تقوا و ورع الهی چیست؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی، کارشناس مباحث خانواده و تربیت دینی، در برنامه پرسمان خانواده که از رادیو معارف پخش می‌شد، در پاسخ به پرسش «تقوا و ورع الهی چیست؟ آیا تقوای الهی حد و مرز دارد؟» گفت: ما یک تعریف محدودی از تقوا داریم و تقوا هم مانند خیلی از واژه های دیگر مورد بی مهری قرار گرفته است.

وی ادامه داد: وقتی می‌گوییم تقوا یا بی تقوایی، مصادیق خیلی محدودی به ذهن ما می‌آید، ما فکر می‌کنیم کسی که از دیوار خانه مردم بالا رفته یا کار منافی عفت انجام داده بی تقوا است، و وقتی خودمان را می‌بینیم که این کارها را نمی‌کنیم فکر می‌کنیم انسان‌های با تقوایی هستیم، در حالی که وقتی وارد آیات و روایات می‌شویم می‌بینیم که مصادیق تقوا بیش از این حرف‌ها است.

این کارشناس حوزوی ابراز داشت: مصادیق تقوا، کل زندگی ما را در برمی گیرد، یک انسان که می‌خواهد تقوا داشته باشد باید در لحظه لحظه زندگی حواسش جمع باشد، چون هر قدم که در زندگی برمی داریم می‌تواند مصداق تقوا باشد، هم در آیات و هم در روایات ما بحث‌های مفصلی در رابطه با تقوا، صفات متقین، چه چیزهای مصداق تقوا و بی تقوایی است داریم.

وی افزود: خطبه معروفی در نهج‌البلاغه است به نام خطبه همّام، که معروف به خطبه متقین است، این خطبه سرشار از صفات متقین است، مثلاً در روایتی امام علی(ع) می‌فرمایند «اهل تقوا علاماتی دارند که با آن‌ها شناخته می‌شوند یک: راست‌گو بودن، (دروغ باعث بی تقوایی و تنگی رزق می‌شود، اگر دروغ باب شد نتیجه‌اش تنگی رزق و فقر است، روایتی از حضرت علی(ع) است که دروغ موجب فقر است).

حجت‌الاسلام عباسی ادامه داد: دومین نشانه متقین امانت داری است، (خیلی از چیزهایی که ما داریم مثل مسئولیت‌ها، بچه و همسری که داریم این‌ها امانت در دست ما هستند که گاهی اوقات خوب امانت داری نمی‌کنیم)، سه: وفای به عهد، چهار: فخر فروشی و بخل نداشته باش، پنج: صله رحم (قطع رحم باعث بی تقوایی می‌شود، صله رحم در کشور ما به خاطر سبک زندگی به شدت کم شده و طبیعی است که طبق روایات عمرها نیز کم می‌شود).

 این کارشناس مباحث خانواده در ادامه روایت بیان داشت: ششمین نشانه متقین، مهربانی با آدم‌های ضعیف است، (کسانی که وضع مالیشان خوب است باید بدانند که اگر حق فقرا را ادا کنند شاید رنگی از فقر در جامعه وجود نداشته باشد).

وی افزود: هفت: حسن خلق (ما روایت صریح داریم که بد اخلاق روزی‌اش تنگ است، خیلی از افرادی که از فقر می‌نالند می‌بینی که به بهانه همین تنگ دستیشان با همسر، فرزند، پدر، مادر و اطرافیانشان بد اخلاقند)، هشت: بردبار باشند ( متقین گستره حلمشان زیاد است)، احترام به پدر و مادر (بی احترامی به والدین مصداق بارز بی تقوایی است، طبق روایات ما بی احترامی به پدر و مادر باعث فقر و بدبختی می‌شود).

این کارشناس تربیتی اظهار داشت: اولین صفتی که در قرآن کریم برای متقین ذکر شده است، در سوره بقره آیه 2 است، خداوند می‌فرماید «ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین، الذین یومنون بالغیب...»، یعنی کسانی که ایمان آورده‌اند و تقوا پیشه کرده‌اند، به غیب ایمان دارند، هر کجا ایمان به غیب پایش بلنگد، تقوا لنگ می‌زند.

وی ابراز داشت: نکته مهم این است که تقوا در قرآن دارای مراتب است، یعنی گاهی اوقات در آیات گفته «اتقوا الله» اما در سوره آل عمران آیه 102 می‌فرماید «یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله حق تقاطع» ای کسانی که ایمان آورید تقوای الهی را پیشه کنید، آنچنان که شایسته الهی است.

حجت‌الاسلام عباسی ادامه داد: اما همه انسان‌ها نمی‌توانند خدا را آن گونه که شایسته او است ستایش کنند، بنابراین خداوند در جای دیگر می‌فرماید «هر چقدر که می‌توانید تقوا پیشه کنید»، «اتقوا الله حق تقاطع» قله تقوا است، اگر نمی‌توانیم به قله برسیم هر چقدر که می‌توانیم برای کسب رضایت خدا و رسیدن به تقوا تلاش کنیم.

وی در پایان ابراز داشت: خیلی از مشکلات زندگی ما به خاطر کوتاهی کردن در کارهایی است که می‌دانیم باید انجام دهیم، می‌توانیم انجام بدهیم، اما انجام نمی‌دهیم یا می‌دانیم نباید انجام بدهیم، می‌توانیم انجام ندهیم، اما انجام می‌دهیم، یعنی باید به هر اندازه که می‌توانیم تقوای الهی داشته باشیم. /9194/پ202/ی