جهل و نادانی منشأ پرخاشگری و بی صبری در جامعه است

حجت‌الاسلام والمسلمین علی نظری منفرد، استاد اخلاق حوزه علمیه قم، در تبیین عوامل مؤثر بر بروز پرخاشگری و نا بردباری و بی صبری در میان افراد جامعه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، گفت: پرخاشگری علل مختلفی دارد، یکی از آن عوامل بروز تکبر و غرور در وجود انسان است، زیرا غرور که به واسطه تربیت نادرست در انسان بروز می‌کند، سبب خواهد شد که او به مرور دچار بی صبری و پرخاشگری شده و این امر در ذهن او به عنوان یک صفت پسندیده نمایان شود.

وی در ادامه با بیان اینکه جهل و بی خبری یکی دیگر از عوامل بروز پرخاشگری است ابراز داشت: در اسلام سفارش بسیاری بر صبر شده و انسان را مدام به سعه‌صدر و صبر پیشه کردن در برابر مشکلات توصیه کرده است، اما بی صبری‌ها غالباً از بی ظرفیتی افراد در زندگی ناشی می‌شود، البته این موضوع در میان افراد مختلف متفاوت است.

جهل و نادانی منشأ پرخاشگری و بی صبری در جامعه

این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه اگر انسان دارای معرفت بالایی باشد به مراتب کمتر دچار این خصلت خواهد شد، بیان داشت: جهل و نادانی می‌تواند منشأ پرخاشگری و بی صبری باشد از این رو اگر انسان نسبت به مسائل زندگی آگاهی و معرفت لازم را کسب کند بی شک دچار بی صبری نخواهد شد، همچنین خداوند نیز در مورد حفظ آرامش و صبور بودن در آیاتی از قرآن می‌فرماید« اگر انسان صابر باشد می‌تواند در برابر بدی دیگران خوب پاسخگو بوده و خوب برخورد کند».

وی با اشاره به راهکارهای مبارزه با پرخاشگری تأکید کرد: انسان می‌تواند با دیدن تبعات و آثار سوئی که پرخاشگری به دنبال دارد دریابد که بایستی از آن دوری کند، از این رو می‌تواند با مراجعه به کتب اخلاقی و مطالعه عواقب پرخاشگری و بی صبری و جامع عمل پوشاندن بر راه های برون رفت از آن، از این وادی به سلامت عبور کرد.

استفاده از تجربیات زندگی در مواجهه با پرخاشگری

این کارشناس مذهبی ادامه داد: همچنین انسان می‌توان با استفاده از تجربیاتی که در طول زندگی خود در مواجهه با پرخاشگری کسب کرده و از تبعات آن نیز آگاهی دارد، نسبت به کنترل خود در مواجه شدن با مشکلات مختلف زندگی شخصی و اجتماعی اقدام کند.

حجت الاسلام والمسلمین نظری منفرد در تبیین رابطه بین پرخاشگری و دنیای مدرن کنونی و نیز دخیل بودن آن با دغدغه های شغلی و اجتماعی افراد بیان داشت: بین پرخاشگری و دنیای مدرن و دغدغه های شغلی و اجتماعی انسان‌ها رابطه ای وجود دارد اما این به لحاظ مقتضی است و نه به علت تامه آن، یعنی علت تامه پرخاشگری دنیای مدرن نیست، بلکه یکی از عواملی که در پرخاشگری انسان نقش دارد این موارد است.

زندگی مدرن انسانی عامل پرخاشگری و بی صبری

وی ابراز داشت: ممکن است آلودگی هوا انسان را بی حوصله و بی صبر کرده و سبب شود که او پرخاشگر شود، از این رو هرچند زندگی ماشینی امروز ما در امر پرخاشگری بی تأثیر نبوده و در بروز پرخاشگری در بین افراد جامعه نقش مهمی را ایفا می‌کند، اما تمام بخش‌های زندگی مدرن بدین گونه نیست، ممکن است در همین دنیای مدرن ماشینی ما انسان‌هایی باشند که پرخاشگر نبوده و از سکینه و وقار مناسبی برخوردار باشند.

این استاد اخلاق حوزه اظهار داشت: انسان ممکن است وقتی با مشکل مالی برخورد کند بی صبر شود و این بی صبری زمینه پرخاشگری او را فراهم کند، اما این نیز به نحو مقتضی است و نه به نحو علت تامه، یعنی تمامی عامل پرخاشگری انسان مشکلات فقر نیست، زیرا ما در جامعه با افرادی مواجه می‌شویم که مشکل مالی فراوانی دارند اما خیلی صبور هستند و شرایط را تحمل می‌کنند.

داشتن معرفت عمیق از حقیقت زندگی راه برون رفت از پرخاشگری

وی با اشاره به آیاتی از قرآن در زمینه توصیف انسان‌های صبور بیان داست: به فرموده قرآن کریم انسان‌های نیازمند و تهی دست به واسطه ظرفیت ایمانی موجود در آن‌ها و نیز داشتن معرفتی عمیق از حقیقت زندگی، کمتر گرفتار پرخاشگری و بی صبری می‌شوند.

