مکر دشمنان امروز یادآور حیله‌های مأمون علیه امام رضا است
حجت‌الاسلام محمدباقر فرزانه، امام جمعه موقت مشهد، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، گفت: توجه به چند نکته می‌تواند شخصیت امام رضا(ع) را روشن کند، اول این‌که زمان امام مصادف با سه خلیفه عباسی، هارون، امین و مأمون بود که مأمون زرنگ‌ترین و عالم‌ترین خلیفه عباسی بود، او هم خود عالم بود و هم علم را دوست داشت.
عضو شورای مدیریت حوزه علمیه خراسان در تشریح مسأله دوم با بیان این که در زمان امام رضا(ع)، اسلام در اوج قدرتی علمی قرار داشت که نه بعد و نه قبل از آن در آن سطح از علم نبوده است و گفت: سوم این‌که به لحاظ جغرافیایی نیز اسلام گسترده‌ترین سرزمین‌ها را داشت که نه قبل از آن داشته و نه بعد از آن دارا بوده است، همچنین در آن زمان نهضت‌های علوی یعنی نهضت‌هایی که از امامت شیعه دفاع می‌کردند نیز در حد گسترده‌ای بود که از کنترل دستگاه عباسی خارج شده بود.
وی افزود: مأمون زرنگ بود و می‌دانست که محوریت این نهضت‌ها امام رضا(ع) است، اگر چه نمی‌توانست این مسأله را ثابت کند، بنابراین اقدام به تبعید ایشان به خراسان کرد که از این کار چند هدف داشت، اول این‌که امام رضا یعنی محوریت نهضت‌های علوی را زیر نظر داشته و کنترل کند و دوم این‌که سران نهضت‌های علوی که تحت فرمان امام رضا(ع) هستند را شناسایی کند.
حجت‌الاسلام فرزانه تصریح کرد: هدف سوم مأمون این بود که با تحمیل ولایتعهدی بر امام رضا(ع)، قداست معنوی ایشان را زیر سؤال ببرد، زیرا قداست ائمه دل‌ها را تسخیر کرده بود، همچنین هنگامی که شخصی ولایتعهدی را بپیذیرد، چهره‌ای سیاسی به حساب می‌آید که در همه جنایت‌های کشور شریک خواهد بود؛ هدف چهارم نیز این بود که در فرصتی مناسب امام رضا(ع) را به وسیله چند نفر به قتل رسانده، قتل را سیاسی جلوه داده، قاتلان را اعدام کرده و کار امامت را تمام کند.
وی، ادامه داد: امام باید در مقابل این قدرت و هوشمندی تصمیم می‌گرفتند که اول هنگام خروج از مدینه به گونه‌ای خارج شدند که دیگران بفهمند به اختیار خودشان نبوده و دستور دادند همراهان در بدرقه ایشان گریه کنند، دوم هنگام ورود به خراسان به اختیار ولایتعهدی را نپذیرفتند که در آخرین جلسه، مأمون به ایشان گفت یا قبول می‌کنی یا تو را می‌کشم و امام را سر دو راهی قرار داد.
عضو شورای حوزه علمیه خراسان خاطرنشان کرد: امام رضا(ع) شهادت در آن روز را شهادتی نمی‌دانستند که تأثیر خاصی داشته باشد و وقتی که بهترین خدمت به اسلام شهادت است، بهترین زمان را برای آن انتخاب کردند، آن هم با آن‌که می‌توانستند فردی سیاسی باشند؛ سومین حرکت امام نیز این بود که ولایتعهدی را طوری پذیرفتند که همه فهمیدند تحمیلی است؛ با این شروط که در هیچ کاری دخالت نمی‌کنم، هیچ عزل و نصبی نمی‌کنم و شروط دیگر.
امام جمعه موقت مشهد با اشاره به این‌که طرفداران امام فهمیدند که مسأله اختیاری نیست و حضور خود را فاش نکردند، گفت: چهارم این‌که ایشان توانستند دست مبلغان شیعه را باز کنند که شعرایی مثل دعبل خزاعی بتوانند در نقاط مختلف جهان اسلام حرف خود را در قالب شعر بزنند بدون این‌که کسی مزاحم آنها شود.
وی افزود: جلسات مناظره را نیز مأمون با این هدف تشکیل می‌داد که شخصیت امام را بشکند، اما ایشان در کل این جلسات فاتح و به عنوان چهره‌ای عالم و بی‌بدیل بودند که در این شرایط به عنوان عالم آل محمد شناخته شدند، در نهایت نیز شهادت را طوری انتخاب کردند که مردم بفهمند فقط به دست مأمون بوده و نه به دست کسانی که بتواند آنها را ترور کرده و گردنشان بیندازد.
وی با تأکید بر این‌که این بهترین نوع شهادت بود، گفت: حال که حضرت رضا(ع) قرار بود به شهادت برسند، به دست کسی و در شرایطی شهادت در راه خدا را انتخاب کردند که بهترین تأثیر را داشته باشد.
حجت‌الاسلام فرزانه در خصوص مقایسه شرایط زمان حضرت رضا(ع) با امروز، گفت: شرایط امروز جامعه ما شرایط زمان ایشان نیست، زیرا امروز ایران حکومت اسلامی دارد، اما امام رضا(ع) حکومت نداشتند، نظام مقدس جمهوری اسلامی با قدرت در صحنه است و طوری که با امام رضا(ع) برخورد شد نمی‌توانند با این نظام برخورد کنند، چنانکه زمانی رهبری به آمریکا در پیامی فرمودند «اشتباه نکنید، زمان برای ما زمان امام مجتبی نیست، بلکه زمان امام حسین است»، یعنی اگر بخواهیم با شما مقابله کنیم با جنگ وارد می‌شویم.
وی تصریح کرد: اما از جهت این‌که دنیای استکبار یعنی جانشینان مأمون دارای مکر، حیله و ترفندهای بزرگی هستند، باید مکر و تیزبینی رضوی داشته باشیم، مکر دشمن فوق‌العاده است و سعی می‌کند ایمان مردم را از راه‌های گوناگونی مثل ماهواره، اینترنت، مواد مخدر و مفاسد اخلاقی ضعیف کند که هم اراده و هم ایمان انسان را تضعیف می‌کند و وقتی مردم از لحاظ ایمانی ضعیف شدند، دیگر پشتیبان نظام نخواهند بود.
عضو شورای حوزه علمیه خراسان در پایان با تأکید بر این‌که در چنین شرایطی نباید در برابر مکر دشمن غافل شده و باید با مکر خود او وارد شد، گفت: شباهت دیگر به زمان حضرت رضا(ع) نیز این است که دنیای امروز دنیای علم است و نظام جمهوری اسلامی از لحاظ علمی نیز باید خود را نشان دهد./932/ت301/س