اشراف امام موسی صدر بر نظریه‌های مختلف بی‌نظیر است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام مهدی مهریزی، نویسنده و پژوهشگر حوزوی در نشست علمی معیارهای قانون‌گذاری اسلامی بر اساس کتاب روح تشریع در اسلام اثر امام موسی صدر که شنبه شب در مؤسسه علمی پژوهشی فهیم برگزار شد، گفت: شخصیت امام موسی صدر دارای سه ویژگی است، وی یک محقق و پژوهشگر نیست، بلکه یک متفکر دینی و در حوزه دین دارای اندیشه است.
وی افزود: دومین ویژگی امام موسی صدر این است که ایشان یک شخصیت اجتماعی است که مناسبات اجتماعی را می‌شناسد و حضور اجتماعی ایشان قوی است و شخصیت فکری امام موسی صدر در پوشش این بعد مناسبات اجتماعی پنهان مانده است.
استاد حوزه علمیه با بیان این‌که سومین ویژگی امام موسی صدر منش انسانی امام موسی صدر است، اظهار کرد: منش انسانی امام موسی صدر بارز و برجسته است، یک متفکر با منش انسانی و حضور اجتماعی فعال تأثیرگذاری بسیاری دارد.
وی گفت: فقه اسلامی در دوره معاصر از زمان ارتباط مسلمانان با غرب با چالش‌های محتوایی مواجه بوده است، امام موسی صدر در پی حل این چالش‌های محتوایی بوده‌اند، بحث حقوق بشر، اقلیت‌های مذهبی و مسأله زنان، مجازات‌های اسلامی، آزادی بیان از چالش‌هایی است که فقه اسلامی با آن مواجه است.
حجت‌الاسلام مهریزی با بیان این‌که مسائل مستحدثه در حوزه پزشکی مانند مرگ مغزی، انتقال عضو و در مسائل اقتصادی چالش‌های معاصر فقه بوده است، ادامه داد: اندیشمندان مسلمان در این 150 سال به دنبال حل این مشکلات بوده‌اند، شهید مطهری از کسانی است که به این بحث پرداختند.
وی خاطرنشان کرد: در میان اهل‌سنت نیز محمد عبده تلاش‌هایی برای حل چالش‌های فقه اسلامی با مسائل معاصر کرده است، در حل مسائل معاصر این بحث مطرح است که دین ثابت و جاودانه است و زندگی در حال گذر است، هر چه زمان بیشتر شود، چگونه سازگاری دین با زمان ایجاد می‌شود.
نویسنده و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: امام موسی صدر و مرحوم مطهری در این موضوع نظر مشابهی داده‌اند، این دو می‌فرمایند دین در شریعت خود اصولی را پیش‌بینی کرده است که بر اساس آن انسان می‌تواند بنا به اقتضائات زمان در حکم شرعی تحول به وجود آورد.
وی بیان کرد: امام موسی صدر در قضای تحدید، قواعد ثانویه و بعضی هم نه در حوزه تحدید موضوعات بلکه در حوزه تبیین دقیق‌تری از قواعدی که خود برای تحول وضع شده است، نظرات صائب و تیزبینانه‌ای بیان کرده‌اند.
استاد حوزه علمیه در ادامه به بیان نظریه مباح بودن چند همسری پرداخت و گفت: علما بر اساس نظر مشهور چند همسری را مباح مطلق می‌داند، و «ان خفتم الا تقسطوا فی الیتامی» را یک حکمت می‌خوانند و بیان می‌کنند که این بخش ربطی به حکم مباح بودن چند همسری ندارد، اما در دیدگاه امام موسی صدر آیه جواز مقید است.
وی به تبیین دیدگاه امام موسی صدر پرداخت و گفت: در نظام قبیله‌ای وقتی سرپرستی از دنیا می‌رود، یتیمان به وجود می‌اید و چند همسری نوعی تأمین اجتماعی است، از این رو اگر در زمان حال نظام قبیله‌ای وجود نداشته باشد، دیگر خانواده در معرض آسیب قرار نمی‌گیرد و مباح بودن چند همسری برداشته می‌شود.
نویسنده و پژوهشگر حوزوی گفت: در کتاب روح تشریع در اسلام برخی از ویژگی‌های شخصیتی امام موسی صدر شناخته می‌شود، حضور در زمان و اشراف بر نظریه‌های مختلف از ویژگی‌های این شخصیت فقید است، نکته دیگر نگاه تقریبی امام موسی صدر در این کتاب است.
وی ابراز کرد: روحیه انتقاد‌پذیری امام موسی صدر نیز بسیار جالب است، در کنار این بحث غیرت دینی ایشان نیز مطرح می‌شود، ایشان در جایی می‌گوید من در جایی که نص دینی وجود دارد، اجازه تغییر ندارم، همچنین ایشان روحیه تحقیق و پژوهشگری دارد./914/پ202/ی