عضو جامعه مدرسین:
بزرگان دین فلسفه را در خدمت کتاب و سنت قرار داده‌اند
خبرگزاری رسا ـ عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: بزرگان فلسفه اسلامی در گذشته و دوران معاصر همچون علامه طباطبایی، آیت‌الله مصباح یزدی، و آیت‌الله جوادی آملی، فلسفه را در خدمت کتاب و سنت قرار داده‌اند و علامه طباطبایی با استفاده از فلسفه تفسیر المیزان را نوشته است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا فیاضی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، پنج‌شنبه صبح در سومین نشست علمی «فلسفه اسلامی و مواجهه آن با چالشهای معاصر» که در مدرسه فیضیه برگزار شد، با اشاره به روایاتی که بر ضد فلسفه در کتاب‌ها وجود دارد، گفت: تمسک به هر دلیل نقلی بر سه شرط سند، دلالت و جهت صدور استوار است.
وی با بیان این‌که این روایات در هیچ کدام از جوامع روایی شیعه وجود ندارد، افزود: این روایات سند هم ندارد، و بر فرض سند داشتن باید دارای سند معتبر می‌بود و تمام راویان آن بررسی می‌شد، این دست روایات برضد فلسفه سند ندارد.
این استاد خارج حوزه علمیه قم ادامه داد: اگر جوامع روایی شیعه را بررسی کنیم این دست روایات را نمی‌یابیم، اما یکباره کتابی بر ضد فلسفه نوشته می‌شود و این روایت‌ها در آن کتاب دیده می‌شود، این روایات نه تنها دلیل ندارد بلکه ظن به کذب در آن وجود دارد، یعنی برخی از کسانی که با فلسفه مخالف هستند به درست کردن این دلایل اقدام کرده‌اند.
وی با بیان این‌که برخی از مخالفان فلسفه از میان دین‌داران هستند، خاطرنشان کرد: یک عده از مخالفان فلسفه دین ندارند و داعیه‌های شیطانی دارند، و احتمال داخل کردن این‌گونه موارد در روایات وجود دارد، چگونه می‌توان روایت بی‌سندی را دست‌مایه رد فلسفه دانست.
فلسفه ابزار مفسر قرآن است
حجت‌الاسلام والمسلمین فیاضی با اشاره به این‌که این روایات ضد فلسفه در دلالت نیز مشکل دارد، ادامه داد: بزرگان فلسفه اسلامی در گذشته و دوران معاصر همچون علامه طباطبایی، آیت‌الله مصباح یزدی، و آیت‌الله جوادی آملی ما فلسفه را در خدمت کتاب و سنت قرار داده‌اند.
وی بیان کرد: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان با استفاده از فلسفه تفسیر المیزان را نوشته است، اگر کسی می‌خواهد تفسیر بنویسد باید همان طور که باید بر علم اصول و ادبیات مسلط شود، فلسفه نیز جزو ابزار او باشد.
عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: فلاسفه با فلسفه خود کتاب و سنت را فهمیده‌اند، اگر حضرت علی(ع) فرموده‌اند «داخل فی الاشیاء لابالممازجه»، یا اگر فرموده «لایحدوه حد» این را باید چطور حل کرد، همچنین در فرمایشات توحید صدوق جملاتی است که جز با فلسفه آن را نمی‌توان فهمید.
وی با اشاره به حسرت مرحوم آخوند در آخر عمر درباره کم استفاده کردن از قرآن، ادامه داد: این مطلب دلیل بر آن است که اهل فلسفه به بهترین نحو از قرآن استفاده کرده‌اند، یک نفر غیر فیلسوف درباره استفاده از قرآن این حسرت را نخورده است.
فهم عقاید دینی مستلزم استفاده از فلسفه است
حجت‌الاسلام والمسلمین فیاضی ادامه داد: فهم علمای دیگر از قرآن به اندازه فهم یک عرب‌زبان است، اما فیلسوف به دلیل این‌که ابزار کار فهم قرآن را دارد، معارفی را پیدا می‌کند که می‌گوید کاش عمر بیشتری داشتم تا از قرآن استفاده کنم.
وی با بیان این‌که دین تنها احکام نیست، تصریح کرد: احکام بخش نازل دین است، بخش اصلی دین عقاید است و پس از آن اخلاق، برای فهم احکام دین نیاز به علم اصول داریم، برای فهم معارف عقیدتی علاوه بر اصول، و ادبیات، فلسفه نیز لازم است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به آیه « لَوْ کَانَ فِیهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّـهُ لَفَسَدَتَا » خاطرنشان کرد: خدا در این آیه استدلال عقلی آورده است و کسی می‌‌تواند آن را تقریر کند که در فلسفه کار کرده باشد، این آیه برای مردم عامی بیان خطابی است، اما برای اهل تعقل بیان برهانی است.
وی خاطرنشان کرد: اگر انسان در فلسفه کار کرده باشد به درک برهانی این آیه نائل می‌شود، علامه طباطبایی(ره) با استفاده از فهم فلسفی به بیان برهانی این آیه می‌پردازد و برهان علامه در المیزان به همان صورت در النهایه استفاده می‌شود.
کتاب‌های درسی حوزه در دوره‌های 5 ساله تغییر یابد
حجت‌الاسلام والمسلمین فیاضی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به کتب درسی حوزه خاطرنشان کرد: اگر بنا باشد علم همواره ثابت بماند حیات علمی راکد می‌شود، حیات علم به نقد و رد است، گاه یک نظریه جدید پیدا می‌شود، وجهی ندارد که کتاب درسی را بر اساس نظریات قدیمی نوشته شود، در برخی موارد در ابتدا مسأله‌ای را به طلبه یاد می‌دهند، اما با تغییر و تحول علوم نیاز به این دارند که آن فکر را از ذهن او بزدایند.
عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به اهمیت تغییر کتاب‌های درسی حوزه بیان داشت: علم در حال رشد و تکامل است، باید آخرین نظریات را به زبان ساده نوشته شود، ما نمی‌‌خواهیم علمیت متون را کم کنیم، اگر بخواهیم کتاب درسی داشته باشیم باید معیارهای کتاب درسی را در نظر بگیریم و کتاب‌ها دارای بیان واضحی برای طلاب باشند.
وی ادامه داد: کتاب درسی باید به معنای واقعی کلمه کتاب درسی باشد؛ لازم است کتاب‌های درسی در دوره‌های 5 ساله تغییر یابد، البته در این میان باید نظرات اهل فن گرفته شود، کتاب‌های درسی کتاب خدا نیست که تغییر در آن اشکالی به وجود آورد.
حجت‌الاسلام والمسلمین فیاضی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از برنامه‌های حوزه علمیه اصلاح متون درسی قرار گیرد، البته در این میان باید از فضلا افرادی ویژه‌ای برای تدوین کتب درسی حوزه انتخاب شوند./914/پ202/پ
ارسال نظرات