لیلةالرغائب شب آرزوها نیست، شب رغبت‌ها است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی امروز در درس اخلاق خود که در بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد، با اشاره به نخستین شب جمعه در ماه رجب، گفت: لیلة‌الرغائب شب آرزوها نیست، امشب که لیلة‌الرغائب است رهبت و رغبت ما نسبت به خداوند یکسان است، به جنات تجری من تحتها الانهار میل کنیم و نه آرزو، امشب شب گرایش‌ها و مجموع شدن‌ها است، آن گرایش و میل و شوق را رغبت در برابر رهبت می‌گویند، «إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُّقْتَدِرٍ» خدای سبحان جناتی دارد که ما را به آن ترغیب کرده است و برای روح ما هم بهشتی دارد که ما را به آن ترغیب کرده است؛ مردان با تقوا بهشتی دارند که در آن نهر عسل، نهر آب و نهر شیر و نهر خمر جاری است، اما یک بهشت دیگر هم وجود دارد، در قرارگاه صدق نزد پادشاهى توانا هستند، این جنت مال جان و روح ما است و امشب شب گرایش به بهشت است.

وی افزود: اوساط اهل ایمان رغبت شان به جنات تجری من تحتها الانهار است، اوحدی از اهل ایمان گذشته از دارا بودن رغبت به جنات، فی مقعد صدق را هم مورد رغبت خود قرار می‌دهند و گفته می‌شود برای این گروه «وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ» هم لذت روح است و هم لذت بدن است، اگر کسی گرفتار هراس و رهبت شد او هم دو جهنم دارد، یک جهنم که جسم را می‌سوزاند که در سوره مبارکه نساء فرموده است‌: «کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَیْرَهَا لِیَذُوقُواْ الْعَذَابَ» یک عذاب معنوی است که فرمود آتشی است که به دل‌ها می‌رسد، رسوایی و بی‌آبرویی عذاب روح است، سوخت و سوز جسم عذاب جسم است، رسوایی یک عذاب دردناک درونی است.

خداوند انسان را جامع ملک و ملکوت قرار داد

مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به این‌که انسان اگر بخواهد طاهر و طیب باشد باید هدف خلقت را بشناسد و خود را با آن هماهنگ کند، ابراز کرد: کل این مجموعه نظام عالم را سفره آدم برای انسان خلق کرد، تسخیرکننده خداوند است نه انسان، برای این‌که از مجموع زمین و آسمان استفاده کنیم ما را جامع ملک و ملکوت خلق کرد به ما بدن داد که ملکی است و جان داد که ملکوتی است، جان را به منظور رابطه با ملکوتیان و فرشتگان به ما عطا کرد، تا با فرشتگان گفت‌وگو داشته باشیم، درایت و مدیریت و تدبیر جهان را به وسیله روح باید انجام دهیم، این بدن جسمی ما هم برای آن است که با بدنه عالم تماس بگیریم.

وی با تأکید بر این‌ نکته که انسان اگر طیب و طاهر باشد در هنگام خواب با ملکوت ارتباط برقرار می‌کند، افزود: کسی که می‌خوابد، می‌خوابد که بخوابد، پیامبر(ص) برای شاگردان خود کلاس‌های شبانه باز کرد و هر صبح از شاگردان خود می‌پرسید ماالمبشرات چه چیزهایی را دیدید، کلاس‌های شبانه بالاتر از کلاس‌های روزانه است، آن که مواظب غذایش و دهانش بود نه غذای شبهه‌ناک در دهان ریخت و نه حرف شبهه‌ناک به دهان برد، این کمک می‌کند که انسان در خواب رویای صادقانه ببیند، بسیاری از معارف در رویا نصیب بندگان صالح می‌شود،‌ انسان در خواب با عالم ملکوت ارتباط برقرار می‌کند.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: اگر کسی این جان و جسم را در راستای صحیح و با رغبت صحیح و سالم به کار برد هم به بهشت‌هایی که در آن نهر روان است می‌رسد و هم به بهشتی که خداوند برای روح انسان خلق کرده است، می‌رسد، خدای ناکرده انسان اگر بیراهه رفت جهنم هم برای او دو قسم است، اخلاق برای تطهیر هر دو قسمت جسم و جان است اما در این موضوع همت انسان‌ها فرق می‌کند.