حجت الاسلام والمسلمین نظری منفرد در بیان راه کارهای بیان شده از سوی قرآن و روایات در دوری از پرخاشگری، اظهار داشت: این موضوع در روایت بیشتر بدان اشاره شده است، خصوصاً در فرمایشات امیرالمؤمنین و روایت ائمه بدان تصریح شده است، از این رو همین دعوت به صبر کردن از سوی این بزرگواران نیز نشان می‌دهد که اگر ما بتوانیم صبر را با تواضع در جامعه و در میان یکدیگر گسترش دهیم بی شک قدم‌های مثبتی را در این راه برداشته و از پاداشی که خداوند برای آن قرار داده است بهره‌مند شویم.

این کارشناس مذهبی در پاسخ به این سؤال که آیا دین می‌تواند راهکار مناسبی برای مقابله با پرخاشگری ارائه دهد، بیان داشت: به طور کلی ما معتقد هستیم که دین برای هر مشکلی در زندگی مادی و معنوی انسان راهکاری را ارائه می‌دهد، حال یکی از آن مشکلات که موضوع بحث ما است، پرخاشگری بوده که ما با مراجعه به کتب اخلاقی به یادگار مانده از علما و بزرگان دین، راه های مبارزه با آن را خواهیم آموخت.

وی در ادامه گفت: از این رو اگر شخصی بخواهد تلاش کند این صفت ناپسند را از خود دور کند، می‌تواند راهکارهای مبارزه با آن را با مراجعه به کتاب‌های دینی و اسلامی و نیز الگو برداری از زندگی و عملکرد علمای دین، بدان دست پیدا کند.

این استاد اخلاق حوزه یکی دیگر از راهکار های موجود به منظور برون رفت از این خصیصه بد اخلاقی را توجه به پیامد های بد آن دانست و ابراز داشت: می‌توان با توجه به پیامدها و تبعات بد پرخاشگری و بی صبری به ناپسند بودن این خصیصه بد اخلاقی دست پیدا کرده و از آن دوری کرد.

وی در پایان خاطر نشان کرد: بر اساس وعده‌ای که خداوند در قرآن به صابران داده است می‌توان دریافت که کسب معرفت یکی از عوامل موثر در دوری افراد از پرخاشگری و بی صبری خواهد بود.

شایان ذکر است، مقام معظم رهبری در دیدار جوانان خراسان شمالی به ارائه فهرستی از آسیب‌های سبک زندگی پرداختند و بیست پرسش مطرح کردند، پرسش‌های زیر بخش از پرسش‌های مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری است:
چرا فرهنگ کار جمعی در جامعه ما ضعیف است؟
علت کار گریزی چیست؟
چرا در روابط همسایگی‌مان رعایت‌های لازم را نمی‌کنیم؟
چرا در زمینه فرهنگ رانندگی، مردمان منضبطی به طور کامل نیستیم؟
حد زادوولد در جامعه ما چیست؟
الگوی تفریح سالم چیست؟
نوع معماری در جامعه ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نیازهای ماست؟
در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟
چرا در برخی از بخش‌های کشورمان طلاق زیاد است؟
علت پرخاشگری و بی‌صبری در میان بعضی از ماها چیست؟
چقدر به قانون احترام می‌کنیم؟ علت قانون گریزی در برخی از مردم چیست؟
انضباط اجتماعی در جامعه چقدر وجود دارد؟
وجدان کاری در جامعه چقدر وجود دارد؟
چرا برخی از حرف‌های خوب، ایده‌های خوب، در حد رؤیا و حرف باقی می‌ماند؟
چه کنیم که ریشهٔ ربا در جامعه قطع شود؟
آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است؟
تجمل‌گرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
چرا در بین بسیاری از مردم ما مصرف‌گرایی رواج دارد؟
چرا پشت سر یکدیگر حرف می‌زنیم؟
چرا در برخی از بخش‌های کشورمان روی آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زیاد است؟
چرا صلهٔ رحم در بین ما ضعیف است؟
آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است؟ چقدر درست است؟
طراحی لباسمان چقدر متناسب با نیازهای ما و عقلانی و منطقی است؟
آرایش در بین مردان و زنان چقدر درست است؟
آیا ما در معاشرت‌های روزانه، به همدیگر به طور کامل راست میگوییم؟
بعضی‌ها با داشتن توان کار، از کار می‌گریزند؛ علت کار گریزی چیست؟
علت پرخاشگری و بی‌صبری و نا بردباری در میان بعضی از ماها چیست؟
حقوق افراد را چقدر در رسانه‌ها ، در اینترنت و... مراعات می‌کنیم؟
تولید کیفی در بخش‌های مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
چرا به ما میگویند که ساعات مفید کار در دستگاه‌های اداری ما کم است؟
چرا در بعضی از شهرهای بزرگ، خانه‌های مجردی وجود دارد؟ این بیماری غربی چگونه در جامعه ما نفوذ کرده است؟
چه کنیم که طلاق و فروپاشی خانواده، آنچنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
چه کنیم که زن در جامعه ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعی‌اش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعی و خانوادگی‌اش محفوظ بماند؟/9192/ت302/ن