّقا إلیه کتبه الله من الآمنین، یوم القیامة و أعطی کتابه بیمینه و کان تحت لواء الحسین علیه السلام حتی یدخل الجنة فیسکنه فی درجته، ‌إن الله عزیز حکیم» بین احادیث دیگر خودنمایی می کنند.

اگر بخواهیم به نوشته‌های سر ستون‌های شش گوشه ضریح جدید امام حسین (ع) اشاره کنیم، احادیث شریف «أحب الله من أحب حسینا».«حسین منی و أنا من حسین» و شعر سید رضی که درباره کربلا سروده شده است خودنمایی می کند که بیت اول آن با «کرْبَلا، لا زِلْتِ کَرْباً وَبَلا / ما لقی عندک آل المصطفى» آغاز می شود.

همچنین برروی ضریح مطهر اسماءالله و اسامی چهارده معصوم علیهم السلام و عبارات منتخب از ادعیه و زیارات معتبر نوشته شده که یا شهید، یا غفور، یا باقی، یا ظاهر، یا حمید، یا نور، یا شافی، یا باطن،‌یا شکور، یا حسیب، یا احد، یا ولیّ الله، یا صبور، یا مجیب، یا واحد، یا حجة الله، محمد رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وآله، الإمام علی المرتضی، فاطمة الزهراء، الإمام الحسن المجتی، الإمام الحسین سیّدالشهداء، الإمام علی السجّاد، الإمام محمّد الباقر، الإمام جعفر الصّادق، الإمام موسی الکاظم، الإمام علی الرضا، الإمام محمّد الجواد، الإمام علی الهادی، الإمام الحسن العسکری،‌ الإمام محمّد المهدیّ القائم علیهم السلام، علی الکبیر، الرضیع الصغیر، لبّیک یا حسین، یا قتیل العبرات چشم نوازی می کند.

ضریح جدید امام حسین(ع) در ماه صفر و در مدت 20 روز بر مضجع شریف سالار شهیدان نصب می شود که البته به گفته مهندس پلارک، رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات، 50 درصد از اجزای ضریح مطهر در جعبه‌های مخصوص با محافظت ویژه از مسیر هوایی و 50 درصد دیگر آن با نصب روی تریلی و طی مسیری در داخل ایران به کربلای معلا منتقل می‌شود.

بهشت پنجره دیگری به قم گشوده کنون
که مست کرده هوایش دل خراسان را
خدا کند خبری اینچنین بیاید که
بناشدست بسازیم قبر پنهان را
/901/ز501/ب