فرهنگ رضوی ترویج دهنده فرهنگ عاشورا است

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجعفر علوی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، گفت: عاشورا اثرگذارترین حادثه تلخ تاریخ است که هر چه از آن می‌گذرد، ابعاد انسان سازی آن نیز گسترش بیشتری می‌یابد و امروز نیز پس از گذشت قرن‌ها در تمام نقاط کره خاکی جلوه‌هایی از حماسه آفرینی امام حسین(ع) دیده می‌شود.

وی افزود: کمتر آزاد مردی است که با حرکت ممتاز امام حسین(ع) آشنا نباشد و هیچ انسان آزادمردی وجود ندارد که از جریان حادثه عاشورا با خبر باشد ولی از آن درس نگرفته و یا زبان به تحسین ایشان باز نکرده باشد، بی‌گمان عوامل گستردگی و نفوذ این فرهنگ را نمی‌توان در ویژگی‌های خود آن به تنهایی دید.

وی تصریح کرد: تلاش اولیای دین از امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) تا حضرت مهدی(عج) پس از واقعه عاشورا نیز نقش قابل توجهی در استمرار این فرهنگ داشته است و یکی از امامانی که احادیث فراوانی راجع به ترویج فرهنگ عاشورا دارند، حضرت رضا(ع) است که با بیانات مختلف و روش‌های گوناگون به تبیین و ترویج این فرهنگ پرداختند و بررسی آنها می‌تواند برای ادامه دهندگان راه آن بزرگواران به لحاظ محتوایی و از جهت روشی، درس آموز باشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه رضوی، تصریح کرد: امام رضا(ع) گاه برخی جنایات دشمنان امام حسین(ع) را بیان می‌کنند، مانند نگه نداشتن حرمت ماه حرام و اهل بیت پیامبر(ع)، به شهادت رساندن امام حسین(ع) به فجیع‌ترین شکل ممکن، کشتن تعداد زیادی از نزدیکان بی‌نظیر آن حضرت، به آتش کشیدن خیمه‌ها و نیز غارت اموال و از دوستان خود می‌خواهند که بر این مصیبت جانکاه بگریند و به این نکته تصریح می‌کنند که ما نیز همواره تا روز قیامت بر این مصیبت‌ها عزاداریم.

وی، راویت ریان‌بن‌شبیب را یکی از جلوه‌های ترویج قیام امام حسین(ع) در فرهنگ رضوی دانست که در صفحه 192 کتاب الامالی ابن بابویه قمی (1417ق)، چاپ مرکز الطباعه والنشر فی مؤسسه البعثه قم آمده است: «ریان‌بن‌شبیب می‌گوید: در روز اول ماه محرم، خدمت حضرت رضا(ع) رسیدم که فرمودند: ای پسر شبیب! محرم ماهی است که اهل جاهلیت در گذشته به خاطر حرمت این ماه، ظلم و کشتار را در آن حرام می‌دانستند، اما این امت نه برای این ماه حرمتی قائل شدند و نه برای پیامبرشان(ع) چه این‌که در این ماه، فرزندان او را کشتند و زنان وی را به اسارت گرفتند و اموالش را به تاراج بردند. خدا هرگز آنها را نیامرزد.

ای پسر شبیب! اگر می‌خواهی برای چیزی گریه کنی، برای حسین‌بن‌علی گریه کن که او را ذبح کردند و از اهل بیت او هم هجده مرد را با او به شهادت رساندند که روی زمین مانند آنها نبود و به تحقیق هفت آسمان و زمین برای شهادت او گریه کردند و چهارهزار فرشته برای یاری او از آسمان فرود آمدند، اما وقتی او را کشته یافتند، نزد قبر او آشفته موی کردند، تا زمانی که قائم(عج) ما قیام کند و از یاران او باشند و شعار آنان یالثارات الحسین است.

محرم ماهی است که اهل جاهلیت، خونریزی را در آن، حرام می‌دانستند، اما در این ماه، خونِ ما حلال شمرده شد، حرمتِ ما هتک شد، فرزندان و زنانِ ما به اسیری گرفته شدند، آتش در خیمه‌های ما افکنده شد و هر آنچه در آن داشتیم به تاراج برده شد و در مورد ما پاسِ حرمتِ رسول الله نگه داشته نشد.

روز عاشورا پلک‌های ما را آزرده کرد؛ اشک‌های ما را جاری ساخت و در زمین کرب و بلا عزیز ما را ذلیل کرد و تا روز قیامت، اندوه و گرفتاری را برای ما به میراث گذارد، پس گریه کنندگان باید بر مثل حسین(ع) بگریند چه این گریه، گناهان عظیم را از بین می برد.»/932/ت302/ب