ولایت رکن اساسی اسلام است

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی حجت‌الاسلام الهی نژاد ارتباط حج و امامت از دیدگاه شیعه را تبیین کرد.

حج بدون «ولایت» و آهنگ کعبه بدون «امامت» و حضور در عرفات بدون «معرفت امام» و قربانی در منا بدون «فداکاری در راه امامت» و رمی جمره بدون «طرد شیطان استکبار درونی و بیرونی» و سعی بین صفا و مروه بدون «کوشش در شناخت و اطاعت امام» بی حاصل بوده، سودی نخواهد داشت؛ زیرا گرچه یکی از مبانی اسلامْ حج است: «بنى الإسلام علی خمسٍ: علی الصَّلاة والزَّکاة والصَّوم والحجِّ والولایة»، لکن هیچ یک از نماز و روزه و زکات و حج همانند ولایت، رکن استوار اسلام نیست، از این‌رو در ادامه روایت مزبور آمده است «هیچ دعوتی از طرف خداوند به اندازه‌ی‌ دعوت به ولایت و امامت نیست»، «ولم یناد بشىءٍ کما نودى بالولایة»؛ زیرا انسان کامل که خود اسلام ممثل است می‌تواند به همه‌ی‌ ابعاد اسلامی آشنا باشد و آشنایی دهد و مردم را به روح توحید که همان فریاد و قیام علیه طاغوت است جهت بخشد.

شایان ذکر است، رابطه میان حج و ولایت رابطه دو سویه است یعنی هر کدام از آن‌ها در تعالی بخشی و تثبیت یک‌دیگر نقش مهمی ایفا می‌کنند زیرا با وجود ولایت، مردم تعالیم و مناسک حج را فرا می‌گیرند و نیز با هدایت و ترغیب امام مردم به انجام حج سوق پیدا می‌کنند.

امام صادق (ع) می‌فرماید «لَوْ عَطَّلَ النَّاسُ الْحَجَّ لَوَجَبَ عَلَى الْإِمَامِ أَنْ یجْبِرَهُمْ عَلَى الْحَجِّ إِنْ شَاءُوا وَ إِنْ أَبَوْا لِأَنَّ هَذَا الْبَیتَ إِنَّمَا وُضِعَ لِلْحَج‏»، اگر مردمان حج را تعطیل کنند، بر امام واجب است که آنان را به گزاردن حج مجبور کند، خواه بخواهند و خواه نخواهند، چه این خانه براى حج نهاده شده است، همچنین از سوی امام کعبه از لوث آلودگی‌های بت و بت پرستی و خرافات تطهیر می‌شود، از این‌رو حج بدون ولایت را نمی‌توان حج واقعی قلمداد کرد بلکه هنگامی می‌توان ادعا کرد که حج واقعی بوده و مزین به شاخصه ابراهیمی است که ابتدا به شاخصه ولایت و امامت مزین شده باشد.

از طرف دیگر، امامت و ولایت نیز بی نیاز از حج نبوده و حج در معرفی و تثبیت آن نقش مهمی ایفا می‌کند، که رسیدن حضرت ابراهیم(ع) به مقام امامت به جهت انجام مناسک حج آماده کردن حضرت اسماعیل(ع) جهت قربانی و نیز تعیین امامت حضرت علی(ع) در قضیه حجه الوداع در این راستا توجیه می‌شود.

اصلا خداوند برای این که مردم را به سوی حقیقت کعبه توجه دهد، با ایجاد شرایط ولادت محور ولایت، امیرمومنان علی(ع) در خانه خدا این پیام را به جهانیان ابلاغ عینی و محسوس کرد که باطن خانه کعبه چیزی جز ولایت عظما و خلافت کبرا نیست، بر این اساس هر کسی اگر غیر از ولی الله اعظم را قصد کند ره به ترکستان برده است.

او همانند ابلیسی است که به جای آن که اطاعت امر الهی نماید و سجده بر ولی الله «آدم» کند بر هوای نفس و کبر خود سجده برده است، کسی که کعبه را قصد کند و باطن آن یعنی ولی الله اعظم را مقصد و مقصود خود قرار ندهد چون ابلیس، به هیچ سجده برده و اطاعت حق را فروگذار نموده است.

ابلیس کسی است که حاضر به سجده بر نوری نشد که به حکم نفخت در کالبد آدم دمیده شده است و این همان روح اعظم الهی است که پیامبر(ص) وجان وی «انفسنا» امیرمومنان معنای باطنی آن است، زیرا اسمای الهی که به صورت تعلیمی به آدم داده شده، همان انوار ولایت است، بر این اساس هر کسی ولایت را نپذیرد و به قصد کعبه ولایت عزیمت نکند از مقصد دور افتاده است.

از این‌رو هر حج گزار واقعی می‌بایست پیش از آن که قصد کعبه کند قصد باطن کعبه و حقیقت آن یعنی امام زمان خویش کند و به دیدار او بشتابد، از این‌رو حج بر هر انسانی یک بار به عنوان حجة‌الاسلام واجب شده است که انسان به دیدار امام زمان(عج) خویش برود و از او دین را بیاموزد و با او بیعت اطاعت و ولایت کند.

شهادت آیه تبلیغ «سوره مائده آیه 63»، نیز بدون حضور امام معصوم، نه تنها حج که تمامی رسالت رسول(ص)، ابتر است، از آیه «أذن فی الناس یالحج یاتوک رجالا، سوره حج آیه 27»، هم با توجه به تفاوت «یأتوک» به جای «یاتونا» استفاده می‌شود که مردم هر زمان در پاسخ به ندای ابراهیم (ع) باید به سوی امام و ولی زمان خود بروند، با توجه به این ها و غیر این‌ها است که می‌توان گفت: در عرفاتی که امام نباشد معرفتی نیست، در مشعری که امام نباشد شعوری نیست، در منایی که امام نباشد، شیطانی رمی نمی‌شود و اگر در کنار زمزم، امام نباشد، آبی نیست که سراب است./993/