انسان تا در پوسته خویش است از مشاهده جمال و جلال الهی محروم است

 وی ادامه داد: برخی سعی می‌کنند همان محدودی که هستند باشند و حفظ کنند و برخی می‌کوشند که فضای محدود خود را بشکافند و فضای بیشری را درک کنند، تخم‌مرغ‌ها با یکدیگر هم فرق دارند، طاووس وقتی که از تخم درمی‌آید سخن از رنگ و بال و پر مطرح نیست اما وقتی از پوست به در آمد طاووس می‌شود و قدرت پرواز پیدا می‌کند؛ ما هم اگر از پوسته خود به در بیاییم پرنده می‌شویم، حضرت فرمود اگر شما مواظب بیداری‌تان باشیم با فرشته‌ها مصاحفه خواهید کرد.

استاد سطح عالی حوزه علمیه با اشاره به تفاوت‌ همت‌ها و نیت‌ها در میان انسان‌ها اظهار کرد: امام علی(ع) فرمود خیلی‌ها جبهه و ‌جنگ می‌روند و جانباز می‌شوند اما از خاندان ما اگر کسی رفت و در جبهه دستش را از دست داد خدای سبحان به او بالی عطا می‌کند که با او در بهشت پرواز کند و جعفر طیار از این گونه بود که دو تا دست داشت در راه خداوند داد و دو بال گرفت و نظیر فرشته‌هایی شد که بال دارد.

وی ابراز کرد: گاه انسان ممکن است در راه خدا دست بدهد و بال فرشتگی نصیب او بشود، اخلاق گاه به این است که انسان در همان محدوده‌ای که هست بماند که این برای متوسطان است و گاه کوشش می‌شود انسان به مقام بالاتر برود و پوسته خود را بشکند که اصل این بیان در سخنان اهل‌بیت(ع) است که بین خلق و خالق هیچ حجابی مگر خود خلق نیست، غیر خود خلق بین خلق و خالق حجابی نیست، انسان تا در پوسته خودش است از مشاهده جمال و جلال الهی محروم است.

ستون سیاست اسلامی مردم هستند

حضرت آیت‌الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: امام علی(ع) در نامه 31 می‌فرماید که مردم ستون سیاست اسلامی هستند و مسؤولان باید به فکر مردم باشند، کار مردم، اشتغال مردم و دارو و درمان مردم را در نظر داشته باشند، ستون سیاست مردم هستند اگر رفاه مردم و آبروی مردم را حفظ نکردید به ستون دین نظام اسلامی آسیب رساندید، این را به مالک فرمود که وقتی به مصر رفتی نگذار کسی فقیر باشد، به مالک گفت ما که قیام کردیم و خلافت را پذیرفتیم برای این بود که دین را آزاد کنیم، مردم بنده خدا هستند، این دستگاه قضایی خلیفه سوم با دین بازی کرد و دین را به بند کشید، با رشا و ارتشا خواست حکومت را قبضه کند، من آمدم این دین را آزاد کردم وقتی دین آزاد شد قدرت آزادسازی دیگران را هم دارد.

وی ادامه داد: سیاست اسلامی در درجه اول باید حرم امن دین شناخته شود تا دین آزاد شود و بین افراد تقسیم نشوند و مردمی که ستون دین هستند بی‌کار و بی‌شغل و بی‌فرهنگ نباشند، در آیین‌ کشورداری امام علی(ع) فرمود که جامعه دارای اصناف است، فرمود مردم در هر صنفی که باشند باید رضایت آنان تأمین شود، در نامه به مالک اشتر بخش مهمی از اداره مملکت را به نیروی اقتصاد اختصاص داد، که این اقتصاد به عهده تجار و سرمایه‌دارانی است که باید تولید ملی داشته باشد، فقیر به معنای ندار نیست، بلکه کسی که چیزی که ندارد به معنای فاقد است، فقیر به معنای کسی که ستون فقراتش شکسته است و قدرت ایستادگی ندارد و به او فقیر می‌گویند در فارسی می‌گوییم که فلانی کمرش شکسته است، فرمود مبادا کشور دچار فقر شود./914/پ201/ج