انتظارات جامعه روشنفکر دینی از مبلغان
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت‌الاسلام حسین دستپروری، استاد حوزه و دانشگاه، عصر امروز در حلقه علمی بلاغ اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی که در سالن حلقه‌های این دفتر برگزار شد، گفت: انگیزه‌ای که انسان را وادار به تبلیغ می‌کند، انگیزه والایی است و مبلغان، واسطه بین حوزه و مردم بوده و دارای مسؤولیت سنگینی هستند.
وی با اشاره به این‌که تربیت یکی از کلمات مظلوم است و با اخلاق اشتباه گرفته می‌شود، گفت: تربیت یعنی فراهم کردن زمینه‌های لازم برای شکوفایی همه استعدادها یا به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه در جهت مطلوب که در اسلام در جهت نزدیک شدن به پروردگار خواهد بود.
وی به نکات این تعریف اشاره کرد و گفت: نکته اول این تعریف زمینه‌سازی است که چهار شیوه دارد، اول تحقیقی است، یعنی شیوه بصیرتی که در سوره یوسف آمده و کار مبلغ نیز همین است، دوم تقلیدی است که در عقاید اسلامی جایگاهی ندارد، سوم تلقینی و چهارم تحمیلی است که اثری نخواهند داشت.
حجت‌الاسلام دستپروری تصریح کرد: نکته دوم، همه استعدادها است، یعنی تربیت در یک بعد بوده و در زمینه‌های اخلاق، ورزش، عاطفی و استعدادهای دیگر باشد، استعدادهای به تکامل رسیده نیز نیاز به جهت دارند که توسط روحانیت باید تبیین شود.
انتظار که جامعه روشنفکر دینی از مبلغان دارد
وی در ادامه به توقعی که جامعه روشنفکر دینی از مبلغان دارد، پرداخت و گفت: یکی از مسائل مرتبط با مبلغ، وسعت اطلاعات است که از اولین قدم‌ها در این زمینه است، یعنی علوم مختلف را دیده و به آن توجه داشته باشد، مثل به کار گیری برخی لغات فرنگی، تاریخ، روانشناسی، تربیت و زمینه‌های دیگر.
وی با تأکید بر این‌که مبلغان باید خط مطالعاتی مشخصی داشته باشند، گفت: خدمت یکی از علما رسیده و گفتم، پزشکان من را جمعه دعوت کرده‌اند، ایشان فرمودند: «چیزهایی که بلد نیستند برایشان بگویید»، بنابراین مثلا هنگام صحبت برای پزشکان نباید کلمه‌ای از اصطلاحات پزشکی به کار برد.
این استاد حوزه و دانشگاه نکته بعدی را اعتمادسازی و محبوبیت دانست و گفت: محبوبیت دو مطلب نیاز دارد، اول مقبول و دوم مطلوب بودن است، یعنی اگر انسانی از نظر علمی بسیار بالا بوده و مطلوب نباشد، محبوب نخواهد بود؛ همچنین مطالعه زیاد و آزادگی برای مقبولیت نیاز است، یعنی اگر چیزی را بلد نیست باید با صراحت بگوید.
وی افزود: لازمه اعتمادسازی نیز دقت در بیان مطالب و اعتبار مطالب است، کم شدن نفوذ تبلیغات به سبب متناسب نبودن بحث با معلومات مخاطبان است، به عنوان مثال، امروز مردم دنبال فائده کارها و ضرورت آن هستند، مثل فائده حجاب، ضرورت دین، امام زمان(عج) و امام حسین(ع).
وی نکته بعدی را سلیقه دانست و گفت: هفتاد درصد موضوع را انتخاب آن تشکیل می‌دهد، همچنین سلیقه در ارائه مطلب نیز بسیار مهم است، مثلا داستان‌های زیبا نباید تکرار شوند، زیرا مخاطب به اشتباه کل مطلب را تکراری تلقی می‌کند، بنابراین در سه جا باید مقدمه ذکر شود؛ موضوع تکراری، موضوع مورد نفرت مخاطب و مورد نفرت بودن گوینده.
استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: برخی مبلغان، تکلیف گرا هستند و همیشه مردم را از لبه تیز دین می‌ترسانند که اشتباه است، باید نعمات خداوند را بیشتر به مردم شناسانده و تفکر مردم را باید به جایی رساند که به خداوند عشق بورزند و در کوچک‌ترین رفتار خود به دنبال دستور محبوب خود باشند.
نکاتی در خصوص موفقیت مبلغ
وی تأکید کرد: تسلط کامل بر موضوع، رعایت اصول سخن‌پیوندی یعنی ارتباط بین مطالب، تنوع و نوآوری و متناسب کردن با ذوق و سلیقه مخاطبان که به معنی نگفتن معروف و منکر نیست، بلکه گفتن دقیق‌ترین مطالب در لباسی مناسب است، سادگی و نثر زیبا که در عین حال سادگی باید محکم باشد و کوتاهی جملات، از نکات مهم است.
وی افزود: یک‌دست بودن کلام یعنی دارای محور بودن، مثلا سخن در خصوص اقتصاد مقاومتی باید درباره یک محور بوده و آیات و روایات مربوط به آن باشد، هماهنگی آهنگ و محتوا با جنبه ظاهری، توجه به زمان سخنرانی، اشاره به منابع موضوع و رعایت اصول اخلاقی در سخنرانی، یعنی نبود کلمات زشت نیز از دیگر نکات است.
حجت‌الاسلام دستپروری در پایان گفت: استفاده از نکات مثبت مخاطبان برای جذب آنان مثل بزرگان و مشاهیر محل سکونت مخاطبان، همچنین نبود خودبینی و فخرفروشی در سخنران به معنای عذرخواهی از اشتباهات نیز دو نکته کلیدی برای تبلیغ است./932/پ201/س