چگونگی انتقال مفاهیم اعتقادی به نوجوانان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام علیرضا تراشیون، کارشناس مسائل تربیتی خانواده، در برنامه پرسمان که از رادیو معارف پخش می‌شد، گفت: نوجوانان حرف هر کسی را نمی‌پذیرند، باید کسی باشد که نوجوان شاخصه‌های او را قبول داشته و حرف‌های او را پذیرا باشد.

وی ادامه داد: پدر، مادر، معلم و مربی یا حتی روحانی که می‌خواهد مطالب را بگوید، باید در نگاه نوجوان، محبوبیت داشته باشد، محبوبیت هم از راه‌های مختلف ایجاد می‌شود؛ مثلاً باید شیوه ارتباط کلامیمان خوب باشد، نمی‌شود با تحکم، (این‌که باید این را گوش دهی) مطالب را به نوجوان انتقال داد.

وی افزود: دوم اینکه کسی که می‌خواهد مفاهیم را انتقال دهد، ظاهری آراسته‌ داشته باشد، چون ظاهر آراسته، محبوبیت ایجاد می‌کند.

این کارشناس حوزوی ابراز داشت: رسول خدا (ص) توجه به ظاهر هم داشتند، لذا مرحوم شیخ عباس قمی (ره) در کتاب شمائل المحمّدیه، در مورد ظاهر پیامبر می‌گوید: همیشه موها و محاسنشان را آراسته کرده و شانه می‌زدند، خودشان را معطر می‌کردند و لباس سفید و پاکیزه به می‌پوشیدند، این یکی از شاخصه‌های کسانی است که می‌خواهند انتقال مفاهیم دهند و دیگران هم بپذیرند.

وی با اشاره به نکته سوّم، گفت؛ کسی که می‌خواهد انتقال مفاهیم دهد، نباید پرده‌های حیا بین او و نوجوان، دریده شده باشد، یعنی نباید کسی باشد که همه بدی‌های آن نوجوان را می‌داند و گاهی هم به رخ او می‌کشد، مثلاً بگوید تو همان بچه‌ای که نماز صبحت را به زور می‌خوانی یا دیروز فلان کار را کردی، این باعث دور شدن نوجوان از ما می‌شود، بلکه باید از شیوه تغافل استفاده کنیم.

وی با توضیح واژه تغافل، گفت: اصل تغافل، اصل اساسی در کنار همه اصول است، مثلاً همان‌طور که موعظه یک اصل تربیتی است، که گاهی با تشویق و گاهی هم با تنبیهِ به جا، انجام می‌شود، یکی از اصول هم تغافل است، یعنی یک جاهایی باید نادیده بگیریم.

وی اظهار داشت: تغافل باید فعّال باشد، یعنی نباید تغافل ما خنثی باشد؛ به این نحو که اگر دیدیم نوجوان نماز نمی‌خواند بگوییم خب ولش کن، نخواند که نخواند، بلکه به صورت فعّال و برای اینکه پرده‌های حیا بین ما و او از بین نرود، نمی‌گوییم ما متوجه شدیم که امروز صبح، نمازت قضا شد.

حجت‌الاسلام تراشیون برای توضیح بیشتر گفت: تغافل فعال یعنی ما اشتباه نوجوان را نادیده می‌گیریم و او فرض می‌کند که ما اصلاً ندیدیم، از آن طرف هم دنبال حل مشکل هستیم، این باعث می‌شود که پرده‌های حجب و حیا دریده نشود و نوجوان آن اعتماد و ارتباطش را با ما از دست ندهد تا بتوانیم مشکلش را حل کنیم، در واقع تغافل فعال می‌تواند زمینه محبوبیت ایجاد کند.

وی در پاسخ به این سؤال که «دختر دوازده ساله‌ای دارم که مرتب با دوستانش است، یا در خانه آن‌هاست یا آن‌ها در خانه او هستند و اصلاً نمی‌تواند تنها باشد، آیا این طبیعی است؟» گفت: دوره نوجوانی، دوره حسّاسی است، چون در این زمان، زمینه و بستر برای بروز مشکل، بیشتر است.

وی ادامه داد: در این دوره، نوجوانان گرایش به جمع همسالان دارند و حس استقلال طلبی در آن‌ها به وجود می‌آید، به خصوص در دخترها که زیاد به خودشان توجه می‌کنند، ما والدین باید توجه کنیم که دوستان خوبی برایشان پیدا کنیم.

این کارشناس حوزوی در پایان گفت: شاید ما برای نوجوان، برنامه نداریم که بیشتر وقتش را با همسالان می‌گذراند، البته اگر همسالان خوب باشند، ارتباط با آن‌ها بد نیست، چون همین که آن‌ها در خانه، زیر چتر حمایتی والدین هستند، نباید نگران دوستی آن‌ها باشیم، اگر این دوستی در خفا یا با غیر همجنس بود، نگرانی دارد و الّا اشکالی ندارد و بهتر از بیکاری یا پر کردن اوقات با کامپیوتر و تلویزیون است. /9194/پ202/ن